دکتر حمیدیه: «ایمیون سل تراپی» درمانی نویدبخش برای بیماری‌های صعب‌العلاج است

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر امیرعلی حمیدیه رئیس پژوهشکده ژن، سلول و بافت دانشگاه با حضور در استودیو شفآ در گفتگو با خبرنگار روابط عمومی با اشاره به اینکه مرکز تحقیقات سلول و ژن‌درمانی کودکان که زیرمجموعه پژوهشکده ژن، سلول و بافت است، اقدام به «برگزاری پنجمین سمپوزیوم ایمیون سل تراپی به‌صورت سالانه کرده است»؛ گفت: دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشگاه مادر و پیشرو است؛ اساتید و دانشجویان این دانشگاه وظیفه مهم نوآوری در علوم پزشکی کشور رابرعهده دارند. یکی از شاخه‌های مهم علم سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی شاخه «ایمیون سل تراپی» یا درمان بیماری‌ها با سلول‌های ایمنی بدن است، که علت اهمیت ویژه آن نویدبخش بودن این روش در درمان بسیاری از بیماری‌های صعب‌العلاج مثل؛ سرطان‌ها، بیماری‌های خود ایمن و ... است. «ایمیون سل تراپی» به‌مرور دارد جایگزینی برای بعضی از درمان‌های رایج را انجام می‌دهد.

وی با اشاره به سه حوزه‌ی اصلی در ایمیون سل تراپی؛ افزود: کاربردها و محصولات درمانی DC/NK cell، CAR-Tcell، بازار و چالش‌های موجود در درمان‌های مبتنی بر سلول‌های ایمنی، الزامات و سیستم کیفیت در تحقیق و توسعه و اصول اخلاقی در ایمیون سل تراپی از جمله محورهای این سمپوزیوم است.

دکتر حمیدیه یادآور شد: در آگوست سال 2017 اولین محصول ایمیون سل تراپی توسط «شرکت نوارتیس» مجوز گرفته و به‌عنوان درمانی برای سرطان حاد خون کودکان به بازار دنیا معرفی شد، محققین، دانشمندان و پزشکان دنیا در شوک محصول اولی که ترکیب سلول و ژن‌درمانی بودند که وارد بازار شده بود که محصول دوم هم به فاصله‌ی خیلی کوتاه وارد شد، محصول دوم برای بیماری لنفوم در بالغین است که توانست مجوز بگیرد.

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه از سال 2017 در حوزه ایمیون سل تراپی اتفاقات بزرگی را شاهد هستیم؛ یادآور شد: طی چند سال اخیر محصولات مورد تأیید این حوزه ازسازمان غذا و داروهای مختلف  مانندآمریکا، ژاپن و چند کشور اروپایی مجوزاستفاده گرفتند و در حال حاضرمحصولات در چند کشور استفاده می‌شود، البته هزینه‌های محصولات این شاخه علمی  فوق‌العاده بالاست. به طور مثال؛ برای لوسمی حاد کودکان حدود 450 هزار دلار و برای لنفوم بالغین 330 هزار دلار قیمت محصولات است که اگر ما به سمت تولید این محصولات برپایه «سلول وژن» در داخل کشور نرویم باتوجه‌به اینکه اینها محصولات «پزشکی شخص فرد محور» هستند بیمار باید از کشور خارج شود که هزینه‌های زیاد اضافه تری به بیمار و نظام سلامت کشوروارد می‌شود. باتوجه‌به در دسترس قرارگرفتن رو به رشد این درمان‌ها در دنیا درمان‌های بر پایه « سلول و ژن » مطالبه‌ی روز مردم خواهد شد، از سال 2017 تا 2020 به علت گرانی و محدودیت تولیدفقط در یک یا دو کشور این محصولات در تعدادکمی از بیماران مصرف می‌شد ولی از سال گذشته در اروپا تولید روز به روزبیشتر شده است.

دکتر حمیدیه تصریح کرد: تا چند وقت پیش تمام  درمان‌های بروز دنیا را در حوزه سرطان درکشورمان انجام می‌دادیم ولی با آمدن «ایمیون سل تراپی» نیاز بوده که ما هم فکری کنیم که این خدمت جدید درمانی را به بالین  برسانیم، دانشگاه علوم پزشکی تهران پتانسیل لازم برای انجام این فرآیند علمی را دارد.

وی خاطرنشان کرد: در چند سال گذشته کارهای تحقیقاتی این موضوع روی رده‌های سلولی شروع شد، چند بار آزمون‌وخطا و شکست داشت تا اینکه موفق شدیم وارد فاز پیش بالینی شویم و به لطف پروردگار فاز پیش بالینی به اتمام رسید و در حال حاضر منتظریم که فاز بالینی آن را با تمام معیارهای سازمان غذا و دارو شروع کنیم، تااین درمان گران‌قیمت و فوق پیشرفته بتواند در کشور موجود شود، هم اکنون دو شرکت دانش‌بنیان در کشور در حوزه‌ی تولید محصولات ایمیون سل تراپی فعالیت می‌کنند. پروسه‌ی تولید محصولات ایمیون سل تراپی بسیار طولانی و سختی بوده چرا که چرخه‌ی فناوری را باید کامل طی می‌کرد، خیلی از مواد، تجهیزات و ملزوماتی لازم بود تا این سلول های مهندسی شده فراهم شوند، که خدا را شکر باهمت اساتید دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان که این حوزه را به پیش بردند این مهم امکان‌پذیر شده و امیدوار هستیم ان شاالله در سال 1401 ایران هم به جمع کشورهایی که محصول «ایمیون سل تراپی» تولید می‌کنند، بپیوندد.

دکتر حمیدیه با بیان اینکه «ترویج علم جدید ایمیون سل تراپی یک پله بالاتر از پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز است»؛ گفت: نیاز است که نسل بعدی که در دانشگاه‌های کشور فعالیت می‌کنند با این علم آشنا شوند و به سمت آن حرکت کنند، امید داریم نسل جوان دانشگاه در آینده علاوه برپیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز، با ایمیون سل تراپی ، آشنا شوند و تا به‌هیچ‌وجه از بقیه کشورهای دنیا عقب نمانیم.

وی با بیان اینکه بیشتر موضوعات مطرح شده در این سمپوزیوم در «زیرشاخه های رشته نوظهور ایمنوسل تراپی‌» است؛ افزود: برای رشته‌های تخصصی خون و سرطان، همکاران پی‌اچ‌دی علوم سلولی کاربردی، هماتولوژی بانک خون، ژنتیک، و ... امتیاز بازآموزی دارد. محدودیتی برای شرکت در سمپوزیوم برای افراد علاقه‌مند وجود ندارد اما به‌خاطر پیک ششم کرونا (امیکرون) به صورت آنلاین  و رایگان برگزار میشود، امیدواریم که مخاطبین زیادی را بتوانیم جذب کنیم.