توصیه‌های مسئول تغذیه بالینی معاونت درمان دانشگاه به مناسبت هفته بسیج تغذیه

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران معاونت درمان، با توجه به هفته بسیج تغذیه به گفت و گو با شیما هادوی مسئول تغذیه بالینی معاونت درمان پرداختیم.
 هادوی در خصوص فعالیت‌های معاونت درمان در خصوص هفته بسیج تغذیه گفت: هفته بسیج تغذیه از تاریخ 15 تا 30 دی‌ماه بود که با توجه به شیوع بیماری کرونا امسال با شعار «تغذیه سالم برای پیشگیری از کرونا» برگزار شد. ما در معاونت درمان با همکاری معاونت بهداشت به‌منظور افزایش آگاهی کارکنان و تشویق آن‌ها برای مطالعه و کسب اطلاعات در این خصوص اقدام به برگزاری جشنواره مجازی غذای سالم در شرایط کرونا بین کارکنان و مسابقه کلیپ یک‌دقیقه‌ای میان کارشناسان تغذیه بیمارستان‌ها کردیم.

این روزها زیاد می‌شنویم که تغذیه مناسب برای تقویت سیستم ایمنی بدن و به دنبال آن برای پیشگیری از ابتلا به کرونا بسیار مهم است. چراکه سوءتغذیه و دریافت ناکافی مواد غذایی در بدتر شدن علائم بیماری نقش دارد. به‌طور مکرر شنیده‌ایم که آب و مایعات کافی، دریافت منابع کافی پروتئین، شیر و لبنیات، غلات کامل و میوه و سبزی‌ها در این روزها باید در برنامه غذایی ما قرار گیرد. در بیمارستان‌ها با توجه به محدودیت‌هایی که وجود دارد بر استفاده از دورچین‌های رنگی کنارغذای بیماران و کارکنان بخش‌های کرونا، توزیع آب‌معدنی و افزایش دسترسی بیماران به آب جوش، میان وعده توزیع‌شده برای کارکنان بخش‌های کرونا و بیماران نظارت می‌کنیم. این نکته همواره در بازدیدهای ما تأکید می‌شود که از توزیع زیاد کیک و انواع شیرینی و ویفر و میان وعده‌هایی دارای ارزش غذایی پایین و حاوی قند و شکر افزوده که مطابق با مطالعات منجر به تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود، اجتناب شود.

اما در اینجا من قصد دارم به اهمیت رعایت اعتدال مواد مغذی در برنامه غذایی برای پیشگیری از کرونا اشاره‌کنم و همین‌طور اینکه چرا تحت نظر یک کارشناس تغذیه می‌بایست مکمل‌های غذایی را مصرف کرد. از ابتدای کرونا شاهد مصرف بی‌رویه مکمل‌ها و گروه خاصی از مواد خوراکی هستیم که مصرف آن‌ها هیچ پایه و اساس علمی ندارد.

مکمل‌ها به‌خودی‌خود بد نیستند و می‌بایست زمانی استفاده شود که فرد دچار کمبود آن ماده مغذی در بدن است. اکثر این مواد مغذی با رعایت یک رژیم غذایی مناسب برای بدن تأمین می‌شوند.

مثلاً با استفاده از 3-5 واحد میوه و سبزی و برای مثال گنجاندن فلفل دلمه‌ای قرمز در برنامه غذایی میزان نیاز بدن به ویتامین C تأمین می‌شود. حال با ازدیاد دریافت ویتامین C (که دوزهای موجود در بازار آن بسیار بیشتر از میزان نیاز بدن فرد است) مطالعات نشان داده‌اند که منجر به اختلالاتی از قبیل کاهش جذب مس، افزایش دفع کلسیم اگزالات ادراری (که در افرادی که سابقه سنگ کلیه از نوع اگزالات کلسیم را دارند باعث بزرگ شدن سنگ و تشدید آن می‌شود)، فرسایش و پوسیدگی دندان در نوع جویدنی ویتامین، افزایش احتمال ریفلاکس و سوزش سر دل در افراد باسابقه زخم‌ها و التهاب مری و ریفلاکس، افزایش جذب آهن که در افراد باسابقه غلظت خون منجر به تشدید بیماری و...، می‌شود.

مکمل مورد اقبال دیگر زینک یا روی است که در منابع پروتئینی وجود دارد که در حد متعادل خوب است، ولی در دوره‌ای بالا نباید مصرف شود و همچنین افزایش دریافت آن جذب آهن و مس را نیز کاهش می‌دهد.

ویتامین D که نقش ضدالتهابی مهمی در سیستم ایمنی بدن دارد. مصرف بی‌رویه آن منجر به افزایش سنگ کلیه- در بیماران قلبی عروقی منجر به آریتمی و... می‌شود.

بنابراین با توجه به اینکه برای تمام افراد نمی‌توان یک نسخه پیچید، توصیه می‌شود مکمل‌های غذایی را تحت نظر کارشناس تغذیه و یا پزشک مصرف کنید تا با توجه به نیاز بدنتان میزان دوز موردنیازتان تنظیم شود. البته که این موارد در خصوص پیشگیری ذکرشده و برای شرایط درمان و مدیریت عوارض بیماران مبتلا نیز بر اساس پروتکل‌ها دوره‌ای متفاوتی در صورت نیاز مصرف می‌شود.

بازهم در این شرایط نیاز به تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی بدن برای مقابله با ریزگردها و آلودگی موجود در هوا داریم که وارد بدن ما می‌شود.

کیفیت رژم غذایی در این شرایط نیز بسیار مهم است. حتماً روزی 2 بار از مرکبات (پرتقال- گریپ فروت و...)، روزی یک عدد سیب قرمز، هویج، فلفل دلمه‌ای رنگی شلغم، پیاز قرمز را از گروه سبزی‌ها در رژیم غذایی خود بگنجانید. استفاده از لبنیات کم‌چرب روزی 2 لیوان (شامل دوغ کفیر- ماست پروبیوتیک) قدرت بدن در پاسخ به عوامل بیگانه را افزایش می‌دهد.

از نقش پروتئین مانند ماهی- سفیده تخم‌مرغ گوشت‌های سفید به دلیل داشتن امگا 3، روی، منیزیم، مس و سلنیوم غافل نشوید.

در آخر روزی 8 لیوان مایعات را برای رقیق کردن ترشحات و کمک به خروج ریز گردها از ریه جدی بگیرید.