دکتر حداد عادل: محبت بزرگترین عنصر وجودی مرحوم دکتر توکلی بود

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشکده پزشکی، مراسم یادبود دکتر جواد توکلی عضو هیئت‌علمی گروه ژنتیک و معاون سابق دانشجویی فرهنگی دانشکده پزشکی، با حضور دکتر حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دکتر عباسعلی کریمی رئیس دانشگاه، دکتر شهریار نفیسی رئیس دانشکده پزشکی، اعضای هیئت‌رئیسه دانشکده پزشکی، جمعی از مسئولان این دانشکده و دانشگاه ظهر روز شنبه 12 مهرماه در تالار ابن‌سینا برگزار شد.

 در ابتدای این مراسم دکتر نفیسی گفت: دکتر توکلی دوست عزیز همه ما در هیئت‌رئیسه از میان ما رفت، تسلیت خود و اعضای هیئت‌رئیسه دانشکده را خدمت خانواده عزیز و اساتید گران‌قدر اهالی علم و فرهنگ تقدیم می‌دارم.

 وی افزود: این مراسم به علت محدودیت‌های کرونایی به‌صورت زنده با حضور همکاران و دوستداران آن مرحوم در فضای اسکای روم نیز پخش می‌شود.

وی ادامه داد: سابقه آشنایی من با مرحوم توکلی به سال‌ها پیش و بیمارستان شریعتی بازمی‌گردد اما عمده آشنایی و همکاری ما در زمان ریاست دکتر نیری و در هیئت‌رئیسه دانشکده بود که از آن تاریخ فرصت داشتم از نزدیک با دکتر آشنا شوم، شخصیتی که از هر نظر نمونه بودند؛ بسیار متواضع، فروتن، مهربان، خیرخواه و مناسب پستی بود که سال‌ها در آن خدمت می‌کرد، او همیشه دغدغه دانشجویان را داشت و در این سال‌ها فعالیت‌های فاخری در حوزه فرهنگ ارائه کرد.

دکتر نفیسی از مرحوم توکلی به‌عنوان فردی مایه آرامش یاد کرد و گفت: گاهی که خسته و دلتنگ می‌شدم، قدری هم‌صحبتی و گفتگو با او مایه آرامش بود، انسان اهل مطالعه و دانشمندی که به سبب اطلاعات و ارتباطات گسترده‌ای که داشت از دانش او بهره می‌بردیم. در جریان برگزاری جشن‌ها مانند جشن دوره گذر، فارغ‌التحصیلی و یا روپوش سفید بسیار انرژی می‌گذاشت.

وی ادامه داد: مرحوم توکلی همیشه دغدغه دانشجویان را داشت، چند سالی بود که پیگیر فراهم کردن فضایی آرامش‌بخش و مناسب برای استراحت دانشجویان بود حتی در دوران بیماری نیز پیگیر بودند و دوره‌ای از اوج بیماری‌شان متنی به همراه مبلغ قابل‌توجهی را برای این کار در اختیار دانشکده قراردادند حتی نام هم انتخاب کرده بودند دو فضای مجزای برای استراحت دانشجویان پسر و دختر به ترتیب کومه مهر و کومه ماه؛ که امیدواریم به همراهی و همکاری دوستان دکتر توکلی به آرزوی ایشان جامعه عمل بپوشانیم.

رئیس دانشکده پزشکی با اشاره به ذوق ادبی مرحوم توکلی و متن‌هایی که برای مراسم‌ مختلف می‌نوشت گفت: برای جشن روپوش سفید مرسوم بود دانشجویان متن قسم‌نامه پزشکی را قرائت کنند، چند سال پیش از دکتر درخواست کردم متنی غیر از سوگندنامه پزشکی با عنوان عهدنامه برای این مرحله از رشته پزشکی بنویسد که با دست خودشان نوشتند و عکس آن موجود است.

 دکتر نفیسی در ادامه بخشی از متن عهدنامه را به این مضمون قرائت کرد: «در امتداد پیمان الست و حسب موهبت‌ها و نعمت‌های بی‌شماری که حکیم لطیف نصیب این بنده خود فرمود، به‌ویژه در قبال این مشیّت و تقدیر الهی در سرنوشت زندگی‌ام که حرفه‌ای بس مقدس را در پیش رویمان قرار داد، تا آنجا که می‌تواند به اسمای حسنای طبیب و محیی تبرّک یابد؛ عهد می‌بندم که این الطاف واسعه را با خدمتی خالصانه و نیتی خداپسندانه شاکر باشم تا ضمن اداي دين به فداکاری‌های بی‌دریغ و مهرورزی‌های جانانه پدر و مادرم، باشد كه در پيشگاه ربوبي سربلند و نیک‌فرجام گردم.»

وی به انس مرحوم توکلی با اشعار سایه «هوشنگ ابتهاج» اشاره کرد و گفت: طی تماسی که در دوران بیماری با ایشان داشتم گفتند: سال‌هاست با سروده‌های استاد سایه مؤانست دارم و الان می فهم شعری که بسیار دوست داشتم مناسب این روزهایم بوده:

چه غم دارد ز خاموشی درون شعله پروردم

که صد خورشید آتش برده از خاکستر سردم

مرحوم توکلی؛ شخصیتی برجسته، متدین و انقلابی

دکتر غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب در مراسم یادبود دکتر جواد توکلی درگذشت این استاد فرهیخته را به همکاران و دانشجویان ایشان تسلیت گفت و افزود: شاید در ذهن شما ایجاد شود چرا در مراسم دکتر توکلی از حداد عادل دعوت‌شده که نه پزشک است نه آملی که همشهری دکتر باشد.

وی ادامه داد: من خود را صاحب‌عزا می‌دانم فاصله سنی من با مرحوم توکلی ۲۲ سال است و به‌نوعی در رده فرزندان من است، امروز بعد از فقدان این استاد چهار نسل از خانواده من تأسف می‌خورند از مادرم تا خودم، فرزندانم و نوه‌های من هیچ‌گاه محبت‌های دکتر را فراموش نمی‌کنند.

 دکتر حداد عادل به سابقه آشنایی خود و دکتر توکلی اشاره کرد و گفت: در دهه ۶۰ که معاون پژوهشی وزارت آموزش‌وپرورش و مسئول رسیدگی به کتب درسی بودم از طرف معلمان و مردم نامه‌های زیادی به اداره ما ارسال می‌شد که در این میان ‌نامه‌ای از یک دانش‌آموز از شهر آمل در مورد کتاب درسی نظرم را جلب کرد تمام آن نامه‌ها را می‌خواندم جواب می‌دادم اما می‌دیدم فراتر از یک دانش‌آموز است به قولی خوبان فراوان دیدم اما تو چیز دیگری.

وی ادامه داد: من نامه‌ها را جدی می‌گرفتم و به تمامشان جواب می‌دادم و همه را نگهداری کردم تا اینکه جواد دوران دبیرستان را تمام و در دانشگاه مشهد پذیرفته شد، زمانی برای سخنرانی از طرف انجمن اسلامی دانشگاه مشهد دعوت شدم و اولین دیدار حضوری ما در آنجا بود این دیدارها در تهران ادامه داشت و با رفت‌وآمد خانوادگی تداوم پیدا کرد به دلیل محبت‌های جواد، از بس محبت می‌کرد آدم را شرمنده خودش می‌کرد.

وی اظهار داشت: تصویری که در این سی‌وچند سال در ذهنم نقش بسته را در چند جمله بیان می‌کنم، مهم‌ترین عنصر جواد محبت بود مهرورزی بود، او گل بی‌خار بود، مسئولیت‌پذیر، دارای وجدان کاری، سخت‌کوش، خوش‌بیان، دانشمند خوش‌محضر و بسیار مؤدب بود. بعد از محبت ادب بزرگ‌ترین عنصر دکتر توکلی بود همیشه نسبت به اساتید خود حق‌شناس و قدردان بزرگان خود بود.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب پارسی تصریح کرد: مرحوم توکلی بافرهنگ بود و بسیار اهل مطالعه در حوزه وسیعی غیر از رشته خود اطلاعات داشت و همین فرهنگ وسیع، موجب برقراری ارتباط او با همه بود، اهل هنر بود و علاقه‌مند به ادبیات شاعران خوب روزگار را می‌شناخت. توکلی یک استثنا بود و ذوق ادبی داشت، اهل‌قلم بود خوب می‌نوشت، عمیقاً متدین بود، انقلابی بود وقتی حسین شیخ‌الاسلام در اسفندماه براثر کرونا از دنیا رفت پیامی برای من نوشت و از او به‌عنوان قهرمان مبارزه با صهیونیست یادکرد، نه اهل افراط بود نه تفریط و انحراف می‌دانست که چه کسی خدمتگزار کشور است.
دکتر حداد عادل شعری از خود را در پایان با بیان این که جواد گوهری بود که از دست دادیم شعری از اشعار خود را قرائت کرد:

دیشب به ياد لعل لبت خون گريستم چون ارغوان شكفتم و گلگون گريستم

چون چشمه سر به سنگ زدم در غم فراق چون جويبار در دل هامون گريستم

چون چنگ دور ماند ز سر پنجه‌ای لطيف با ياد آن نوازشگر موزون گريستم

گاهي چو رود جمله تنم غرق اشك بود گاهي چو كوه یکه و محزون گريستم

بر كشتزار خشك دل خويش بی‌دریغ در فصل غم، چو دجله و جيحون گريستم

آهو صفت ز مردمك چشمم گريختي من نيز بي تو لاله صفت خون گريستم

عادل چگونه شرح توان داد داغ دوست چون می‌توان سرود كه من چون گريستم

مراسم یادبود مرحوم توکلی با قرائت پیام تسلیت دکتر بهادری رئیس دفتر ارتباط با دانش‌آموختگان و صحبت‌های دکتر اکرمی از اعضای هیئت‌علمی گروه ژنتیک، ادامه یافت و در پایان یکی از دانشجویان دکتر ابیاتی را در سوگ ایشان قرائت کرد و دکتر ایزدی عضو هیئت‌علمی گروه ژنتیک پزشکی به نمایندگی از همسر مرحوم توکلی از برگزارکنندگان و حاضران در مراسم قدردانی کرد.

توضیح اینکه مرحوم دکتر جواد توکلی بزاز براثر یک دوره بیماری پنجم مهرماه دارفانی را وداع گفت.