گزارش دکتر حنانه برادران به مناسبت اتمام هفته پیشگیری از مسمومیت ها

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران معاونت غذا و دارو، دکتر برادران گفت: هفته اول آبان ماه که هر سال با عنوان هفته پیشگیری از مسمومیت ها نامگذاری شده است فرصتی است تا آگاهی عمومی را در خصوص علل مسمومیت و نحوه پیشگیری از وقوع آنها افزایش داد. امسال هم این هفته  با شعار "با افزایش آگاهی، مانع مسمومیت دارویی شویم" از طرف سازمان غذا و دارو در نظر گرفته شده است.
سرپرست مدیریت نظارت و پایش فرآورده های سلامت معاونت غذا و دارو در ادامه افزود: بر اساس آمار تجمیعی از بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران، میزان مسمومیت های اتفاقی (تصادفی) در سال 1400 و نیم سال نخست 1401روند افزایشی داشته به عنوان مثال مسمومیت با مورفین در سال های اخیر رو به افزایش است و 100% آن در نیم سال نخست 1401 و 5/98% آن در سال 1400 به صورت تصادفی رخ داده است؛ از طرفی متاسفانه میزان مرگ و میر ناشی از مسمومیت (علیرغم ثابت ماندن تعداد کل بیماران مراجعه کننده) در یک و نیم سال روند افزایشی داشته و در سال  1400 تعداد بیماران فوت شده بیش از دو برابر سال های گذشته بوده است.
وی گفت: همچنان مسمومیت های دارویی با 80% موارد مسمومیت در صدر علل مراجعه ناشی از مسمومیت ها به بیمارستان های این دانشگاه هستند و متاسفانه 4/1% از آن ها منجر به فوت بیمار شده اند. مسمومیت با مواد شیمیایی، شوینده ها و گازها با 14% دومین علت مسمومیت های مراجعه شده را تشکیل میدهند که همانند سال های گذشته نزدیک به 70% از این موارد به صورت اتفاقی رخ داده است. متاسفانه مسمومیت با مواد شیمیایی بیشترین میزان مرگ و میر با مواد شیمیایی را به خود اختصاص میدهد و در اغلب موارد صدمات جبران ناپذیری به بیماران وارد میکند. در ادامه مسمومیت با مواد اعتیاد آور و محرک ها، مواد غذایی و گزیدگی به عنوان سایر علل مسمومیت مراجعین به بیمارستان های این دانشگاه هستند.   
دکتر برادران در ادامه گفت: هرچند که درصد قابل توجهی از این مسمومیت ها به صورت عمدی اتفاق می افتند ولی آگاهی از نکاتی در مورد مصرف صحیح داروها به ویژه داروهای مخدر و مواد شیمیایی می تواند به کاهش موارد مسمومیت های اتفاقی خصوصا در جمعیت کودکان و سالمندان کمک کند. یکی از راهکارهایی که می تواند سبب کاهش خطاهای دارویی و مشکلات مرتبط با آن در مصرف داروها شود استفاده از مشاوره با دکتر داروساز در داروخانه و یا مشاوره گرفتن تلفنی از طریق مرکز اطلاع رسانی داروپزشکی ۱۳ آبان با شماره ۸۲۱۰۱ و یا مرکز اطلاعات دارویی ۱۹۰ می باشد.
سرپرست مدیریت نظارت و پایش فرآورده های سلامت معاونت غذا و دارو افزود: در بازه زمانی 1400 لغایت مهر 1401 تعداد 709 تماس درمورد مسمومیت ها در دیتابیس مرکز اطلاعات دارویی دانشگاه (DPIC 13 آبان) ثبت شده است که از این میان 41% موارد مسمومیت با داروها (به ویژه مخدرها و داروهای دسته اعصاب و روان) بوده است. در این تماس ها در 503 مورد (70%) اقدامات موثر پیش بیمارستان صورت گرفته است.
وی خاطر نشان کرد: با توجه به افزایش موارد مسمومیت های تصادفی و مرگ و میر ناشی از مسمومیت ها در سال گذشته، تصمیم بر آن شد تا در هفته مسمومیت امسال آموزش های عمومی و تخصصی بیشتری را جهت افزایش آگاهی آحاد جامعه و  کادر درمان برگزار کند.
دکتر برادران گفت: بدین منظور 14 نوع پوستر و 11 نوع پمفلت برای اطلاع رسانی گسترده عموم جامعه در خصوص انواع مسمومیت های شایع شامل مسمومیت های دارویی، مسمومیت در اطفال، مسمومیت ناشی از مونوکسید کربن، مسمومیت با مواد غذایی، گیاهان سمی، سموم دفع آفات و شوینده‌های خانگی، مسمومیت با سرب، سموم و آفت‌کش‌های کشاورزی و نیز در خصوص ایمنی بیمار توسط مدیریت نظارت و پایش مصرف فراورده های سلامت معاونت غذا و دارو تهیه شد. 3000 عدد از هر یک از محتویات آموزشی (مجموعا 33000 عدد) به غرفه های اطلاع رسانی که با حضور داروسازان در تمام داروخانه های سرپایی شهری و بیمارستانی مجموعه داروخانه های دانشگاه و نیز دو مرکز بهداشت معرفی شده توسط شبکه های بهداشت ارسال شد. شایان ذکر است که این 24 غرفه در برخی مراکز تمام 7 روز هفته مشغول خدمت رسانی بودند.
همچنین: علاوه بر این یک نمونه از کتاب "راهنمای بالینی تشخیص و درمان مسمومیت ها" تهیه شده توسط مرکز اطلاع رسانی داروپزشکی 13 آبان نیز به منظور استفاده کادر درمان به بیمارستان ها و شبکه های بهداشت تحت پوشش دانشگاه ارسال شد. معاونت غذا و دارو در نظر دارد برای افزایش آگاهی کادر درمان در همکاری با معاونت درمان، در طول سال کارگاه های تخصصی برای انواع مسمومیت ها با حضور رزیدنت ها و اساتید فارماکوتراپی و پزشکی قانونی تهیه و در قالب شبکه های اجتماعی منتشر کند.
سرپرست مدیریت نظارت و پایش فرآورده های سلامت معاونت غذا و دارو در پایان گفت: از کارهای دیگری که امسال توسط مدیریت نظارت و پایش مصرف فراورده های سلامت معاونت غذا و دارو انجام شد، برگزاری مسابقه نقاشی برای فرزندان 6 تا 10 ساله کارکنان، مسابقه طراحی برای فرزندان بالای 10 سال و مسابقه دریافت ایده خلاقانه برای کارکنان معاونت غذا و دارو با موضوعات پیشگیری از مسمومیت ها و ایمنی دارویی بود. همچنین ارسال پیامک و درج شعارها در سربرگ نامه های اداری، انتشار پوسترها و پمفلت ها در وبسایت و شبکه های مجازی، همانند سال های قبل انجام شد.

لینک ویدیو