پاسخ به پرسش آیا دوز (تعداد ویروس) و مدت زمان مواجهه با ابتلا به بیماری کووید-19 رابطه دارند

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشکده بهداشت، در رابطه با همه‌گیری کووید-۱۹، دو مسیر انتقال اصلی در نظر گرفته می‌شود. اولین مسیر انتقال از طریق قطرات تنفسی (قطرات منتشر شده هنگام عطسه، سرفه یا صحبت کردن) است. دومین مسیر انتقال از طریق تماس با سطوح آلوده (دست به دست، دست به سطوح و...) که منجر به آلوده شدن دست و در نهایت با تماس دست آلوده با مخاطات بدن انتقال ویروس به بدن است. میزان دوز ویروس و زمانی که فرد در معرض آن قرار می گیرد برای برخی بیماری ها ارتباط مستقیمی با ابتلا به بیماری خواهد داشت. اما آیا دوز ابتدایی ویروس کرونا و مدت زمان مواجهه با ویروس با احتمال ابتلا به بیماری مرتبط است؟

بر اساس شواهد موجود تا این زمان، برای اینکه فردی به بیماری کووید-19 مبتلا شود لازم است با دوز مشخصی از ویروس مواجهه یابد. بر اساس فرمول منتشر شده در برخی مطالعات، ابتلا به این بیماری حاصل ضرب مواجهه با دوز مشخصی از ویروس  و مدت زمان مواجهه است. بر اساس مطالعات انجام شده روی ویروس مرس و سارس، تخمین زده می شود هزار ذره ویروسی برای ایجاد عفونت لازم است. یک سرفه حدود 3 هزار قطره رها می کند و قطره ها با سرعت حدود 80 کیلومتر در ساعت می توانند حرکت کنند. اغلب قطره ها بزرگ هستند و به سرعت می افتند اما تعداد زیادی از آنها در هوا باقی مانده و می توانند در چند ثانیه طول یک اتاق را بپیمایند. هر عطسه حدود 30 هزار قطره رها می کند که تا 321 کیلومتر در ساعت می توانند پیمایش کنند. اگر فردی مبتلا باشد، قطرات در هر سرفه یا عطسه او ممکن است حاوی 200 میلیون ذره ویروسی باشند. اگر فردی نزدیک بیمار باشد و بیمار مبتلا مستقیما به سمت او عطسه یا سرفه کند احتمال خیلی زیادی دارد که هزار ذره ویروس را استنشاق کرده و به بیماری مبتلا شود. حتی اگر آن سرفه یا عطسه به سمت فرد نباشد، برخی قطرات آلوده کوچک می توانند چندین دقیقه در هوا معلق بمانند. اگر فردی چند دقیقه بعد از آن عطسه یا سرفه نیز به اتاق وارد شود و چند نفس بکشد احتمال دارد که ویروس لازم برای مبتلا شدن را دریافت نماید. در حالی که اگر به اتاقی که شخص آلوده در آن تنفس می کند وارد شود، ممکن است 50 دقیقه یا بیشتر طول بکشد تا یک دوز عفونی را استنشاق کند.

قطرات ناشی از تنفس، سرعت پایینی داشته و به سرعت سقوط می‌کنند. به دلیل عدم نیروی بازدمی در یک تنفس، ذرات ویروسی از نواحی پایینی دستگاه تنفسی خارج نمی شوند. قطرات تنفسی ناشی از نفس کشیدن تنها حاوی سطوح پایینی از ویروس ها هستند. صحبت کردن نیز رهاسازی قطرات تنفسی را 10 برابر افزایش می دهد. پنج دقیقه صحبت کردن نزدیک با فرد مبتلا لازم است تا فرد سالم، دوز مورد نیاز برای بیمار شدن را دریافت نماید. بنابراین هر فردی که در یک فضای بسته، مانند دفتر کار مدتی با فرد مبتلا بماند، پتانسیل ابتلا را دارد.

دو عامل موثر بر ابتلا به بیماری کووید 19، دوز (تعداد ویروس) و زمان مواجهه است. بطور خلاصه در معرض عطسه و سرفه قرار گرفتن، پنج دقیقه صحبت، یا حدود 50 دقیقه قرار گرفتن در یک مکان بسته با فرد مبتلا خطر بیمار شدن را در افراد سالم بطور قابل توجهی افزایش می دهد.