دکتر رقیه گندمکار: ارزشیابی نظام مند و متدولوژیک دوره های توانمندسازی آموزشی یک ضرورت است

دکتر رقیه گندمکار، مدیر واحد ارزشیابی مرکز مطالعات دانشگاه و عضو هیات علمی دانشگاه، ضمن معرفی طرح خود گفت: دوره های توانمند سازی آموزشی اعضای هیات علمی برای سال های متوالی در دانشگاه انجام می شد، به گونه ای که در انتهای هر دوره، اساتید شرکت کننده با پر کردن فرم های ارزیابی، نظرات خود را در مورد کیفیت دوره آموزشی اعلام می کردند. این در حالی است که از وظایف دانشگاه علوم پزشکی تهران، اطمینان از توانمندی اعضای هیات علمی در آموزش و تدریس، و توانایی آنها در انتقال این توانمندی ها به محیط کار خود به عنوان یک معلم است.
وی افزود: برای سال های متمادی در این دوره ها، مهارت های تدریس، ارزیابی دانشجو، ارتباط با دانشجو و سایر مهارت های پایه مورد نیاز تدریس به اعضای هیات علمی آموزش داده می شد، اما گاهی شک و تردیدهایی از سوی شرکت کنندگان یا مدیران در خصوص تاثیر این دوره ها اعلام می شد، لذا این دغدغه همواره وجود داشت که بدانیم این دوره ها چه تغییری در محیط ایجاد کرده و چه ظرفیت هایی به اعضای هیات علمی اضافه کرده است.
دکتر گندمکار، با بیان اینکه هر ساله بین 3 تا 4 دوره توانمند سازی (مهارت های پایه تدریس) برای اعضای هیات علمی برگزار می شود، تصریح کرد: از سال 1396 برنامه ارزشیابی ظرفیت سازی این دوره ها در دستور کار قرار گرفت تا بدانیم این دوره ها تا چه سطحی توانسته ایجاد ظرفیت کند و چه تاثیری در کیفیت آموزش داشته است.
مدیر واحد ارزشیابی مرکز مطالعات دانشگاه، ارزیابی دوره ها با استفاده از شیوه ای نوین و معتبر را مثبت ارزیابی کرد و گفت: در این شیوه، نظر سنجی از طریق پرسشنامه و هم به صورت مصاحبه انجام شد و افراد با گذشت 2 سال از حضور در دوره، مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این ارزیابی دلایل رضایت یا عدم رضایت افراد از دوره ها بررسی و مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین نواقص و عوامل تاثیر گذار بر دوره های آموزشی مشخص شد تا در اصلاح دوره ها مدنظر قرار گیرد.
وی علاقه برخی از اعضای هیات علمی به ادامه تحصیل در آموزش پزشکی را از دستاوردهای مثبت این  دوره ها دانست و تاکید کرد: همچنین برخی از اعضا، خواستار برگزاری دوره های تکمیلی توانمند سازی بودند.
دکتر گندمکار، سپس به نتایج حاصل از این ارزشیابی ها اشاره کرد و افزود: نتایج این ارزشیابی نشان داد که عمده اعضای هیات علمی پس از گذشت 2 سال از شیوه های آموزش دیده شده به خوبی در تدریس استفاده می کنند. بر اساس این ارزیابی، عوامل فردی و محیطی مختلفی در به کارگیری آموزش های مربوط به آن دوره ها در محیط موثر بوده و باید برنامه ریزی شود تا برخی از آنها که قابلیت اصلاح دارند، اصلاح شوند. به عنوان مثال برخی از گروه ها اعلام می کردند که اگر مدیران گروه با روش های تدریس جدید آشنا نشوند و تاثیر آن را به چشم نبینند، امکان تغییر در شیوه تدریس برای افراد کم است.
برگزیده سیزدهمین جشنواره شهید مطهری، با بیان اینکه این مدل ارزشیابی تا کنون در مورد کارگاه های آموزشی اجرایی نشده بود، خاطر نشان کرد: ارزیابی حدود 2 سال پس از پایان دوره انجام شد و تخمین واقع بینانه تری از تاثیر آموزش ارائه کرد و همچنین با این روش تنها رضایت مندی سنجیده نشد بلکه ظرفیت های آموزشی مورد ارزیابی قرار گرفت.
وی افزود: ارزشیابی دوره های توانمندی سازی اعضای هیات علمی دانشگاه در حیطه ارزیابی آموزشی به جشنواره ارجاع داده شده بود و این ارزیابی، از متدولوژی و روش مندی علمی برخوردار بود.
دکتر گندمکار، جشنواره شهید مطهری را در ایجاد آگاهی و تشویق اعضای هیات علمی علاقمند به امر آموزش موثر دانست و تاکید کرد: اما آنچه موجب میشود تا فعالیت های توسعه آموزش در دانشگاه اجرا شود، فراتر از جشنواره و دغدغه افراد نسبت به آموزش دانشجویان و کیفیت آن است.
وی یادآور شد: یکی از دغدغه های افراد برای ارائه فرایند در جشنواره، نحوه داوری، چگونگی ارائه و چگونگی تهیه گزارش فرایندهاست. از آنجا که افراد آموزش های لازم در این زمینه را دریافت نکرده اند، شاید در رقابت با فریندهای دیگر به دلیل مثلا پایین بودن کیفیت گزارش فرایند از رقابت باز بمانند در حالی که که فعالیتی که انجام شده ارزشمند بوده است.
مدیر واحد ارزشیابی مرکز مطالعات دانشگاه، آموزش پزشکی را مظلوم خواند و گفت: نتیجه فعالیت در حوزه های دیگر ملموس است و به وضوح در ارتقا افراد تاثیر می گذارد، اما تاثیر فعالیت های حوزه آموزشی به خوبی قابل لمس و اندازه گیری نیست.
وی در پایان از زحمات همکاران فرایند دکتر سلاجقه، دکتر میرزازاده و از همکار بین المللی پروفسور ساندرز، قدردانی کرد.