گسترش اطلاعات اپیدمیولوژیک پوکی استخوان در کشور با استقرار نظام خدمات یکپارچه شکستگی

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم، در این جلسه که با حضور دکتر فرید نجفی، معاون تحقیقات و فناوری، دکتر علیرضا رئیسی، معاون بهداشت و دکتر قاسم جان بابایی، معاون درمان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دکتر باقر لاریجانی، رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم و دیگر اعضای این شبکه از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور برگزار شد، برنامه های کنونی و آتی شبکه تحقیقات در راستای مراقبت یکپارچه شکستگی های ثانویه مورد بررسی قرار گرفت.

دکتر باقر لاریجانی با اشاره به این که خدمات پیشگیری و درمان استئوپروز و شکستگی در کشور از وجود شکاف بزرگی در سطح ارائه دهندگان و گیرندگان خدمت، سیاست گذاران و نظام سلامت و بیمه ها رنج می برد، گفت: آگاهی ناکافی در مورد بیماری و تبعات آن، آموزش ناکافی پزشکان و کادر درمان، شکاف بزرگ بین نیاز و ارائه خدمات و فقدان سیاست و برنامه عملیاتی از مهمترین نگرانی های مطرح در این حوزه هستند که می بایست مورد توجه قرار بگیرند.

نایب رئیس کمیته ملی پیشگیری و کنترل بیماریهای غیر واگیر ادامه داد: متاسفانه در موارد قابل توجهی بیماران دچار شکستگی مورد پیگیری های آتی قرار نمیگیرند و پس از ترخیص از بیمارستان درمان خود را پیگیری نمی کنند.

وی مراقبت یکپارچه در استئوپروز را فرصتی برای جبران این موضوع خواند و تصریح کرد: با گسترش اطلاعات اپیدمیولوژیکی و ثبت بیماران دچار شکستگی های ناشی از پوکی استخوان قادر خواهیم بود بطور موثری بیماران را مدیریت کنیم.

رئیس پژوهشگاه خاطر نشان کرد: شبکه تحقیقات استئوپروز با راه‌اندازی شبکه‌ای از دانش و اطلاعات در زمینه استئوپروز برای تبادل داده‌ها و تجارب موجود در مناطق مختلف کشور در صدد است تا تصویری مناسب برای برنامه‌ریزی و سیاست گذاری در حوزه پوکی استخوان ارائه کند.

وی ادامه داد: ساماندهی، هدفمند کردن، بسترسازی تحقیقات بنیادی و کاربردی با همکاری سازمان یافته بین واحدهای همراستا براساس تصویر موجود از وضعیت ابعاد بیماری استئوپروز در کشور رسالتی است که در شبکه دنبال می شود.

دکتر لاریجانی مراقبت یکپارچه استئوپروز و شکستگی را شامل سه سطح پیشگیری اولیه، مدیریت و درمان و پیگیری خواند و افزود: در همین راستا خدمات یکپارچه شکستگی های ثانویه (FLS) شامل شناسایی، ارزیابی، درمان و پیگیری موارد شکستگی اولیه در چند بیمارستان به صورت پایلوت مستقر شده است. ایشان همچنین از تدوین راهنمای بومی FLS و راه اندازی سامانه الکترونیک FLS خبر داد.

در بخش دیگری از این جلسه، دکتر علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت نیز با تاکید بر ضرورت تغییر در ساختار نظام شبکه کنونی، پیری جمعیت را بحرانی برای آینده نزدیک ایران خواند و افزود: بحث بیماری های عصبی، عضلانی و اسکلتی به علت بار ناشی از آن می بایست در اولویت های سیاست گذاری در نظام سلامت قرار بگیرد.

معاون بهداشت وزیر بهداشت افزود: بدون شک این بیماری بار مالی بسیار زیادی را به اقتصاد جهانی تحمیل خواهد کرد. همچنین شکستگی های ناشی از پوکی استخوان سال ها زندگی توام با ناتوانی را برای افراد به همراه خواهد داشت، به طوری که ناتوانی ناشی از پوکی استخوان بسیار بیشتر از سایر بیماری های غیرواگیر است.

دکتر رئیسی عنوان کرد: از هر ۲ زن بالای ۵۰ سال و از هر ۴ مرد بالای ۵۰ سال یک نفر در معرض شکستگی ناشی از پوکی استخوان است و استفرار کلینیک ها و نظام ارجاع و تشحیص زودرس نیاز به پیگیری جدی دارد.

وی همچنین سارکوپنی را تخریب توده و قدرت عضلانی تعریف کرد و گفت: این بیماری نیز در سنین بالا ایجاد می شود و همانند پوکی استخوان زمینه ساز شکستگی های استخوانی و ناتوانی های حرکتی در افراد می شود.

معاون بهداشت وزیر بهداشت با طرح این موضوع که ۲۰ تا ۵۰ درصد افرادی که به دلیل پوکی استخوان دچار شکستگی لگن می‌شوند در سال اول شکستگی فوت می‌کنند، افزود: در صورت بهبود شکستگی نیز در 80 درصد موارد افراد به کیفیت زندگی قبل از شکستگی بر نمی گردند.

دکتر رئیسی پویش کشوری افزایش سواد جامعه در مورد استئوپروز و استئوپنی، پیمایش ملی IMOS و STEPS و تشخیص سریعتر استئوپروز در خانم های بالای 50 سال را از طرح های در اولویت وزارت بهداشت در این زمینه خواند.

در ادامه این جلسه، دکتر فرید نجفی، معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت، نیز با انتقاد از منفعل بودن بسیاری از شبکه های تحقیقاتی در کشور، این شبکه ها را مغز متفکر در حیطه های تخصصی خواند که میتوانند با تکمیل پازل های پژوهشی در کشور بسیاری از نگرانی های بهداشتی را مرتفع کنند. دکتر نجفی خاطر نشان کرد: موسسه ملی تحقیقات علوم پزشکی (NIMAD) نیز تحقیقات هدفمند در شبکه ها را مورد حمایت قرار میدهد و افزود: کشور در شرایطی هست که می بایست تولید دانش هدفدار و جهت مند باشد و ما انتظار داریم دانش تولید شده به جای انباشته شدن به دست سیاستگذاران این عرصه برسد و به شکل مداخلات موثر به کار گرفته شود.

در بخش دیگری از این جلسه دکتر افشین استوار، رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز پژوهشگاه کلیات مربوط به طرح خدمات یکپارچه شکستگی های ثانویه (FLS) را به سمع شرکت کنندگان رساند و در ادامه هر یک از مراکز پایلوت شامل بیمارستان شفا یحیاییان و مرکز تحقیقات روماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی گلستان به ارائه جزییات مربوط به تجارب خود در راه اندازی سرویس پیشگیری از شکستگی های ثانویه پرداختند.