دکتر آرمان زرگران: تاریخ پزشکی یکی از مزیت های نسبی ما در عرصه پژوهش و رسیدن به مرجعیت علمی در این حوزه است

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشکده طب ایرانی، دکتر آرمان زرگران، دکترای تخصصی داروسازی سنتی و استادیار دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی تهران در دومین جشنواره طب ایرانی به عنوان پژوهشگر برتر رشته تاریخ پزشکی برگزیده شد.

روابط عمومی دانشکده طب ایرانی به همین مناسبت، گفتگویی با وی داشته است که در ادامه می خوانید.

جناب آقای دکتر زرگران شما در حوزه آکادمیک تاریخ پزشکی شناخته شده هستید؛ اما لطفا کمی بیشتر از خودتان و پیشینه فعالیتهای خود بگویید.
البته رشته تخصصی و کار اصلی من داروسازی و فرمولاسیون داروهای سنتی و طبیعی است اما در کنار آن همواره یکی از علایق شخصی من، تاریخ و به ویژه تاریخ پزشکی بوده است و طی حدود ۱۵ سال گذشته به طور تخصصی بر روی تاریخ پزشکی کار کرده ام. البته مطالعات و علاقه من به حوزه تاریخ به خیلی قبل تر از آن برمی گردد و از دوره راهنمایی در زمینه تاریخ مطالعه جدی را آغاز کرده بودم. اما از ۱۵ سال پیش با پیوند زدن آن به حوزه پزشکی فصل جدیدی در زندگی پژوهشی من آغاز شد که قدم گذاشتن در مسیر پژوهش های تاریخ پزشکی بود. البته در این راه باید نقش پر رنگ استاد عزیزم جناب آقای دکتر محقق زاده، از اساتید بزرگ فارماکوگنوزی و داروسازی سنتی را ذکر کنم. طی این سال ها کم کم در این مسیر حرکت کرده و رشد پیدا کردم و امیدوارم این مسیر رو به رشد ادامه پیدا کند.

شما به عنوان پژوهشگر برتر در رشته تاریخ پزشکی در دومین جشنواره طب ایرانی برگزیده شدید. چه معیارهایی برای این انتخاب وجود داشت و چه عواملی در برگزیده شدن شما دخیل بود؟
این انتخاب بر مبنای فعالیت های پژوهشی شامل انتشار مقالات، کتب، ارائه مقالات در کنگره ها، تدریس در کارگاه ها و مواردی از این دست بوده است.

به نظر شما شاخص ها و ویژگی های پژوهشگر موفق چیست و شما به کسانی که در ابتدای این مسیر هستند، برای موفقیت در این راه چه توصیه ای دارید؟
اول از همه عشق به پژوهش و حوزه تخصصی پژوهشی است که فرد به آن وارد می شود. این مسیر نیاز به صبر و پشتکار زیادی دارد و تا کسی قلبا به ماهیت تحقیق و پژوهش و کاری که انجام می دهد علاقه نداشته باشد به جایی نخواهد رسید. پس اول عشق و علاقه است، دوم مطالعه زیاد، سوم استفاده از راهنماهای خوب برای ادامه مسیر، چهارم پایبندی به اصول و قواعد پژوهش، پنجم آموختن هنر پژوهش و انتشار نتایج حاصل از پژوهش که طبیعتا زبان در آن نقش مهمی دارد و در آخر پژوهشگر باید در حوزه پژوهشی خودش غرق شود و خودش را وقف کارش کند و هرجا که مربوط به حوزه تحقیقش می شود سرک بکشد و درس بیاموزد.

چه چشم اندازی از این رشته در نظر دارید و تاکنون تا چه میزان تحقق پیدا کرده است؟
تاریخ پزشکی یکی از مزیت های نسبی ما در حوزه پژوهش و رسیدن به مرجعیت علمی در این حوزه است. بخش مهمی از تکوین پزشکی در طول تاریخ مرهون دانشمندان و ساختارهای ایرانی است. پس در این حوزه حرف های زیادی برای گفتن داریم و چشم انداز این رشته بسیار روشن است. اما اکنون در ابتدای کار هستیم و این رشته در کشور ما بسیار جوان است و هنوز راه درازی برای رسیدن به جایگاه مطلوب در پیش داریم.

جایگاه کنونی پژوهش در رشته تاریخ پزشکی را در دنیا و در ایران چگونه ارزیابی می کنید؟
تاریخ پزشکی یکی از رشته های دیرپا در جهان است و ساختارهای پژوهشی بسیار مهمی در دنیا دارد. اما این رشته در کشور ما بسیار جوان است و کمتر از یک دهه عمر آکادمیک آن شروع شده است. پس نیاز به کار بسیار سخت و با پشتکار فراوان است تا به جایگاه درست آن برسیم.

مهمترین چالش های کنونی در جامعه علمی کشور در حوزه تاریخ پزشکی از نگاه شما چیست؟
تأمین و تربیت نیروی انسانی توانمند، کمبود اساتید مرتبط برای آموزش نیروی انسانی یاد شده، تأمین بازار کار کافی برای متخصصین این رشته، و جذب حمایت های کافی برای توسعه منطقی رشته با جلب نظر و توجیه نمودن مسئولان ذیربط.

روند اجرایی و چگونگی برگزاری دومین جشنواره طب ایرانی را چطور ارزیابی می کنید؟
کار بسیار ارزشمندی بود و به بهترین شکل ممکن انجام شد. خداقوت به همه برگزارکنندگان به ویژه خانم دکتر حسینی یکتا و خانم دکتر رحیمی برای مدیریت شایسته این برنامه.

نقش برگزاری چنین جشنواره هایی را در ارتقای جایگاه رشته تاریخ پزشکی چطور می بینید؟
بی شک چنین برنامه هایی از سویی برای دیده شدن رشته در نگاه کلان وزارت بهداشت و همچنین تشویق پژوهشگران این حوزه برای تلاش بیشتر و دلگرمی آن ها نقش بسیار مهمی دارد.

برای کلام آخر اگر سخن ناگفته ای باقی مانده، بفرمایید.
تاریخ پزشکی نه تنها یک رشته بسیار مهم برای ما با مزیت نسبی در تحقیقات و رسیدن به مرجعیت علمی در این حوزه است بلکه نتیجه و انتشار این پژوهش ها یک آورده بزرگ فرهنگی و هویتی نیز برای کشور ما به ارمغان دارد. لذا سرمایه گذاری روی این حوزه و جذب نیروهای توانمند و گسترش منطقی آن می بایست یک اولویت بسیار مهم برای پژوهش و ترویج آن در کشور قرار گیرد.