دکتر محمود فرزام استاد پیشکسوت دانشگاه علوم پزشکی تهران: پایگاه اصلی حفظ اعتبار پزشکی پیش از هر سکوی علمی دیگر، بالین بیمار است

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دومین جلسه گراندراند مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره)، چهارشنبه 27 مهرماه 1401 با حضور دکتر محمدرضا صالحی معاون امور دانشگاهی مجتمع، جمعی از اساتید پیشکسوت، اعضای هیئت‌علمی و فراگیران گروه‌های تخصصی داخلی، جراحی، اطفال، بیهوشی، هماتولوژی و آنکولوژی، کلیه، گوارش و کبد، رادیولوژی، پاتولوژی و ... و مدیران معاونت امور دانشگاهی در تالار شهید مجتمع باهدف تحلیل علمی گام‌به‌گام روند تشخیص و درمان دختر 12 ساله‌ای برگزار شد که با پس از یک عمل جراحی ناموفق در شهرستان محل سکونت با درد شدید و توده وسیع پیش‌رونده به مجتمع بیمارستانی امام خمینی ارجاع شده و نهایتاً بنا به تشخیص اساتید تیم جراحی تومور انستیتو کانسر تحت عمل جراحی قرارگرفته بود. حال عمومی این بیمار پس از جراحی تاکنون خوب گزارش‌شده است و تحت کموتراپی است.

دکتر صالحی کرسی جلسات گراندراند آموزشی مجتمع را از باب علمی و معنوی بسیار ارزشمند دانست و گفت: از این‌که در کسوت معاون امور دانشگاهی مجتمع برای برپایی این نشست تخصصی بین گروهی پزشکی در محضر شما اساتید و فراگیران عزیز هستم افتخار می‌کنم.

این جلسه با بیانات انگیزشی دکتر محمود فرزام استاد پیشکسوت گروه ارتوپدی دانشگاه و مجتمع آغاز شد که فراگیران رشته‌های پزشکی را به حضور پرشور در کلاس‌های درس اساتید فراخواند و افزود: من سال‌ها در این کلاس‌ها و بر بالین بیماران که بزرگ‌ترین پایگاه علمی و معنوی حفظ اعتبار پزشکی است بهره برده‌ام و تجربیات فراوانی کسب کرده‌ام و به شما هم توصیه می‌کنم از حضور منظم در کلاس‌های درس دانشگاه غافل نشوید.

بر آن درس و تحصیل باید گریست که استاد آن هست و شاگرد نیست

طب موروثی نیست طب تحصیلی است و راه تحصیل آن محضر استاد، کتاب و بالین بیمار است.

در ادامه دکتر سید روح‌الله میری دانشیار گروه جراحی و رئیس بیمارستان انستیتو کانسر به تبیین علت مراجعه و شرایط بالینی بیمار از بدو ورود به مجتمع پرداخت و گفت: بیمار دختری 12 ساله بود که با درد شدید و تورم وسیع و پیش‌رونده شکمی از شهرستانی در استان همدان به مجتمع ارجاع داده شد. بیماری وی از 10 ماه قبل آغازشده بود و بیمار یک ماه پیش از ارجاع در مرکز دانشگاهی دیگر پس از انجام سونوگرافی، تحت عمل جراحی قرارگرفته بود که نهایتاً با وخامت بیماری به انستیتو کانسر منتقل و با موفقیت جراحی شد.

وی در ادامه افزود: توده 23 کیلویی بیمار 180 درجه به آئورت شکمی چسبیده بود. باید بدانیم 80 درصد توده (Mass) های Retroperitoneal (خلفی صفاقی) بدخیم (Malygnant) می‌شوند پس بسیار حساس‌اند. ما در مجتمع برای تصمیم‌گیری در خصوص برنامه جراحی تومورها در یک تیم چندتخصصی با حضور گروه‌های مربوطه تصمیم‌گیری می‌کنیم. متاسفانه در موارد زیادی با این سناریوی تلخ مواجهیم که بیماران اقدامات اولیه را در مرکز دیگری دریافت می‌کنند و پس‌ازاین که به نتیجه نمی‌رسند به مجتمع می‌آیند و این کار درمان بیمار را دشوار می‌کند.

دکتر غلامرضا توگه هیئت‌علمی گروه هماتولوژی آنکولوژی بالغین در بحث لنفوم های بدخیم گفت: برای شناسایی میزان و سطح درگیری لنفوم و تشخیص درمانی توجه به علائم تب، تعریق شبانه و کاهش وزن بسیار مهم است؛ چراکه طبق شواهد بالینی، نشانه‌های یادشده در حدود 60 تا 70 درصد این بیماران مبین گستردگی تومور است.

دکتر فرشته عاملی هیئت‌علمی گروه پاتولوژی با اشاره به ارزیابی و تشخیص اولیه این بیمار در بیمارستان مبدا گفت: همکاران بیمارستان مبدا از روش ایمونوهیستوشیمی استفاده و بیمار را با تشخیص نوروفیبروما جراحی کردند. برای ما بسیار مهم است که تومور از کجا نشات گرفته تا بتوانیم بر اساس سن بیمار تشخیص‌های افتراقی خود را بگذاریم. بررسی‌های پاتولوژی انجام‌شده بر روی توده خارج‌شده به ابعاد 350 در 160 در 250 و به وزن 23 کیلوگرم، نشان داد منشا تومور از کلیه بود. مارکرهای مختلفی چون BCL2، PAX8، cyclinD1، Ki67 و ... برای شناسایی منشا تومور وجود دارد. تشخیص نهایی ما در مورد این تومور، Clear Cell Sarcoma بود.

دکتر فائزه سلحشور هیئت‌علمی گروه رادیولوژی نیز تصریح کرد: سونوگرافی در مورد تصمیم‌گیری جراحی این بیمار کافی نبود. برای تعیین مجاوره های توده‌هایی ازاین‌دست از میان گزینه‌های MRI و سی‌تی‌اسکن ما ترجیحمان سی‌تی‌اسکن است به دلیل اینکه رزولوشن تصاویر در CT بالاتر است و از طرفی برای بررسی مجاوره ها نیاز به تعداد تصاویر بیشتری است تا بتوان تصاویر را اسکرول کرد.

دکتر سید محمدکاظم نوربخش هیئت‌علمی گروه هماتولوژی و آنکولوژی کودکان در خصوص نئوادجوانت کموتراپی گفت: در این روش شیمی‌درمانی به تشخیص تیم درمانی برای تومورهای بزرگی که قابلیت عمل جراحی ندارند و باید حتما پیش از جراحی کمی کوچک‌تر شوند به کار می‌رود. بعلاوه سارکوما سومین تومور شایع در کودکان است که می‌تواند هر قسمت از بدن را درگیر کند. سارکوماهای ناحیه شکمی به دلیل فضایی که دارند می‌توانند خیلی بزرگ شوند. قطعا تشخیص زودهنگام آن درنتیجه درمان بسیار موثر است.

دکتر ناصر دریانی رئیس بخش گوارش نیز در خصوص تومورهای مزانشیمال (Jist) گفت: تومورهای جیست در هرجایی ممکن است دیده شوند ولی به‌طور شایع در قسمت استومک و در بالغین دیده می‌شوند.

دکتر مجتبی فاضل هیئت‌علمی گروه اطفال نیز در خصوص نحوه تشخیص تومورهای شکمی در کودکان گفت: در اغلب موارد مادران هستند که حین مراقبت از کودکان خود، وجود توده را کشف و به پزشک برای بررسی‌های دقیق و درمان‌های لازم مراجعه می‌کنند.

وی در ادامه با اشاره به افزایش کراتینین بیمار پس از جراحی گفت: پره آپ دقیق بیماران و اسکن DSMA در افتراق این‌که منشا تورمورهای شکمی کلیه است یا خارج از آن بسیار کمک می‌کند. معمولاً پس از برداشت یک کلیه انتظار می‌رود کمی کراتینین تا چند روز افزایش یابد و به‌تدریج عادی می‌شود. حتی گاهی بعد از جراحی نارسایی حاد کلیوی هم ممکن است بروز کند. در این بیمار پس از 4 تا 5 روز شرایط عادی شد.

دکتر سید محمدرضا خاتمی هیئت علمی گروه نفرولوژی در مورد اهمیت میزان مایع تجویزی در بیماران ICU توضیحاتی داد و نقش اساتید را در آموزش فراگیران برای شرح‌حال گیری و پیگیری امور درمان و اقداماتی که می‌توانند برای کمک به درمان بیماران انجام دهند، بسیار موثر عنوان کرد.

دکتر مجتبی صداقت هیئت‌علمی گروه پزشکی اجتماعی که مهمان ویژه این نشست بود در بیان علت حضور خود گفت: در راستای کوریکولوم پزشکی عمومی تمامی فارغ‌التحصیلان پزشکی باید با رویکرد پیشگیرانه بیماری‌ها آشنا شوند. بهترین راه برای اشاعه این تفکر گفتمان در فضاهایی ازاین‌دست هست.

وی با اشاره به مراجعه دیرهنگام این دختر 12 ساله افزود: این مسئله می‌تواند ناشی از مسائل فرهنگی، ترس از بارداری و ملاحظات آبرو باشد. یک پزشک عمومی باید مهارت‌های ارتباطی لازم برای آگاهی بخشی به بیماران و خانواده‌هایشان و نحوه اطلاع‌رسانی اخبار بد به آن‌ها را کسب کند. توجه به شغل و درآمد والدین کودکان بیمار و هزینه‌های بیماری و اینکه آیا بیمار بیمه هست یا خیر مهم است. راهنمایی به بیماران اقشار آسیب‌پذیر برای گرفتن کمک‌های حمایتی موجود در حوزه سلامت از وظائف اجتماعی یک پزشکی عمومی است که باید با آن آشنا باشد. این‌که در تحویل شیفت‌ها پیگیری امور بیماران ما چگونه انجام می‌شود نیز باید از دغدغه‌هایمان شود.

دکتر رضایی استادیار گروه کودکان بیمارستان ضیائیان از دیگر مهمانان این نشست در حوزه پزشکی اجتماعی گفت: همان‌طور که شوری از خود نمک هست و چیزی جدا از آن نیست پزشکی نیز جدای از جامعه نیست و نمی‌توان پزشکی اجتماعی را از رشته پزشکی جدا دانست این‌ها به هم تنیده شده‌اند.

در پایان دکتر محمدرضا صالحی معاون امور دانشگاهی با همراهی دکتر محمود فرزام، دکتر دریانی از اساتید پیشکسوت و دکتر مرتضی دارایی مدیر آموزش مجتمع به دکتر فاطمه علیزاده، دکتر الهه حیات‌بخش، دکتر مینا عسگری، دکتر زهرا شهبازی برندگان مسابقه علمی این نشست و دکتر فاطمه صادقی نژاد برای تهیه کلیپ علمی این نشست جوایزی اهدا و به دکتر نوشین پهلوان به دلیل عملکرد خوب در بخش کودکان و دکتر محسن اسلام دوست دستیار بخش بیهوشی برای تشخیص زودهنگام که منجر به حفظ جان بیماری شد از سوی بخش‌های بالینی مجتمع با لوح یادبودی قدردانی کردند.