درباره تومور مثانه چه می دانید

مثانه یک عضو تو خالی، مانند کیسه است که در قسمت پایین شکم قرار داشته و محل تجمع ادرار می باشد.
عملکرد مثانه چیست؟
ادرار پس از تولید در کلیه ها از راه دو لوله باریک به نام میزنای (حالب) وارد مثانه شده و در آنجا جمع می شود. وقتی حجم ادرار داخل مثانه افزایش یابد، احساس ادرار ایجاد شده و تخلیه به صورت ارادی انجام می شود.

سرطان مثانه چیست؟
سلول های سرطانی در دیواره مثانه رشد کرده و در بیشتر موارد به شکل یک توده گل کلمی پایه دار داخل مثانه می باشد. در صورت عدم درمان تمور ممکن است رشد کرده، به خارج مثانه گسترش یابد و یا حتی به اعضا دورتر، دست اندازی کند.

تومور مثانه در چه افرادی بیشتر دیده می شود؟
شیوع سرطان مثانه بیشتر در مردان 68 تا 69 ساله دیده می شود. مهمترین عامل خطر برای سرطان مثانه مصرف سیگار می باشد.
میزان خطر بستگی به مدت و مقدار مصرف سیگار دارد برخی شغل های خاص مانند کارگران صنایع شیمیایی، رنگ، لاستیک، مواد نفتی، چرم و چاپ بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان مثانه می باشند.

آیا میدانید بیماران مبتلا به سرطان مثانه با چه علائمی مراجعه می کنند؟
شایع ترین علامت سرطان مثانه وجود خون در ادرار است که ممکن است که ممکن است با چشم دیده شود یا اینکه با آزمایش ادرار تشخیص داده شود. وجود خون در ادرار در اکثر موارد بدون احساس درد است اما در تعداد کمی از بیماران ممکن است همراه با تکرر ادرار، فوریت ادرار و سوزش ادرار باشد.
وجود حتی یک نوبت خون در ادرار می تواند علامتی از یک بیماری خطرناک باشد. بنابراین آن را جدی گرفته و حتما به پزشک مراجعه نمایید. گاهی بیماران با علایم مربوط به بیماری پیشرفته مانند درد استخوان، درد پهلو، تهوع، استفراغ، ورم پاها و یا بی اشتهایی مراجعه می کنند.
علائم رایج سرطان مثانه عبارتند از:
- وجود خون در ادرار (که باعث می شود رنگ ادرار کمی تیره یا در مواقعی قرمز پر رنگ شود.)
- درد و سوزش حین ادرار کردن
- تکرر ادرار یا احساس نیاز بی مورد به ادرار
وجود این علائم، قطعا به معنای وجود سرطان مثانه نیست. عفونت ادراری، تمورهای خوش خیم، سنگ های مثانه، یا دیگر مشکلات نیز می توانند موجب بروز این علائم شوند. کسانی که این علائم را دارند باید به پزشک مراجعه کنند تا هر مشکلی هر چه سریع تر تشخیص داده شود و درمان شود. افرادی که علائم بالا را دارند می توانند به پزشک خانوادگی خود یا یک اورولوژیست (متخصص مجاری ادرار) مراجعه کنند.

تومورهای مثانه چگونه تشخیص داده می شود؟
- آزمایش کامل ادرار وجود خون در ادرار را نشان می دهد که نیاز به بررسی بیشتر دارد.
- آزمایش سلول شناسی ادرار (بررسی سلول های موجود در ادرار) در این روش با بررسی نمونه ادراری بیمار ممکن است بتوان سلول های سرطان را مشخص نمود.

راه های درمانی تومور مثانه
بسته به میزان پیشرفت سرطان درمان های متفاوتی وجود دارد. برای درمان تومورهای سطحی مثانه از این روش ها استفده می کنند:
- تراش دادن و برداشتن تومور از طریق مجرای ادرار (TUR)
- تزریق دارو به داخل مثانه پس از TUR که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل تومور می گردد.
- تراش مجدد تومور در صورت عود مجدد.

مراقبت های پس از درمان:
- پس از عمل بالینی هر سه ماه یکبار برای سال اول، شش ماه یکبار سال دوم و سپس سالانه سیستوسکوپی و آزمایش ادرار شود تا عود احتمالی تومور مشخص و درمان شود.
- ممکن است احتیاج به شیمی درمانی یا اشعه درمانی داشته باشید.
به دلیل احتمال عود سرطان مثانه، انجام سیستوسکوپی جهت کنترل ضروری است.

از آنجا که بیشترین دلایل ابتلا به سرطان مثانه عوامل محیطی است، بنابراین بهتر است نکات زیر را رعایت کنید تا حتی الامکان از بروز سرطان پیشگیری شود:
- سیگار را ترک کنید.
- سعی کنید حتی الامکان در معرض مواد شیمیایی قرار نگیرید.
- تغذیه مناسب داشته باشید

منبع: بیمارستان سینا، دانشگاه علوم پزشکی تهران
تنظیم: مونا عدالت یار