افسردگی و رفتار اشتباه پیرامون خودکشی

خودکشی به معنای اقدام خودخواسته با هدف قتل نفس و از بین بردن خود می باشد. برخی افراد ماه ها و حتی سال ها برای این کار برنامه ریزی  می کنند و برخی، بصورت آنی مرتکب آن می شوند. افرادی که دست به این عمل می زنند، غالبا از مشکلات روحی اعم از افسردگی یا اختلال های شخصیتی رنج می برند. خودکشی در گروه سنی 15 تا 24 سال، دومین عامل مرگ محسوب می شود اما بطور کلی امروزه  اکثر موارد اقدام به خودکشی در رده سنی 35 تا 64 روی می دهد. در هر صورت، اقدام به خودکشی از موارد اورژانس روانپزشکی است و نیازمند ارجاع فوری و پیگیری مداوم می باشد.
چرا خودکشی؟ عوامل مختلفی در این رویداد سهیم هستند از جمله: مشکلات مالی، اجتماعی، ناامیدی، مشکلات شغلی و مشکلات ارتباطی که گاهی می توانند  مانند " آتشی در انبار کاه " عمل کرده و موجب ایجاد انگیزه ای برای خودکشی باشند. این افراد که از مهارت کافی جهت کنار آمدن با شرایط استرس زا ، سازگاری و مقابله با مسائل زندگی برخوردار نیستند ، با ظاهر شدن مشکلات زندگی، قدرت مقابله را از دست داده و خودکشی را تنها راه حل باقیمانده قلمداد می کنند.

باورهای اشتباه پیرامون خودکشی وقتی فردی به ما می گوید قصد خودکشی دارد
- خودکشی غیر قابل کنترل است! به کسانی که قصد خودکشی دارند نمی توان هیچ گونه کمکی کرد.
خیر، خودکشی قابل کنترل است و وقتی این افراد مدتی تحت درمان قرار می گیرند ، علایم شان بهبود یافته و احتمال اقدام مجدد در آن ها کاهش می یابد.
- نباید درباره خودکشی با فرد صحبت کرد! اتفاقا این افراد به دلیل شنیده نشدن، گاهی تصمیم به اقدام به خودکشی می گیرند، لذا باید با فرد صحبت کرد و دلایلش را پرسید اما بدون قضاوت کردن.
- او فقط حرف خودکشی را می زند تا ما را بترساند! شواهد نشان داده اکثر افرادی که دست به خودکشی می زنند، حداقل یک بار قبلا درباره آن صحبت کرده اند. حتی اگر هم برای ترساندن شماست، باید بررسی کرد چرا فرد آن قدر درمانده شده که از این راه برای جلب کمک استفاده کرده است. پس باید صحبت های وی را بیشتر جدی گرفت.

احساسات و رفتار بیمار مستعد به خودکشی

سخن پایانی
افراد اقدام کننده به خودکشی به دلیل احساس شدید ناتوانی در ادامه زندگی به دلیل مشکلات لاینحل، تنهایی و عدم درک متقابل از طرف دیگران، احساسات بسیار منفی را تجربه می کنند و همیشه نیازمند همدلی مناسب هستند. لذا به آن ها هرگز نگویید دست از این حرف ها بردار و بس کن، به خودت بیا و سالم باش، مثل همه باش و از این قبیل حرف ها، چون این گونه صحبت ها نه تنها کمکی به بهبود آن ها نمی کند، بلکه باعث فاصله گرفتن و ایجاد حس "درک نشدن" می شود و هر بار مانند خنجری به روحشان آسیب می زند، گاهی اوقات جملاتی مثل: "می دونم شرایط سختی داری ، من اینجا هستم تا جایی که بتونم کمکت می کنم." یا "می دونم از دنیا قطع امید کردی ولی بیا فکر کنیم چطور میشه مساله را حل کرد" و یا "بیا باهم به یک روانشناس مراجعه کنیم" و یا گاهی فقط " داشتن گوش شنوا برای درد دلش، بدون گفتن هیچ جمله ای ".... کفایت می کند.

منبع: شبکه بهداشت جنوب، دانشگاه علوم پزشکی تهران
تنظیم: مونا عدالت یار