همایش بزرگداشت هفته جهانی تغذیه با شیر مادر، صبح یکشنبه 11 مرداد 94 با حضور مسئولین بهداشتی کشور در سالن آمفی‌تئاتر ستاد مرکزی دانشگاه برگزار شد.
ابتدا، دکتر محمد شریعتی معاون بهداشت دانشگاه، گفت: درگذشته گفته می‌شد اگر به مردم گفته شود که چگونه سلامتی خود را حفظ کنند، این کار را انجام می‌دادند اما پس از تحقیقات فراوان مشخص شد که باید محیط حامی سلامت ایجاد شود.
وی ادامه داد: اگر می‌خواهیم تغذیه با شیر مادر ترویج یابد، باید محیط حامی تغذیه با شیر مادر را فراهم کنیم و اگر قرار است از زنان شیرده و شاغل برای تغذیه با شیر مادر حمایت کنیم، باید محیط کار آن‌ها نیز حامی تغذیه با شیر مادر باشد.
سپس دکتر علی‌اکبر سیاری معاون بهداشت وزارت بهداشت، از افزایش 2 درصدی تغذیه انحصاری با شیر مادر از 53 درصد به 55 درصد در نوزادان نسبت به سال گذشته در کشور خبر داد و بر لزوم حمایت از مادران شیرده شاغل تأکید کرد.
وی افزود: در حال حاضر 36 میلیون نفر در دنیا به علت چهار بیماری سکته قلبی و مغزی، سرطان، دیابت، بیماری‌های مزمن تنفسی و آسم فوت می‌کنند. تغذیه انحصاری با شیر مادر تا شش ماه، موجب کاهش بیماری فشارخون در بزرگ‌سالی می‌شود.
دکتر سیاری بابیان اینکه، در زمینه‌ی تغذیه نوزاد با شیر مادر در شش‌ماهه نخست تولد، وزارت بهداشت فعالیت‌های فراوانی داشته تصریح کرد: این فرهنگ‌سازی موجب شده، در حال حاضر 55 درصد نوزادان کشور در شش ماه نخست تولد انحصاراً با شیر مادر تغذیه می‌شوند، البته تغذیه با شیر مادر تا پایان سال دوم زندگی نیز باید ادامه یابد.
وی حمایت از مادران شاغل برای تغذیه نوزادان خود با شیر مادر و ایجاد محیطی آرام برای آن‌ها، افزایش بیمارستان‌های دوستدار شیر مادر و نیز جلوگیری از تبلیغات کارخانه‌های تولید شیر خشک در کشور را از مهم‌ترین فعالیت‌های وزارت بهداشت خواند و بر فرهنگ‌سازی مداوم این امر مهم در کشور تأکید کرد.
در ادامه دکتر مورتزی نماینده یونیسف در ایران گفت: بهترین آغاز برای زندگی کودکان، تغذیه با شیر مادر یکی از هوشمندانه‌ترین و مقرون‌به‌صرفه ترین روش‌ها برای تغذیه کودک و تأمین رشد و تکامل وی است.
وی افزود: کودکانی که از شیر مادر تغذیه نمی‌کنند به نسبت کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری و مرگ هستند و در درازمدت دچار افت فیزیکی، تحصیلی و تحمیل هزینه‌های اضافی و افت اقتصادی شوند.
دکتر مورتزی ادامه داد: در جهان تنها 38 درصد از کودکان زیر شش سال به‌طور انحصاری با شیر مادر تغذیه می‌شوند. وی بابیان اینکه، امسال هفته جهانی تغذیه با شیر مادر بر شیردهی مادر و محیط کار تأکید دارد، تصریح کرد: زمانی که مادران از فرصت‌های محدودی برای آمیختن توأم کار و شیردهی به کودکان خود برخوردارند، اغلب حق کودکان برای برخورداری از منافع تغذیه با شیر مادر، خدشه‌دار می‌شود.
دکتر مورتزی زنانی را که به‌صورت تمام‌وقت یا پاره‌وقت، فصلی یا قراردادی کار می‌کنند، یا خود اشتغال هستند و حتی زنانی که به کار در خانه مشغول هستند را نیازمند محیط حمایتی برای حفظ و ادامه موفق تغذیه با شیر مادر دانست و گفت: دولت‌ها، کارفرمایان، همکاران، جامعه محلی و اعضای خانواده می‌توانند نقش مؤثری در دستیابی به این موفقیت بازی کنند.
وی ادامه داد: تغذیه با شیر مادر موجب افزایش وفاداری کارمندان و ماندگاری طولانی‌تر آنان در سازمان می‌شود. سازمان‌هایی که دارای سیاست‌های حمایتی در راستای تغذیه با شیر مادر هستند، شاهد کاهش تعداد کارمندان زنی هستند که شغل خود را ترک می‌کنند. این امر موجب صرفه‌جویی در هزینه‌های مرتبط با استخدام و آموزش کارمندان جدید می‌شود.
دکتر مورتزی، برای ارتقا منافع حاصل از تغذیه انحصاری با شیر مادر، تدوین و اجرای سیاست‌های حمایتی و برنامه‌های جامع را ضروری دانست و گفت: قوانین حمایتی برای مبارزه با بازاریابی نامناسب جایگزین‌های شیر مادر (ازجمله شیر خشک)، در دسترس بودن کارکنان بهداشتی جهت مشاوره و کارکنان محلی ماهر، سازوکارهای آموزشی و ارتباطی متناسب بافرهنگ جامعه ازجمله سیاست‌های حمایتی است.
وی در پایان، اقدامات مثبت ایران در جهت افزایش مرخصی زایمان از شش ماه به نه ماه را در راستای حمایت از مادران شاغل و ترویج تغذیه کودکان با شیر مادر ستودنی خواند.
پس‌ازآن، دکتر علیرضا مرندی، رییس کمیته کشوری ترویج تغذیه با شیر مادر، بابیان اینکه سازمان جهانی بهداشت و آکادمی‌های مشهور دنیا مروج و مشوق تغذیه با شیر مادر برای شش ماه تمام و به‌صورت انحصاری و ادامه آن تا دوسالگی هستند، گفت: در حال حاضر بیش از گذشته در خصوص تغذیه با شیر مادر تبلیغ می‌شود اما هیچ‌چیز به‌اندازه قرآن کریم و توصیه خداوند در این زمینه ارزشمند نیست.
وی تغذیه با شیر مادر در نوزادان را در بالا بردن ضریب هوشی و تکامل نوزاد در سال‌های اولیه مؤثر دانست و گفت: بررسی‌های گسترده در دنیا نشان داده که کاهش مرگ‌ومیر نوزادان نه‌تنها در کشور ما بلکه، در دنیا نیز کاری دشوار است.
دکتر مرندی تغذیه نوزاد با شیر مادر را عامل مهمی در کاهش مرگ‌ومیر دانست و گفت: تغذیه نوزاد از شیر مادر در ساعات و روزهای نخست تولد در کاهش مرگ‌ومیر و تکامل نوزاد نقش اساسی دارد و در حدود 23 درصد مرگ‌ومیر نوزادان را کاهش می‌دهد.
رییس فرهنگستان علوم پزشکی در خصوص راهکارهای ترویج تغذیه با شیر مادر با آموزش در این زمینه گفت: باید هم به مردم و هم به ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی، آموزش دهیم و با ارائه مطالب مهم آموزشی در این زمینه، نگرش و عملکرد آن‌ها را تغییر دهیم.
دکتر مرندی با اشاره به لزوم آموزش عملی جامعه و نظارت بر آن گفت: باید اطمینان داشته باشیم که ماماها، پرستاران و همه‌کسانی که به مادر و کودک خدمات ارائه می‌دهند به کار خود مسلط هستند و این خدمات به‌درستی ارائه می‌شود. البته متأسفانه بخش خصوصی توجه زیادی به این مسائل ندارد و مشکل ما این است که نظارت درستی صورت نمی‌پذیرد.
وی مبارزه با تبلیغات کارخانه‌های شیر خشک‌سازی را یکی از راهکارهای ترویج تغذیه نوزادان با شیر مادر عنوان کرد و گفت: برخی تبلیغات ادعا می‌کنند که باید تغذیه نوزاد با شیر مادر در زمان ابتلا به زردی قطع شود درحالی‌که بر اساس تحقیقات انجام‌شده، هیچ نوزادی با هر درجه از زردی نیاز به قطع شیر مادر ندارد.
رییس فرهنگستان علوم پزشکی یکی از عوامل مضر برای مادران و نوزادان را عمل سزارین عنوان کرد و گفت: در عمل سزارین توانایی تماس اولیه نوزاد با مادر وجود ندارد. گاهی عمل سزارین زودتر از زمان موعد موجب ایجاد مشکلات تنفسی در نوزادان می‌شود و نیاز به تخت NICU را افزایش می‌دهد.
در ادامه، شهین دخت مولاوردی معاون امور زنان ریاست جمهوری اظهار کرد: سازمان بهداشت جهانی و یونیسف هرساله 10 تا 16 مرداد را به‌عنوان هفته جهانی شیر مادر نام‌گذاری کرده است. خوشبختانه در کشور ما نیز دسترسی رایگان به بهداشت مادر و کودک فراهم‌شده و امیدواریم که به سمتی رود تا مادران پس از تولد نوزادانشان دغدغه‌ای جز تغذیه آن‌ها با شیر مادر نداشته باشند.
وی با اشاره به فعالیت‌های معاونت زنان ریاست جمهوری در طول دو سال اخیر برای ایجاد راهکارهایی جهت توازن بین شغل زنان و وظایف مادری آن‌ها گفت: باوجود تمام تلاش‌ها راه طولانی در پیش داریم. در سال‌های گذشته این توازن برقرار نشده و وظیفه حاکمیت است تا این توازن را برقرار کند.
مولاوردی ادامه داد: هنوز برخی سازمان‌ها به دلیل کمبود بودجه از اجرای مرخصی زایمان 9 ماهه زنان استنکاف می‌پذیرند به‌طوری‌که در 18 ماه گذشته 47 هزار مادر باردار اخراج شده‌اند.
معاون امور زنان ریاست جمهوری با اشاره به تصویب و مصوبه هیئت‌وزیران برای مرخصی زایمان دوهفته‌ای مردان گفت: قطعاً پیاده‌سازی این امر مهم موجب آگاه‌سازی و ارتقای آگاهی مردان در حوزه یاری‌رساندن به مادران شیرده می‌شود.
مولاوردی افزود: هم‌اکنون زنان شاغل دوکاره هستند یعنی بین زندگی و کار مجبور هستند یکی را ترک کنند. بر این اساس پیشنهاد کرده‌ایم مهدکودک‌هایی که چند سالی است در سازمان‌ها برچیده شده‌اند به دلیل اجرا نشدن کامل مرخصی زایمان به روال سابق برگردند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در این راستا با کمک سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی پیشنهادی ارائه کردیم تا بسته حمایتی از زنان شاغل تدوین شود. یکی از مفاد این بسته تسهیلات برای شیردهی است که کمک شایانی در جهت اجرای سیاست‌های جمعیتی خواهد کرد.
توضیح اینکه، با حضور دکتر علی‌اکبر سیاری معاون بهداشت وزارت بهداشت، دکتر مورتزی نماینده یونیسف در ایران، سید علیرضا مرندی رییس فرهنگستان علوم پزشکی و رییس کمیته کشوری ترویج تغذیه با شیر مادر، دکتر شهین دخت مولاوردی معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و جمع کثیری از کارشناسان مراکز بهداشتی و درمانی سراسر کشور در سالن آمفی‌تئاتر ستاد مرکزی دانشگاه برگزار شد.

خبر: مقدم
عکس: استاجی