گفت و گو با سعید حسنی دانشجوی دکتری تخصصی هماتولوژی و علوم انتقال خون دانشکده پیراپزشکی
به بهانه دفاع از رساله سعید حسنی دانشجوی دوره دکتری تخصصی رشته هماتولوژی و علوم انتقال خون دانشکده پیراپزشکی با او گفت و گو کردیم.
به گزارش روابط عمومی دانشکده پیراپزشکی: دکتر سعید حسنی دانشجوی دوره دکتری تخصصی رشته هماتولوژی این دانشکده از رساله خود دفاع کرد، به این بهانه به گفتوگو با وی پرداختیم.
1- لطفاً در مورد سوابق تحصیلی خود توضیح دهید.
بعد از اتمام مقطع فوقدیپلم در رشته علوم آزمایشگاهی از دانشگاه آزاد اسلامی، در سال 1385 برای تحصیل در مقطع کارشناسی در همین رشته وارد دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران شدم. پس از مقطع کارشناسی، مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی (PhD) در رشته خونشناسی آزمایشگاهی و بانک خون را نیز در همین دانشگاه به پایان رساندم.
2- در خصوص عنوان رساله خود ، موضوع و روش انجام آن توضیح مختصر دهید.
بنده در رساله خود اثر دیسولفیرام (DSF) بر روی سه رده سلولی مربوط به لوسمی میلوئیدی حاد (AML) را ازلحاظ میزان واسطههای فعال اکسیژن، تکثیر، توزیع سیکل سلولی، آپوپتوز و بیان ژنهای مربوطه موردبررسی قراردادم. اکثر بیماران مبتلابه AML به دلیل بیماری یا عوارض ناشی از درمان بیماری جان خود را از دست میدهند. برای بهبود درمان بیماران مبتلابه AML نیاز به کاربرد داروهای جدید است. افزایش میزان واسطههای فعال اکسیژن (ROS) و حفظ آن و تغییر در کنترل تقسیم سلولی و آپوپتوز نقش مهمی در تکثیر و بقا سلولهای سرطانی ایفا میکنند. یافتن داروهایی که تعادل ROS، تکثیر افسارگسیخته و آپوپتوز مهارشده را در سلولهای سرطانی هدف قرار میدهند بسیار ارزشمند خواهند بود. مطالعات بر روی سلولهای سرطانی مختلف در خارج و داخل بدن نشان دادهاند که DSF، دارویی که به مدت 60 سال برای جلوگیری از سوءمصرف الکل تجویز میشود و دارای عوارض جانبی ناچیزی است، دارای اثرات ضد سرطانی چشمگیری است. در این مطالعه اثرات دیسولفیرام (DSF) و مکانیسمهای احتمالی آن بر روی تکثیر و بقا سلولهای مربوط به لوسمی میلوئیدی حاد موردبررسی قرارگرفته است.
3- آیا مطالعه مشابهی در این زمینه در ایران انجامشده است؟
در ایران تحت نظارت اساتیدی که بنده نیز پروژه خود را تحت نظارت آنها به انجام رساندهام اثرات این دارو بروی سلولهای سرطان پستان در شرایط آزمایشگاهی و بر روی موش موردمطالعه قرارگرفته است و نشان داده شد که این دارو موجب کاهش رشد و اندازه تومور پستان میگردد.
4- آیا مطالعه مشابهی در این زمینه در خارج از کشور انجامشده است؟
در خارج از کشور، در آزمایشگاه و بالین، اثرات دیسولفیرام بر روی بدخیمیهای متفاوتی موردمطالعه قرارگرفته است. این دارو هماکنون برای درمان گلایوبلاستومای راجعه به همراه رژیمدرمانی استاندارد قابلاستفاده است.
5- نتیجه و دستاورد پژوهش خود را چه میدانید؟
DSF در سلولهای لوسمی میلوئیدی حاد موجب برهم زدن تعادل واسطههای فعال اکسیژن، توقف سیکل سلولی و آپوپتوز گشته است. غلظت مؤثر DSF بر روی این سلولها بهمراتب پایینتر از غلظت پلاسمایی آن به دنبال تجویز دوز استاندارد در الکلیها بوده است. به نظر، تغییر در بیان ژنهای آنزیمهای آنتیاکسیدان، فاکتورهای رونویسی و ژنهای هدف مرتبط با سیکل سلولی و آپوپتوز در ایجاد پاسخهای سلولی مشاهدهشده دخیل میباشند. دیسولفیرام دارویی ارزان و قابلدسترس است؛ این دارو در مقایسه با داروهای شیمیدرمانی معمول دارای عوارض جانبی ناچیزی است. نتایج این مطالعه بررسیهای بیشتر بروی این دارو را بهمنظور استفاده در درمان بیماران AML پیشنهاد میکند.
توضیح اینکه دکتر حمیدالله غفاری، دکتر شعبان علیزاده اساتید راهنما و دکتر کامران علی مقدم استاد مشاور این پژوهش بودند. دکتر مجید صفا، دکتر سعید کاویانی، دکتر فاطمه نادعلی و دکتر شهربانو رستمی داوری این کار را بر عهده داشتند.
نظر دهید