چهارشنبه پنجم آبان: روز پیشگیری از بروز مسمومیت با سموم دفع آفات نباتی و مواد شیمیایی ‏

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران معاونت غذا و دارو، هفته پیشگیری از مسمومیت ها با شعارهای "پیشگیری از مسمومیت در همه گیری کرونا" و " با افزایش آگاهی، مانع مسمومیت دارویی شویم" و با هدف حساس سازی گروه های مختلف جامعه در خصوص مبحث مسمومیت ها، از اول تا هفتم آبان ماه برگزار می شود و برای هر یک از روزهای این هفته یک موضوع در نظر گرفته شده است، تا اطلاع رسانی و آموزش های جهت دار در همان راستا صورت گیرد. توصیه های پیشگیری از مسمومیت با سموم دفع آفات نباتی و مواد شیمیایی (شامل:‏ اسید، قلیا و شوینده های خانگی، فرآورده های نفتی، فلزات سنگین مانند سرب، جیوه و باتری مینیاتوری) ‏عبارتند از:
•    در هنگام استفاده از فرآورده‌های شیمیایی و سموم مختلف اعم از سموم خانگی یا صنعتی، حتماً در نور کافی برچسب روی بسته‌بندی را مطالعه نموده سپس مصرف نمایید.
•     در هنگام استفاده از مواد شیمیایی و فرآورده‌های شوینده و پاک‌کننده پنجره‌ها را بازکنید تا هوا به‌خوبی در محیط جریان داشته باشد.
•    از اختلاط مواد شیمیایی مانند جوهر نمک و جرم بر با  فرآورده‌های سفیدکننده جداً خودداری کنید. بخارات و گازهای ناشی از این اختلال بسیار سمی و خفه‌کننده است.
•     پس از مصرف مواد شوینده، سفیدکننده، جرم بر و لوله‌بازکن در محیط‌های دربسته و کوچک مانند دستشویی و حمام به‌هیچ‌عنوان در این مکان‌ها توقف نکنید چراکه گازهای تولیدشده در فضای کوچک، خفه‌کننده و سمی است.
•     ضمن استفاده از مواد شیمیایی حتماً از وسایل محافظت‌کننده مانند دستکش بلند، کفش نفوذناپذیر، لباس آستین‌بلند، شلوار بلند و جوراب استفاده نمایید.
•     هرگز سموم دفع آفات را در ظروف مشابه مواد خوراکی و آشامیدنی (مانند بطری نوشابه) نگهداری نکنید.
•     استفاده بی‌رویه از سموم دفع آفات نه‌تنها باعث بروز مقاومت در آفات می‌شود بلکه می‌تواند از طریق ایجاد باقیمانده در محصولات و آلودگی محیط‌زیست برای انسان مضر محسوب گردد.
•    در هنگام سم‌پاشی مزارع، باغات و باغچه‌ها حتماٌ از ماسک، دستکش و لباس مناسب استفاده نمایید.
•     در صورت تماس سموم دفع آفات با پوست، ناحیه آلوده را با مقادیر فراوان آب و صابون شستشو دهید.
•      آیا می‌دانید علائم و نشانه‌های مسمومیت با  برخی از سموم موش کش می‌تواند به‌صورت تأخیری ( 24 تا 48 ساعت بعد از مصرف) ظاهر شوند؟
•     علائم و نشانه‌های مسمومیت با گروه مهمی از حشره‌کش‌ها (موسوم به ترکیبات ارگانوفسفره) با تهوع، استفراغ، دردهای شکمی، اسهال، اشک ریزش، آبریزش از بینی، تعریق، تنگی نفس، افت فشارخون، تنگی مردمک چشم، اختلالات قلبی و عصبی همراه است.
•    در صورت تماس پوست و یا چشم با مواد اسیدی و یا قلیایی پوست و چشم را با مقادیر فراوان آب شستشو داده و مصدوم را به مرکز درمانی منتقل کنید. در این موارد هرگز از مواد قلیایی و یا اسیدی جهت خنثی‌سازی استفاده نکنید.
•    در صورت بلع مواد با خاصیت خورندگی مانند اسیدها و قلیاها، هرگز بیمار را وادار به استفراغ نکنید. این کار می‌تواند سبب وخیم شدن وضع بیمار گردد.
•    آیا می‌دانید سم حشره‌کش فسفید آلومینیوم بانام "قرص برنج " قاچاق محسوب می‌شود و خریدوفروش آن ممنوع است؟
•    در منازل قدیمی، لوله‌های آب سربی و رنگ مورد استفاده در چارچوب و دیوار که حاوی سرب است می‌تواند منجر به مسمومیت با سرب شود.
•    مسمومیت با سرب در کودکان می‌تواند منجر به بروز اختلالات رفتاری، کندذهنی، اختلال در یادگیری، اختلال در رشد و منجر به بروز تشنج  شود.
•    مسمومیت با سرب می‌تواند از طریق تنفس و یا خوردن ذرات معلق سرب موجود در هوا، خاک و یا آب صورت گیرد.
•    شستشوی مرتب دست‌ها در کودکان مانع تماس آلودگی سرب محیط با دهان آن‌ها می‌شود.
•    از دسترسی کودکان به اسباب‌بازی‌های پلاستیکی بازیافت شده و یا اسباب‌بازی‌های رنگ‌آمیزی شده‌ای که دارای ورقه‌های پوسته‌پوسته رنگ می‌باشند خودداری نمایید.
•    ازآنجاکه کودکان نوپا همه‌چیز را به دهان می‌برند اگر تخت و گهواره رنگ‌آمیزی شده‌ای دارند، از تماس این وسایل با دهان کودک  جلوگیری نمایید.
•    اگر به‌واسطه شغل خود با مشتقات سرب در تماس هستید، برای جلوگیری از انتقال آلودگی، قبل از ورود به منزل لباس کار خود را تعویض کنید.
•    برخی از لوازم‌آرایش خصوصاً غیراستاندارد و حتی سرمه، حاوی مقادیر بالای سرب می‌باشند. از مصرف آن‌ها خودداری کنید.
•    مصرف غذاهای چرب سبب افزایش سرعت جذب سرب توسط بدن انسان می‌گردد.
•    هوای محیط نزدیک به بزرگراه‌ها، خاک و محیط اطراف مناطق صنعتی مانند کارخانه‌ها باتری‌سازی، رنگ‌سازی چند برابر دیگر نقاط حاوی سرب است.
•     برای پیشگیری از عوارض ناشی از تماس با سرب باید جامعه از خطرات این فلز سمی آگاه شود.