ولادت باسعادت حضرت امام علی النقی(ع) مبارک باد

در سپیده‌دمان پانزدهم ذی‌حجه سال 212 هجری، شعر حیات بر لبان آفرینش جاری شد و زمین را جشن حضور فراگرفت. دهمین صدف دریای آفرینش شکافته شد و گوهر تابنده‌ای را بر صفحه فطرت به نمایش گذاشت تا چشم هر بیننده‌ای از فروغ فروزانش خیره گردد. گلی از عترت یاس در شهر رسالت در دامان موسای زمان و جواد آل محمد علیه‌السلام جوانه زد و سرای آن امام همام را از شمیم عطر دل انگیزش پر ساخت. او را که فقیه بود و پرهیزکار، هادی نامیدند تا نویدی باشد از صبح هدایت در دنیای قحط‌زده ایمان، او که با حضورش، جهانی را ریزه‌خوار خوان نعمت خود ساخت.

حضرت امام علی النقی  (ع ) امام دهم شیعیان است. پدر آن حضرت، امام محمدتقی جوادالائمه (ع ) و مادرش سمانه از زنان درست‌کردار پاک‌دامنی بود که دست قدرت الهی او را برای تربیت مقام ولایت و امامت مأمور کرده بود. نام آن حضرت، علی و کنیه آن امام همام " ابوالحسن " و لقب‌های مشهور آن حضرت " هادی " و " نقی " بود. حضرت امام هادی (ع ) پس از پدر بزرگوارش در سن 8 سالگی به مقام امامت رسید و دوران امامتش 33 سال بود. در این مدت حضرت علی النقی (ع ) برای نشر احکام اسلام و آموزش‌وپرورش و شناساندن مکتب و مذهب جعفری و تربیت شاگردان و اصحاب گران‌قدر گام‌های بلند برداشت. امام دهم (ع ) نه‌تنها تعلیم و تعلم و نگاهبانی فرهنگ اسلامی را در مدینه عهده‌دار بود و لحظه‌ای از آگاه کردن مردم و آشنا کردن آن‌ها به حقایق مذهبی نمی‌آسود، بلکه در امربه‌معروف و نهی از منکر و مبارزه پنهان و آشکار با خلیفه ستمگر وقت ( متوکل عباسی ) آنی آسایش نداشت .

به‌رغم تلاش‌های مذبوحانه حکومت‌های وقت برای خدشه واردکردن به مقام والای امام هادی علیه‌السلام و دگرگون ساختن موقعیت اجتماعی آن حضرت، روزبه‌روز بر شأن و مقام ایشان افزوده می‌شد؛ به‌نحوی‌که طاغوت‌های زمان نیز برای فریبکاری و گمراه ساختن اذهان عمومی، مجبور به ابراز ارادت و اظهار دوستی به مقام شامخ ولایت آن حضرت می‌گردیدند.

امام هادی (ع)همچون دیگر نیاکان پاکش، سرمشق اخلاق پسندیده، پارسایی و بندگی حضرت حق بود. فضیلت‌ها و صفات والای انسانی آن حضرت، چنان باارزش بود که دانشمندان، سیاستمداران و سیره نویسان بزرگ، به ستایش آن حضرت پرداخته و قلم‌فرسایی‌ها کرده‌اند.

مقام علمی آن حضرت

امام هادی علیه‌السلام مرجع دانشمندان، فقیهان و متکلمان عصر خویش به شمار می‌آمد و کتاب‌های حدیث، تفسیر و کلام آن دوره، مدیون علوم و معارف آن بزرگوار است. امام هادی علیه‌السلام با برخورداری از دانش سرشاری که خداوند متعالی به ایشان عنایت کرده بود، همواره به پاسخگویی پرسش‌ها در هر زمینه‌ای می‌پرداخت. در این زمینه، آثار متعددی از ایشان به یادگار مانده که از آن جمله می‌توان به رساله‌ای در ردّ جبر و تفویض، رساله‌ای در پاسخ به پرسش‌های یحیی بن اکثم و رساله‌ای در احکام دین اشاره کرد. همچنین از آن حضرت، پاسخ‌هایی درباره مسائل فقهی و غیر فقهی به‌طور پراکنده در کتاب‌های حدیث دیده می‌شود.

حوزه علمیه هادی

یکی از کارهای مهم امام هادی علیه‌السلام حفظ خط فکری و فرهنگی تشیع،و جلوگیری از شبهه افکنی های مخالفان بود. البته این کار به تربیت شاگردان برجسته، تشکیل حوزه علمیه و تدریس فقه، عقاید و اصول اسلامی نیاز داشت. این حوزه درسی، در عصر امام باقر و امام صادق علیه‌السلام تأسیس شد و سپس امامان دیگر، حتی در شرایط بسیار سخت آن را پی گرفتند.

امام هادی علیه‌السلام در این راستا قدم‌های راسخ و بزرگی برداشت و شاگردان برجسته‌ای همچون حضرت عبدالعظیم حسنی، خیران الخادم، ابن سکیّت اهوازی، ابوهاشم جعفری، اسماعیل بن مهران و... را تربیت کرد و شاگردان برجسته پدر و جدش را به دور خود جمع کرد و حوزه علمی فعال و پرتلاش به وجود آورد.