سمپوزیوم میکروبیوم از تحقیقات علوم پایه تا کاربردهای بالینی برگزار شد

 گالری عکس 

این سمپوزیوم که با مشارکت انستیتو پاستور ایران، سه‌شنبه 17 دی 98 در سالن همایش‌های سازمان مرکزی دانشگاه برگزار شد؛ در ابتدا دکتر باقر لاریجانی رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه جمعیت عظیم میکروارگانیسم‌های ساکن در مناطق مختلف بدن انسان شامل؛ دهان، مجرای گوارشی، مجاری تنفسی، واژن و پوست، مجموعه ژنی تحت عنوان میکروبیوم را تشکیل می‌دهند که بیش از 100 برابر ژنوم انسانی است، گفت: میکروبیوتا با ترشح متابولیت های مختلف در تنظیم متابولیسم بدن، عملکرد سیستم ایمنی و سیستم عصبی مرکزی نقش دارد، نتایج مطالعات دو دهه اخیر نشان می‌دهد که اختلال در تنوع و ترکیب میکروبیوتای روده با بیماری‌های متعددی ازجمله؛ اختلالات غدد درون‌ریز شامل دیابت، چاقی و پوکی استخوان و بیماری‌های گوارشی مانند؛ کبد چرب، اختلالات کلیوی، بیماری‌های قلب و عروقی و همچنین بیماری‌های سیستم عصبی ازجمله؛ افسردگی، اوتیسم، پارکینسون و آلزایمر همراه است. 

 

 

دکتر لاریجانی ادامه داد: پس از پروژه ژنوم انسان و تعیین توالی کل ژنوم انسان، پروژه میکروبیوم انسانی از سال ۲۰۰۷ میلادی آغاز و طی ۲ فاز با صرف هزینه‌های چند صد میلیون دلاری تا سال ۲۰۱۶ میلادی انجام شد که اهمیت این حیطه را از دیدگاه علوم پزشکی تائید می‌کند.

وی افزود: شناسایی دقیق عوامل تأثیرگذار بر میکروبیوتا و مطالعه تغییرات ترکیب و عملکرد میکروبیوتا در بیماری‌های مختلف، راه را برای رسیدن به روش‌های درمانی جدید از طریق تعدیل ترکیب آن‌ها بازکرده است.

این استاد برجسته دانشگاه تصریح کرد: با توجه به ورود میکروبیوم به دسته علوم نوین و بین‌رشته‌ای و در راستای اعتلای دانش و توسعه پژوهش‌های حوزه میکروبیوم، پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران اقدام به راه‌اندازی گروه تحقیقاتی میکروبیوتا با همکاری اساتید و محققین رشته‌های مختلف علوم پایه و بالینی کشور کرده است.

 

سپس دکتر سید داور سیادت رئیس مرکز تحقیقات میکروبیولوژی انستیتو پاستور ایران و دبیر علمی سمپوزیوم، بابیان اینکه در بزرگ‌ترین مرکز تحقیقات سلامت دنیا، ارتباط بیش از ۱۰۰ بیماری غیر عفونی با میکروبیوم اثبات‌شده است، گفت: ارتباط بیماری‌هایی مانند افسردگی، پارکینسون، آلزایمر و استرس تا بیماری‌هایی مانند کبد چرب، کلیوی و کیست‌های کلیوی، بیماری‌های ریوی و سرطان‌ها نیز بیانگر این مسئله است.

وی به تحقیقات در این زمینه در کشور اشاره کرد و یادآور شد: کمتر از یک دهه در کشور ما تحقیقات در حوزه پزشکی آغازشده البته که در حوزه‌هایی مانند کشاورزی و دامی سابقه بیشتری دارد. انستیتو پاستور ایران و دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و تبریز در این زمینه فعال‌تر و به عبارتی پیشرو در این زمینه هستند. 

دبیر علمی سمپوزیوم میکروبیوم با اشاره به اینکه پروژه میکروبیوم انسانی پس از اتمام پروژه تحولی بسیار عظیم در حوزه‌های مختلف علوم پزشکی، بیولوژی و رشته‌های وابسته دارد، خاطرنشان کرد: بسیاری از مناطق آناتومیکال بدن که قبلاً نواحی استریل محسوب می‌شدند همانند ریه‌ها و مثانه، امروزه جایگاه جمعیت‌های باکتریایی متعددی هستند، دراین‌بین میکروبیوتای دستگاه گوارش نقش کلیدی در تنظیم فیزیولوژی میزبان ایفا می‌کند.
در ادامه سمپوزیوم دکتر محمد رضا زالی رییس پژوهشکده گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در خصوص محور دهان، روده، مغز و کبد و دکتر مصطفی قانعی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله درباره محور میکروبیوم روده و ریه و دکتر شیرین حسنی رنجبر عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران در ارتباط میکروبیوتای روده با اختلالات متابولیک و غدد درون ریز سخنرانی کردند.

توضیح اینکه محورهای موردبحث در نخستین سمپوزیوم یک‌روزه میکروبیوم از تحقیقات علوم پایه تا کاربردهای بالینی؛ ترکیب میکروبیوتای دستگاه گوارش در سلامت و اختلالات، رویکردهای درمانی در تحقیقات میکروبیوم و جمع‌آوری و آنالیز داده‌ها و زیست‌شناسی سامانه‌ای در تحقیقات میکروبیوم بود و برای گروه‌های هدف؛ پزشک عمومی، داخلی، غدد درون‌ریز و متابولیسم، گوارش، اطفال، ریه، عفونی، تغذیه، باکتری‌شناسی، میکروب‌شناسی، ویروس‌شناسی، زیست‌فناوری پزشکی، پزشکی مولکولی، علوم آزمایشگاهی، ایمنی‌شناسی امتیاز بازآموزی داشت.