دکتر قیوم زاده: طرح تحول سلامت در حوزه بهداشت فرصت بسیار خوبی برای شبکه‌های بهداشتی و درمانی بوده و هست

به گزارش روابط عمومي مركز بهداشت جنوب تهران، دکتر قیوم زاده بابیان مطلب بالا افزود: لازمه‌اش این بود که ما تعداد واحدهایی را که راه‌اندازی نکرده بودیم و ظرفیت‌هایشان خالی بود تکمیل می‌کردیم تا پوشش جمعیتی‌ را به صد درصد برسانیم البته ما نسبت به خیلی از دانشگاه‌ها جلوتر بودیم برای اینکه ما بحث پایگاه مشارکتی را قبلاً داشتیم و تجربه خوبی هم در این زمینه کسب کرده بودیم و فقط باید نواقص، کمبودها و کسری‌هایی را که بود جبران می‌کردیم.
رئیس مرکز بهداشت جنوب تهران بابیان اینکه طرح تحول این فرصت را داد که همه واحدها را راه‌اندازی کنیم گفت: طبیعتاً ابتدا با واحدهایی که پیش‌ازاین تحت عنوان پایگاه مشارکتی راه‌اندازی شده بود و با طرح تحول ازنظر استاندارد خیلی همخوانی نداشت، شروع کردیم. آن واحدها را به پایگاه سلامت تبدیل کردیم که زحمت خودش را داشت باید برای این کار هم ازنظر ساختمانی و تجهیزات استاندارد می‌شد و هم خدماتی که ارائه می‌دادند باید خدمات استاندارد می‌بود و نیروهای انسانی‌اش به تعداد کافی آموزش می‌دیدند.
وی ادامه داد: در ابتدا از پایگاه‌ها فراخوان دادیم و با سرپرستان پایگاه‌ها صحبت کردیم. شرایط جدید را به آن‌ها گفتیم. استانداردهای ساختمانی را برای آن‌ها تعریف کردیم و به ترتیب این پایگاه‌ها، ساختمان‌هایشان را استاندارد کردند. بازدیدهای مکرری انجام می‌شد که این ساختمان‌ها استاندارد شود بعدازاینکه ساختمان‌ها استاندارد شد تجهیزات استاندارد با شرایط کیفی لازم را برای آن‌ها به‌صورت یک‌شکل و یکدست خریداری کردیم و به آن‌ها تحویل دادیم. بعدازآن دوره‌های آموزشی ترتیب داده شد که بر طبق طرح تحول باید انجام می‌شد نیروهایی که در پایگاه‌ها شاغل بودند تحت عنوان مراقب سلامت باید این دوره‌های آموزشی 154 ساعته را می‌گذراندند که در 11 دوره برگزار شد تمام نیروها این دوره‌ها را دیدند و بعد از اتمام دوره، آزمونی برگزار شد و همه آن‌ها گواهی شرکت در این دوره را دریافت کردند که این گواهی برای دانشگاه‌های دیگر هم معتبر بود بعدازاینکه واحدهای قبلی را استاندارد کردیم باید واحدهایی که راه‌اندازی نکرده بودیم را راه‌اندازی می‌کردیم.
دکتر قیوم زاده افزود: برای بقیه پایگاه‌هایی که باید راه‌اندازی می‌شد فراخوان دادیم پیمانکاران جدیدی برای این کار مشخص شدند؛ ساختمان‌ها مشخص و تجهیز شد و به‌صورت صددرصدی واحدها و پایگاه‌های سلامت در ابتدای طرح راه‌اندازی شد در طرح تحول این فرصت پیش آمد که کمبودهای مراکز سلامت جامعه را بتوانیم جبران کنیم. سه مرکز سلامت جدید راه‌اندازی کردیم که یک واحد آن در مجموعه ما نبود و داخل مجموعه آمد و وارد محدوده شد و دو واحد هم کاملاً جدید بود؛ مرکز شماره 10 و مرکز شماره 21 که در منطقه 10 بودند؛ آن‌ها هم با استانداردهای مراکز سلامت جامع راه‌اندازی شد و در منطقه 11 هم باید مرکزی راه‌اندازی می‌شد که خارج از محدوده بود که مرکز نور سعادت وارد محدوده شد و به نام مرکز شماره 31 الآن دایر است. خانه بهداشت روستایی جدیدی هم بود که آن‌ را در منطقه صالح‌آباد راه‌اندازی و به این شکل واحدهایی را که در طرح گسترش پیش‌بینی‌شده بود را افتتاح کردیم.
رئیس مرکز بهداشت جنوب تهران بابیان اینکه در ابتدای طرح تحول، اعتبارات خیلی خوبی در نظر گرفته شد که کم‌سابقه بود افزود: در این 20 سالی که بنده در حال کار هستم به این شکل اعتبارات در حوزه بهداشت تزریق نشده بود و باعث شد بتوانیم آنچه انتظارمان هست در بحث ساخت‌وساز و در بحث تجهیزات و بحث افزایش کیفیت خدمات انجام دهیم و طرح تحول این فرصت خوب را در اختیار ما گذاشت.
دکتر قیوم زاده در ادامه گفت: بعدازاینکه واحدها راه‌اندازی شد و ازنظر فیزیکی ما آماده بودیم باید دنبال افزایش کیفیت خدمات می‌رفتیم که طرح تحول برای آن‌هم برنامه داشت و بسته خدمات جدید را تعریف کرد و در قالب 11 بسته خدماتی به واحدها ابلاغ شد.
وی با اشاره خدمات ویژه و جدید در طرح تحول گفت: یکی دو واحد جدید در طرح تحول راه‌اندازی شد که تا پیش از اجرای طرح در حوزه بهداشت خیلی فعال نبودند؛ اول بحث خدمات تغذیه‌ای بود که قبلاً در مراکز خدمات جامع سلامت انجام نمی‌شد که راه‌اندازی شد به‌طوری‌که در تمام مراکز جامع سلامت نیروی کارشناس تغذیه مستقر شد و الآن خدمات تغذیه ارائه می‌دهند ما تا قبل از طرح تحول سلامت کارشناس تغذیه نداشتیم و این‌یک نقطه مثبت است. همچنین واحد سلامت روان هم خیلی معمولی در این مراکز فعال بود و توسط خود بهورزان و یا پزشک مراکز خدمات جامع سلامت انجام می‌شد اما در جریان این طرح، نیروی کارشناس ارشد سلامت روان برای این مراکز تعریف کردند و در همه مراکز این نیرو گرفته شد و خدمات مشاوره روانشناسی را ارائه می‌دهیم.
وی بابیان اینکه در طرح تحول کمبودها درزمینهٔ پزشک، دستیار دندان‌پزشک، کارشناسان بهداشت محیط و حرفه‌ای مشخص و نیروی انسانی برای این منظور جذب شد گفت: ما الآن در تمام مراکز خدمات جامع سلامت هم نیروی بهداشت محیط و هم نیروی بهداشت حرفه‌ای داریم و تقریباً با استانداردها مطابقت دارد و خب طبیعتاً الآن که به این مرحله رسیدیم باید بحث نظارت و پایش و ارزشیابی را قوی‌تر کنیم که این اتفاق در حال افتادن است مانند بازدیدهای روتین و مستمر که از طریق واحدها و نظارت از پایگاه‌های سلامت، خانه‌های بهداشت و مراکز سلامت جامعه که در حال انجام است. ما خودمان هم برنامه نظارتی داریم. درگذشته نظارت‌های ما عمرانی و زیرساختی بود و در حال حاضر به سمت نظارت‌های کیفی رفته‌ایم که به‌صورت هفتگی است و به‌اتفاق کارشناسان مسئول انجام می‌شود و به نظرم یک بازدید نسبتاً طولانی و کیفی از همه واحدها انجام می‌دهیم که این هم در بحث افزایش کیفیت خدمات و هم بحث رضایت‌مندی که برای ارباب‌رجوع باید انجام شود تأثیرگذار است. ما در این بازدیدها نظرسنجی ارباب‌رجوع هم داریم و از مراجعین مراکز هم سؤال و مصاحبه می‌کنیم که از خدمات ما راضی هستند؟ چطوری مراجعه می‌کنند؟ و اینکه رفتار کارکنان ما چطور است؟ که می‌تواند در بحث رضایتمندی ارباب‌رجوع هم تأثیر داشته باشد.
دکتر قیوم زاده با اشاره به اینکه هزینه خدمات در مراکز و پایگاه سلامت خیلی گران نیست اضافه کرد: هر فردی که مراجعه می‌کند، بسته به گروه سنی‌اش، خدمت دریافت می‌کند. خدمات ما در مراکز تفکیک‌شده و بر اساس گروه سنی است. از گروه سنی نوزاد، کودک، نوجوان، جوان، میان‌سال و سالمند که برای همه این‌ها بسته‌های خدمتی تعریف‌شده و هر فردی که مراجعه می‌کند بستگی به گروه سنی که دارد ممکن است 15 تا 20 خدمت بگیرد. هر پایگاه به‌طور میانگین در حدود 6 تا 7 هزار خدمت را در ماه انجام می‌دهد.
وی با تأکید بر اینکه اعتبارات باید پایدار باشد گفت: وقتی یک خدمتی شروع می‌شود نمی‌توانیم متوقفش کنیم زیرا زمانی که متوقف کنیم نارضایتی ایجاد می‌شود. در طرح تحول نظام سلامت این نگرانی از ابتدا بود که آیا این اعتبارات پایدار است و با توجه به صحبت‌های مسئولان و شرایطی که دیده بودند احساس این بود که اعتبارات پایدار است برای همین ما در همه حوزه‌ها هم‌زمان جلو رفتیم و زیرساخت‌هایمان را آماده کردیم ولی در نیمه دوم سال 96 بود که زمزمه اینکه اعتبارات طرح تحول ممکن است نباشد و شاید دیگر نتوانیم به این شکل اعتبار بگیریم پیش آمد و در حال حاضر دچار مشکل است. درصورتی‌که اعتبارات نباشد خدمتی که شروع‌شده متوقف می‌شود. یکسری مکمل‌هایی را باید به افراد در سطح روستا و در سطح حاشیه بدهیم که سعی می‌کنیم متوقف نشود ولی زمانی که اعتبار داده نشود و نتوانیم خریداری کنیم ممکن است در سطح شهر دچار مشکل بشویم. برای مثال در بحث سلامت دهان و دندان، طرح وارنیش فلوراید را شروع کردیم و اعتبارات زیادی برای خرید وارنیش داده شد. طرحی است که در مدت 6 سال و سالی 2 بار برای دانش آموزان ابتدایی باید انجام شود. این طرح الآن در سال سومش در حال انجام است ولی ما اگر در بحث اعتبارات مشکل داشته باشیم طرح ابتر می‌ماند. اگر اعتبارات نباشد واحدهایی که راه‌اندازی کردیم را نمی‌توانیم به شکل فعلی نگه‌داریم ممکن است بعضی از این واحدها تعطیل شوند.
وی در پایان گفت: امیدوارم با پیگیری‌های مسئولان اعتبارات طرح تحول پایدار بماند زیرا اگر این اعتبارات پایدار بماند قطعاً تحول بزرگی در حوزه سلامت انجام‌شده به‌خصوص حوزه بهداشت که سابقه نداشت به این شکل تحول این‌چنینی در واحدها ایجاد شود.
خبرنگار: نگار دیوبندی