پیام معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران به مناسبت فرارسیدن روز جهانی بهداشت

به گزارش سینا رسانه دانشگاه علوم پزشکی تهران معاونت بهداشت، متن پیام معاون بهداشت به مناسبت فرارسیدن روز جهانی بهداشت به شرح ذیل است:

به مناسبت فرارسیدن روز جهانی بهداشت، فرصتی مغتنم فراهم آمده است تا بار دیگر بر اهمیت سلامت همگانی تأکید کنیم و مسئولیت‌های خود را در مسیر ارتقای آن مرور نماییم. شعار امسال، «شروعی سالم، آینده‌ای امیدبخش» بر ضرورت توجه ویژه به دوران پیش از تولد تا سال‌های نخست زندگی تأکید دارد؛ دوره‌ای که زیربنای سلامت انسان در سراسر عمر را شکل می‌دهد. در همین راستا، پایان دادن به مرگ‌های قابل پیشگیری مادران و نوزادان و قرار دادن سلامت و رفاه پایدار زنان در اولویت، از جمله اهداف کلیدی نظام سلامت کشور به شمار می‌رود. این روز یادآور آن است که با اقدامات هماهنگ، عدالت‌محور و مبتنی بر شواهد، می‌توان آینده‌ای سالم و امیدبخش برای همه افراد جامعه رقم زد.

هر ساله، میلیون‌ها مادر و نوزاد در جهان به دلایلی می‌میرند که به سادگی قابل پیشگیری‌اند.این واقعیت تلخ، زنگ خطری است برای همه ما که در حوزه بهداشت، آموزش و سیاست‌گذاری فعالیت می‌کنیم. ما نمی‌توانیم نسبت به مرگ‌های قابل پیشگیری بی‌تفاوت باشیم، به‌ویژه زمانی که ابزار، دانش و امکانات لازم برای جلوگیری از آن‌ها در دسترس است. پیشگیری از مرگ مادران و نوزادان، نه‌تنها یک مسئولیت انسانی بلکه ضرورتی برای توسعه پایدار جوامع است. آینده‌ای امیدبخش از مسیر شروعی سالم می‌گذرد.

در بسیاری از کشورها، از جمله در جوامع کم‌درآمد، دسترسی به خدمات باکیفیت بهداشتی برای زنان باردار و نوزادان هنوز محدود است. این محدودیت‌ها ناشی از فقر، نابرابری، نبود زیرساخت مناسب و در مواردی نبود آگاهی کافی است. برای رفع این چالش‌ها، نیازمند اقداماتی چندوجهی، هم‌افزایی بین‌بخشی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های محلی و بین‌المللی هستیم. تأمین سلامت مادران، نیازمند سیستم بهداشتی قوی، آموزش مداوم کارکنان سلامت، و مشارکت فعال جامعه است. بدون توجه به ریشه‌های ساختاری، نمی‌توان انتظار بهبودی پایدار داشت.

توسعه خدمات پیش از بارداری، مراقبت‌های دوران بارداری و پس از زایمان، از مهم‌ترین راهکارهای کاهش مرگ‌ومیر مادران و نوزادان است. این خدمات باید در دسترس، مقرون‌به‌صرفه، و باکیفیت باشند و با کرامت انسانی همراه شوند.هیچ زنی نباید به دلیل فقر، دوری از مرکز درمانی یا ناآگاهی، جان خود را در مسیر مادر شدن از دست بدهد. ما به سامانه‌های مراقبتی هوشمند، قابل اعتماد و فراگیر نیاز داریم که مراقبت را به‌جای انتظار، به خانه‌ها ببرند. اینجاست که نقش فناوری و نوآوری در سلامت بیش از پیش اهمیت می‌یابد.

فناوری‌های نوین به ما این امکان را می‌دهند که با ایجاد سامانه‌های هشدار سریع، خدمات از راه دور، و پرونده‌های الکترونیک سلامت، مراقبت‌ها را مؤثرتر کنیم. به‌کارگیری هوش مصنوعی برای تشخیص زودهنگام خطرات بارداری، یکی از اقدامات امیدوارکننده در این زمینه است. اما تکنولوژی، به تنهایی کافی نیست؛ باید با آموزش، فرهنگ‌سازی و عدالت در دسترسی همراه شود. زنان در هر نقطه از جامعه، شایسته دریافت بهترین سطح مراقبت هستند. هیچ فناوری نباید جایگزین همدلی و توجه انسانی شود، بلکه باید تقویت‌کننده آن باشد.

مادران نه تنها گیرندگان خدمات سلامت، بلکه نقش‌آفرینان اصلی در سلامت خانواده و جامعه‌اند. بیشتر کارکنان سلامت در رده‌های مراقبتی اولیه را زنان تشکیل می‌دهند. در عین حال، بسیاری از آن‌ها از امنیت شغلی، حمایت عاطفی و دستمزد مناسب برخوردار نیستند. تقویت جایگاه شغلی و اجتماعی زنان در نظام سلامت، بخشی از راهکار بلندمدت برای بهبود وضعیت بهداشتی جامعه است. توانمندسازی زنان، هم از طریق آموزش و هم با تضمین حقوق آنان در سیستم، گامی مهم در مسیر عدالت سلامت است.

در پایان، گرامیداشت روز جهانی بهداشت فرصتی ارزشمند برای بازنگری در اولویت‌ها، تقویت همکاری‌های بین‌بخشی، و تجدید عهد با آرمان‌های سلامت‌محور است. با تمرکز بر شروعی سالم برای مادران، نوزادان و زنان در تمامی مراحل زندگی، می‌توان آینده‌ای روشن، پایدار و همراه با رفاه برای نسل‌های آتی ترسیم کرد.

در کشور ما با توجه به 2 سیاست ازدواج، فرزند آوری و جوانی جمعیت و سیاست استقرار پزشکی خانواده و نظام ارجاع هدف مهم و تحقق شعار شروعی سالم، آینده ای امیدبخش از اولویت ویژه تری برخوردار است. امید است با تکیه بر توان علمی، تعهد حرفه‌ای و مشارکت همگانی، گام‌هایی مؤثر در مسیر کاهش مرگ‌های قابل پیشگیری و ارتقای کیفیت زندگی برداریم. سلامت، نه تنها هدفی مستقل بلکه پیش‌شرط توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. با هم و در کنار هم، آینده‌ای امیدبخش خواهیم ساخت.

دکتر علیرضا اولیائی منش 

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران