تلویزیون اینترنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران

مکمل‌های ورزشی؛ ضرورت نظارت تخصصی و هشدار درباره مصرف خودسرانه

دکتر توحید سیف برقی، متخصص پزشکی ورزشی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، با هشدار درباره مصرف خودسرانه مکمل‌های ورزشی در میان نوجوانان و ورزشکاران، تأکید کرد که استفاده از این مکمل‌ها باید تنها در صورت وجود نیاز واقعی و زیر نظر متخصص انجام شود. او با بیان اینکه بسیاری از ورزشکاران به دلیل حجم بالای تمرینات قادر نیستند نیازهای تغذیه‌ای خود را فقط از طریق غذا تأمین کنند، گفت: مکمل‌ها می‌توانند شکاف تغذیه‌ای را جبران کرده و به بهبود ریکاوری و افزایش عملکرد کمک کنند.

دکتر سیف برقی با اشاره به تهدیدهای موجود در بازار مکمل‌ها اظهار کرد مطالعات نشان داده‌اند حدود ۱۵ درصد مکمل‌های موجود در بازار جهانی آلوده به مواد ممنوعه، پاراهورمون‌ها و محرک‌ها هستند و این موضوع می‌تواند خطر مثبت شدن تست دوپینگ را افزایش دهد. او افزود بسیاری از مکمل‌ها ممکن است ناخالص، تقلبی یا دارای برچسب‌سازی جعلی باشند و به همین دلیل انتخاب و مصرف آنها باید با دقت انجام شود.
وی تأکید کرد یکی از خطاهای رایج در میان نوجوانان و برخی ورزشکاران این است که هم‌زمان با شروع ورزش، به‌ویژه بدنسازی، به دنبال خرید مکمل می‌روند؛ در حالی که مصرف مکمل باید آخرین مرحله و پس از اصلاح و ارزیابی رژیم غذایی، برنامه تمرینی و خواب فرد باشد. او توصیه کرد پیش از تجویز هر نوع مکمل، ارزیابی کامل پزشکی شامل رژیم غذایی واقعی فرد، قد، وزن و آزمایشات بیوشیمیایی انجام شود و در صورت تشخیص کمبود، مداخله مناسب تحت نظر متخصص صورت گیرد.
این متخصص پزشکی ورزشی با اشاره به خطرات جدی مصرف همزمان چندین مکمل گفت برخی ورزشکاران ۱۰ تا ۱۵ مکمل را بدون نظارت مصرف می‌کنند و این اقدام می‌تواند عوارض کبدی، کلیوی، مشکلات روانی و حتی سکته قلبی و مغزی ایجاد کند. وی بر ضرورت پایش مداوم ورزشکار پس از شروع مصرف مکمل تأکید کرد و افزود ارزیابی یک‌ماهه تا شش‌ماهه از مواردی است که معمولاً نادیده گرفته می‌شود.
دکتر سیف‌برقی در پایان خاطرنشان کرد اساس موفقیت ورزشی در تمرین مستمر و ریکاوری مناسب است و خواب باکیفیت، به‌ویژه برای ورزشکاران حرفه‌ای که به حدود ۱۰ ساعت خواب نیاز دارند، نقش مهمی در بهبود عملکرد و تقویت سیستم ایمنی دارد. او گفت مکمل‌ها تنها بخش کوچکی از فرآیند حرفه‌ای‌گری هستند و می‌توانند در رقابت‌های سطح بالا نقش تکمیلی داشته باشند اما جایگزین تغذیه صحیح، تمرین استاندارد و ریکاوری مناسب نمی‌شوند.

سهیلا ملکی
تهیه کننده:

سهیلا ملکی