دکتر غلامی، شناسایی، رفع و پیشگیری از مشکلات دارودرمانی بیماران را مهم‌ترین مأموریت یک داروساز دانست

در نهمین جشنواره شهيد مطهري كه چهارشنبه 8 ارديبهشت 95 در تالار ابن‌سینا برگزار شد، دكتر غلامی درباره‌ی حيطه طراحی و اجرای کلینیک مراقبت‌های دارودرمانی (Medication Therapy Management) به ایراد سخنرانی پرداخت.
مدیر داروخانه‌های دانشگاه، بابیان اینکه، امروزه با توجه به پیچیدگی درمان‌های دارویی مورداستفاده، تعدد اهداف درمانی و شیوع بالای بیماری‌های مزمن و غیرقابل علاج، مراقبت‌های دارودرمانی (Medication Therapy Management) به جزء مهمی از خدمات درمانی بیماران تبدیل‌شده گفت: در شیوه‌های قدیمی ارائه مشاوره دارویی (Patient Counselling)، ارتباط داروساز و بیمار عمدتاً به ارائه اطلاعات دارویی درزمینهٔ داروهای تجویزشده در نسخه محدود می‌شده و خدمات دارویی، کالا محور و وابسته به زنجیره توزیع دارو بوده و ماهیت مستقلی نداشته است.
وی افزود: این در حالی است که در خدمات مراقبت‌های دارودرمانی، شناسایی، رفع و پیشگیری از مشکلات دارودرمانی بیماران، مهم‌ترین مأموریت داروساز شناخته می‌شود و ارائه این خدمات کاملاً مستقل از توزیع دارو است. در این شیوه، با رویکرد سیستماتیک، در ابتدا داروساز با اخذ شرح‌حال از بیمار، ابعاد مختلفی از وضعیت وی را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و درنهایت با تحلیل نیازهای دارودرمانی وی، مشکلات دارودرمانی بیمار را شناسایی کرده و در جهت رفع آن برنامه ارائه می‌دهد.
دکتر غلامی، نیازهای دارودرمانی بیماران را چهار گروه عمده دانست و گفت: تمام بیماران نیاز دارند تا داروهایشان منطبق با اندیکاسیون های دارودرمانی و نوع داروها و مقدار مصرفشان مناسب باشد تا در مقابل عوارض و سمیت داروها تا حد امکان محافظت‌شده و در جهت اجرای صحیح برنامه دارودرمانی تمایل و توانایی لازم را داشته باشند.
وی بابیان اینکه، مشکلات دارودرمانی بیماران آنجایی شکل می‌گیرند که نیازهای دارودرمانی بیماران برآورده نشده باشد، تصریح کرد: برای شناسایی نیازهای دارودرمانی بیماران، لازم است تا داروساز طی برقراری ارتباط با بیمار و اخذ شرح‌حال از وی، به شناخت کاملی از بیمار برسد. با این شناخت برنامه‌ریزی جهت رفع آن‌ها در مرحله بعد قرار می‌گیرد. برخی از مداخلاتی که در جهت رفع مشکلات دارودرمانی انجام می‌گیرند، نیازمند هماهنگی با پزشک مسئول بیمار و کسب تکلیف از وی است. درحالی‌که بسیاری از مداخلات دیگر، در چارچوب قانونی اختیارات داروسازان قرار داشته و به‌صورت مستقل قابل توصیه خواهد بود.
دکتر غلامی ادامه داد: تا به امروز هیچ مرکز علمی و آموزشی مناسبی جهت ارائه صحیح خدمات مراقبت‌های دارودرمانی و نیز آموزش نحوه ارائه این خدمات به بیماران، در کشور وجود نداشته است. در این راستا «کلینیک مراقبت‌های دارودرمانی» در داروخانه 13 آبان دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران به‌عنوان مرکز پایلوت برای ارائه این حیطه از خدمات از مهرماه سال 1391 آغاز به کار کرد. این مرکز با چیدمان مشابه یک مطب در صحن داروخانه، امکان حضور بیمار و یک همراه را با حفظ کامل حریم خصوصی فراهم می‌آورد و زمینه را برای ایجاد ارتباط مؤثر با مراجعین فراهم می‌کند. علاوه بر اینکه جمع کثیری از مراجعین تاکنون از خدمات این کلینیک بهره برده‌اند، این نوآوری، بستر مناسبی را جهت حضور دانشجویان و آموزش ایشان فراهم نموده است.
وی در خصوص روش اجرای این طرح گفت: برای انجام پروژه راه‌اندازی، سه مرحله‌ی نیازسنجی، امکان‌سنجی و عملیات سازی در نظر گرفته شد و روند پیشرفت کار و عملیاتی سازی پروژه بر اساس ارائه گزارش‌های قابل ارزیابی انجام گرفت.
دکتر غلامی در مورد نحوه برگزاری این دوره تصریح کرد: این دوره آموزشی به‌عنوان یکی از روتیشن های دوره کارورزی در نظر گرفته‌شده و با توجه به اینکه کارآموزان این روتیشن باید به اصول دارودرمانی تسلط کافی داشته باشند، دانشجویان داوطلب، پس از اعلام تمایل به شرکت در این روتیشن، مورد آزمون قرار می‌گیرند و پس از تائید مسئول درس، امکان شرکت در این دوره را خواهند یافت.
وی گفت: صاحبان و همکاران فرایند دکتر محمدرضا جوادی، دکتر فرهاد نجم الدین، دکتر کوروش صادقی و گروه فرایندی دانشجویان مقطع دکتری حرفه‌ای داروسازی دارای واحد کارورزی بالینی بودند و محل اجرای فرایند داروخانه و مرکز اطلاعات داروئی 13 آبان بود.

 

خبر: مقدم
عکس: جمشید ربیعی