دکتر خلیلی: مدیریت درمان دارویی بیماران (COVID-19) نیاز به تسلط به جنبه های مختلف دارودرمانی دارد

دکتر حسین خلیلی مدیر گروه داروسازی بالینی (فارماکوتراپی) دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران، فرا رسیدن سال جدید را خدمت تمام اساتید، کارمندان و دانشجویان تبریک عرض کرد و گفت: در حال حاضر تمام دنیا درگیر بحران ناشی از یک بیماری عفونی نوپدید تحت عنوان کرونا (COVID-19) است. در کشور ما نیز از اواخر بهمن 98 رد پای این بیماری شناسایی و زنگ خطر به صدا درآمد. 

وی افزود: خدمات همکاران داروساز ما در سطح جامعه در این بحران برای تمام مردم آشنا بوده که به شیوه های مختلف از طریق انجمن های مربوطه حمایت و اطلاع رسانی شده است، همچنین فعالیت های متخصصین داروسازی در سطح دانشگاه و دانشکده داروسازی، بحث مدیریت تهیه و توزیع دارو، تجهیزات و اقلام بهداشتی احتمالاً از طریق رییس دانشکده داروسازی و سرپرست داروخانه های دانشگاه بر حسب ضرورت و صلاحدید اطلاع رسانی خواهد شد. 

دکتر خلیلی با بیان اینکه مدیریت دارودرمانی یکی از چالش برانگیز ترین مباحث در اپیدمی ها و پاندمی ها است، یادآور شد: افراد پرخطر در این بحرانها معمولاً جمعیت های خاص و افراد با بیماری های زمینه ای هستند، جدا از آنکه تدوین مداخلات درمانی احتمالاً موثر در بحرانهای نوپدید که به علت بی تجربه یا کم تجربه بودن بشرنیاز به آزمون و خطای بسیاری دارد، مدیریت دارو درمانی در افراد با مشکلات زمینه ای متعدد نیاز به در نظر گرفتن ظرافت های مربوطه و حضور متخصصین مربوطه دارد. 

مدیر گروه داروسازی بالینی (فارماکوتراپی) دانشگاه، ادامه داد: خوشبختانه سالهاست متخصصین داروسازی بالینی (فارماکوتراپی) در اغلب نقاط کشور در بیمارستان ها و تیم درمان حضور فعال دارند. دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشکده داروسازی محل تولد این رشته در سطح کشور بوده و اغلب فارغ التحصیلان محصول این دانشگاه هستند، جا دارد همین جا از روسای دانشگاه و دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران در دوره های مختلف بابت حمایت هایشان قدردانی کنم. 

دکتر خلیلی گفت: بیمارستان های تابعه دانشگاه سالهاست میزبان متخصصین داروسازی بالینی (فارماکوتراپی) هستند. حضور موثر این متخصصین در تیم درمان نتایج پرباری برای دانشگاه داشته که بارها از طرف روسای بیمارستانها، معاونین درمان و غذا و دارو انعکاس و اطلاع رسانی شده است. حضور موثر و مستمر در کنار کادر درمان، اطمینان خاطر برای اعضای تیم از جهت مدیریت دارودرمانی ایجاد کرده است. 

این عضو هیات علمی دانشگاه تصریح کرد: بحران کرونا یا صحیح تر  COVID-19 درس های بزرگی برای تمام اعضای کادر درمان در رشته های مختلف داشته است. مدیریت درمان دارویی این بیماران نیاز به تسلط به جنبه های مختلف دارودرمانی دارد. تظاهر بیماری در گروه های پر خطر با مشکلات زمینه ای متعدد، درگیری ارگانهای حیاتی در زمان تظاهر یا سیر بیماری، استفاده از داروهایی که تیم درمان تجربه اندکی در مورد آنها دارد، مصرف داروهای همزمان برای مشکلات زمینه ای، توجه به جنبه های مختلف حمایت های تغذیه ای، مصرف مکمل ها و فراورده های طبیعی، مدیریت تداخل و عوارض دارویی مهم ترین چالش ها در این بیماران هستند.  

وی با اشاره به اینکه متخصصین داروسازی بالینی (فارماکوتراپی) با تکیه بردانش فیزیوپاتولوژی بیماریها و مدیریت دارودرمانی که در طول 4 تا 5 سال دوره آموزشی تخصصی خود فرا گرفته اند، در کنار اعضای تیم درمان  در بیمارستانهای تابعه دانشگاه اقدامات شایسته ای در بحران اخیر انجام داده اند؛ گفت: پیشنهاد اولیه (رژیم درمان دارویی COVID-19) 14 بهمن 98 در جلسه معرفی بیمار گروه داروسازی بالینی در دانشکده داروسازی، با عنوان طراحی مدل های درمانی در کرونای جدید اولین رژیم های احتمالی موثر ارایه شد، بعد از جمع بندی در تاریخ 21 بهمن 98 در تالار شهید بیمارستان امام خمینی (ره) به دستور رییس بیمارستان پروتکل درمانی پیشنهادی ارائه  و در مراحل بعدی خوشبختانه پروتکل پیشنهادی مورد استقبال کمیته علمی ستاد ملی کرونا قرار گرفت و وارد پروتکل کشوری شد. 

مشارکت فعال در تدوین و بروزرسانی پروتکل کشوری درمان دارویی COVID-19، شرکت در جلسات کمیته علمی ستاد ملی کرونا، تدوین پروتکل جهت مدیریت عوارض بیماری و درمان، تدوین پروتکل جهت مدیریت عوارض و تداخلات دارویی، تدوین پروتکلهای درمان دارویی در جمعیت های خاص، تدوین پروتکل های پایش دارودرمانی در این بیماران، تدوین دستورالعمل های اطلاع رسانی به همکاران کادر درمانی، حضور در رسانه صدا و سیما و تبیین نقش داروساز در پاندمی بیماریهای عفونی، ویزیت روزانه بیماران بستری در بخش های داخلی و مراقبت های ویژه به همراه سایر کادر درمان، پایش درمانی در بیماران بستری در بیمارستان، انجام مشاوره های فارماکوتراپی برای بیماران بستری، مشارکت در انجام مطالعات بالینی، تهیه بروشور و پمفلت های آموزشی و... از جمله اقدامات دیگر گروه داروسازی بالینی (فارماکوتراپی) دانشگاه علوم پزشکی تهران است.

در پایان از تمام دستیاران گروه داروسازی بالینی که در طول این بحران حضور فعال در انجام این امور دارند، تشکر می کنم.