انتشار مقاله اثرات مکمل های غذایی و گیاهان دارویی بر قند خون در مجله Critical Reviews in Food Science and Nutrition

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشکده طب ایرانی، نتیجه مطالعه مروری اثرات مکمل­های غذایی و گیاهان دارویی بر قند خون که حاصل همکاری پژوهشگران دانشکده طب ایرانی و پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران با مشارکت دانشگاه نیوساوث ولز استرالیا و علوم پزشکی شیراز است، در قالب مقاله ای با عنوانThe effects of dietary supplements and natural products targeting glucose levels: an overview در مجله معتبرCritical Reviews in Food Science and Nutrition  با ایمپکت فکتور بالای ده (Impact Factor=11.1) منتشر شده است.

دیابت ملیتوس از جمله بیماری­های غیرواگیر و شیوع آن در ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان در حال افزایش است. هر چند که داروهای شیمیایی مختلفی با مکانیسم ­های متفاوت برای کنترل دیابت تجویز می­شود؛ اما هنوز شاهد روند افزایشی این بیماری و عوارض ناشی از آن هستیم. در کنار داروهای شیمیایی، اثرات بسیاری از مکمل­های غذایی و گیاهان دارویی نیز بر وضعیت گلیسمی مورد مطالعه قرار گرفته است، ولی نتایج آن­ها بر کنترل قند خون در برخی موارد متناقض است.

با توجه به تمایل قابل توجه مردم به استفاده از درمان­های کمکی از جمله گیاهان دارویی و مکمل­های غذایی در کنار درمان رایج  برای کنترل اختلالات متابولیک مانند دیابت و نبود یک پژوهش جامع مبتنی بر مطالعات با بالاترین سطح شواهد (مطالعات متاآنالیز) در این زمینه؛ این مطالعه به منظور بررسی شواهد علمی دقیق در این زمینه طراحی شده است تا یافته­های متاآنالیز اثرات گیاهان دارویی و مکمل های غذایی بر روی قند خون بررسی شود.

در این تحقیق گسترده، بیش از ۵۵۰۰ مقاله که بر روی گیاهان دارویی و یا مکمل­های غذایی مؤثر بر قند خون که به شکل مرور سیستماتیک انجام و نتایج آن به صورت متاآنالیز ارائه شده بود، ‌بررسی شده است. با توجه به اهداف پژوهش، در نهایت ۹۱ مقاله شرایط ورود را داشتند و برای استخراج اطلاعات به مطالعه وارد شدند. یافته­های منتج از این 91 مقاله­ متاآنالیز، که شواهد موجود در زمینه اثرات مکمل­های غذایی و گیاهان دارویی را بر قند خون پوشش می­دهند، به دقت و بر اساس اصول علمی در یک مطالعه مروری، مورد ارزیابی، بررسی و جمع­بندی قرار گرفته و گزارش شدند.

این مطالعه نشان داده است مکمل­های غذایی (کروم، روی، بره موم) و گیاهان دارویی (آلوئه ورا، خارمریم، شنبلیله، دارچین، زنجبیل و گزنه) در کنار درمان رایج می­توانند سبب کاهش قند خون ناشتا و یا کاهش هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1C) شوند. هر چند اثرات مکمل­های غذایی و گیاهی مذکور بر وضعیت قند خون در بیشتر موارد از نظر بالینی قابل توجه نبوده است. به طور کلی، به منظور تصمیم­گیری برای اثربخشی این گونه از درمان­های کمکی برای کنترل قند خون به مطالعات بیشتری نیاز است.

در این پژوهش از دانشگاه علوم پزشکی تهران؛ دکتر علیرضا حکمت اردکانی، دانشجوی PhD طب ایرانی، به عنوان نویسنده اول، و دکتر محمد حسین آیتی، دانشیار دانشکده طب ایرانی، و دکتر نازلی نمازی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم؛ به عنوان نویسندگان مسئول مشارکت داشتند.

دسترسی به اصل مقاله