دکتر قناعتی: آموزشی موفق است که منجر به تغییر رفتار شود

به گزارش سینا رسانه دانشگاه علوم پزشکی تهران، در همایش 7 بهمن 1402، دکتر حسین قناعتی رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، آموزش را لازمه دستیابی به سلامت و حال خوش دانست و گفت: امروزه یک چهارم از 90 تریلیون دلار از اقتصاد جهانی صرف جنگ و خشونت می شود که با مبالغ بسیار کمتر می‌توان امر آموزش در جهان را سازماندهی کرد.
دکتر قناعتی صلح پایدار را مستلزم ایجاد پایه های قوی دموکراسی شامل مشارکت، گفتگو، همبستگی و درک متقابل دانست و گفت: اگر به سلامت به صورت جهانی توجه نکنیم به جایی نخواهیم رسید نمونه آن حوادث وحشیانه ای است که در غزه در حال وقوع است.
دکتر قناعتی با تاکید بر اهمیت آموزش و حل چالش های این حوزه گفت: در جهان سالانه 250 میلیون کودک از تحصیل باز می‌مانند و 44 میلیون کمبود معلم وجود دارد. از سوی دیگر  70 درصد کشورها کمتر از  4 درصد تولید ناخالص ملی خود را به آموزش اختصاص می دهند و همه اینها نشان می دهد آموزش نیاز به توجه و برنامه ریزی بیشتری دارد.
رئیس دانشگاه، الزام جهانی، بسیج همه کشورها به امر آموزش، ایجاد تامین مالی داخلی و بین المللی و به کارگیری ظرفیت NGOها را در  ارتقا آموزش موثر دانست و گفت: پیش از این اقتصاد به سه بخش اقتصاد دولتی، خصوصی و تعاونی تقسیم می شد اما امروزه بخش تعاونی کمرنگ شده و به جای آن به نقش داوطلبان تاکید می شود. نقش داوطلبان همانگونه که در اقتصاد اثرگذار است در آموزش نیز تاثیر بسزایی دارد.
دکتر قناعتی بر لزوم مشارکت همه اقشار جامعه در نهادینه سازی سلامت تاکید کرد و گفت: 70 درصد مسائل سلامت، خارج از حیطه نظام سلامت است بنابراین همه سازمانها و اقشار جامعه اعم از هنرمندان، ورزشکاران و روحانیون باید دست به دست هم دهند تا سلامت نهادینه شود.
رئیس دانشگاه تکنولوژی را تیغ دولبه ای دانست که اگر درست استفاده نشود به تعبیر مولانا همچون تیغ دادن در کف زنگی مست خواهد بود و گفت: آموزش و اخلاق  در  به کارگیری صحیح  تکنولوژی  در زمینه ارتقا سلامت جسمی و معنوی  نقس بسزایی دارد.
رئیس دانشگاه، آموزشی را موفق دانست که منجر به تغییر رفتار شود و با اشاره به ظرفیت فضای مجازی در توسعه آموزش و تجربه کشورهای موفق در این زمینه گفت:  فضای مجازی امکان آموزش رایگان و گسترده را فراهم می آورد. کشورهای موفق مانند سنگاپور  تمرکز خود را بر دو بخش آموزش و آی تی گذاشته اند. تقویت آی تی موجب شفافیت و دسترسی بیشتر شده و آموزش، موجب افزایش آگاهی، تغییر نگرش و تشویق به ایجاد رفتار درست در جامعه شده است.
دکتر قناعتی آموزش عوامل اثرگذار در سلامت مانند پرهیز از مصرف سیگار و الکل، داشتن خواب کافی، تغذیه مناسب، هوای سالم و زندگی معنوی را ضروری دانست گفت: دانشگاه علوم پزشکی تهران با حدود  600 هزار سفیر سلامت خانواده، 8 هزار داوطلب سلامت محله، 20 هزار سفیر سلامت دانش آموزی، 395 سازمان حامی سلامت و 121 محله حامی سلامت با صرف هزینه های کم در امر آموزش سلامت مشارکت دارد و تاکنون کارهای بزرگی انجام شده است که به عنوان الگو می تواند در سایر دانشگاه ها نیز مورد استفاده قرار گیرد.
رئیس دانشگاه در جمع بندی سخنان خود افق آینده را روشن پیش بینی کرد و گفت: با کمک یکدیگر و بیان واقعی مشکلات می توانیم برنامه ریزی و مسائل را حل کنیم.

آموزش سلامت بهترین ابزار آگاهی بخشی و تغییر نگرش و رفتار
در ادامه دکتر علیرضا اولیایی منش معاون بهداشت دانشگاه، با اشاره به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی تهران از  همایش ملی آموزش سلامت گفت: امروز به عنوان روز جهانی آموزش و در کشورمان روز ملی آموزش سلامت نامگذاری شده است و در این همایش از  مدیران وزارت بهداشت، پیشکسوتان حوزه آموزش سلامت و سازمان های مرتبط با این امر همچون نیروی های مسلح و جهاد دانشگاهی و کارکنان اموزش سلامت سراسر کشور دعوت شده تا در این زمینه تبادل نظر صورت گیرد.
معاون بهداشت دانشگاه، آموزش سلامت را یکی از مهمترین و بهترین ابزارهای آگاهی بخشی و تغییر نگرش مردم نسبت به سلامت خود و ایجاد رفتار سالم و حرکت به سوی سبک زندگی سالم دانست و افزود: باتوجه به انفجار اطلاعات در فضای مجازی و انتشار اطلاعات سطحی و نادرست توسط افراد غیر متخصص به مردم، باید اموزش سلامت بسیار جدی تر از گذشته مورد توجه قرار گیرد تا سوداگران سلامت، نتوانند  اطلاعات نادرست به مردم بدهند.
دکتر اولیایی منش، با اشاره به فواید آموزش سلامت گفت: از طریق آموزش می توان بسیار ارزان و کم هزینه از بروز بیماری ها و هدایت مردم به سمت خدمات تخصصی و بسیار پرهزینه جلوگیری کرد.
معاون بهداشت دانشگاه، با تاکید بر اینکه آموزش سلامت باید جامع نگر تر باشد گفت: نباید نگاه مقطعی به سلامت داشت و حوزه آموزش سلامت باید سلامت جسمی و معنوی به صورت توام در بر بگیرد. همانگونه که سلامت معنوی به کودکان و خانواده ها اموزش داده می شود باید ارتباط آن با سلامت جسمی نیز گفته شود.
دکتر اولیایی منش با اشاره به ظرفیت دانشگاه در عرصه آموزش سلامت گفت: دانشگاه علوم پزشکی تهران با وجود 600 هزار سفیر سلامت و حدود 37-38 هزار داوطلب و رابطین سلامت که به روش های مختلف با دانشگاه همکاری دارند و  آموزش های مورد نیاز سلامت را به خانواده ها منتقل می کنند و این ظرفیت بزرگ دانشگاه علوم پزشکی تهران در بین دانشگاه های علوم پزشکی کشور نمونه است.

سواد سلامت در اولویت برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع
در ادامه دکتر عباس علی پور مشاور فنی معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درخصوص نقش سواد سلامت به عنوان اولویت برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع توضیح داد و گفت: آموزش سلامت فرآیندی است که مردم را آگاه و در آنها ایجاد انگیزه می کند تا محیط خود را تغییر دهند. در واقع سواد سلامت میزان ظرفیت هر فرد برای کسب، درک و فهم سلامت برای تصمیم گیری و عمل مناسب است
دکتر علی پور با اشاره به رویکردهای متفاوت آموزش شامل رویکرد نظارتی و مدیریت شده، آموزشی و ارایه خدمت گفت: خودمراقبتی گام اول سلامت است و باید یاد بگیریم از خودمان مراقبت کنیم که شامل اعمال اکتسابی، آگاهانه و هدفدار برای رسیدن به تندرستی و پیشگیری از بیماری ها و حوادث و براورده سازی نیازهای جسمی، روانی و اجتماعی خود است.
مشاور فنی معاون بهداشت با بیان اینکه در برنامه سلامت خانواده نگاه به سمت پیشگیری و ارتقا سلامت است افزود: هدف اصلی این برنامه حفظ و ارتقا سلامت عمومی جامعه و پیشگیری از بروز بیماری ها و ارایه خدمات مراقبتی و درمانی مناسب و موثر به بیماران است.

رونمایی از کتاب واژه نامه ارتقا سلامت و پوستر جشنواره ملی هنر و سواد سلامت
سپس دکتر فرشید رضایی سرپرست دفتر آموزش و ارتقا سلامت وزارت بهداشت، با تبریک روز جهانی آموزش گفت: در این روز به اهمیت آموزش و شکل گیری رفتارهای سالم برای داشتن جامعه ای امن، سالم و پویا تاکید می شود و در همایش ملی آموزش سلامت نیز  با حضور متخصصان، محققان و صاحبنظران آموزش بهداشت و سایر سازمان های فعال در آموزش و توسعه سبک زندگی سالم به اهمیت این موضوع پرداخته می شود.
دکتر رضایی با اشاره به رونمایی از کتاب واژه نامه ارتقا سلامت گفت: در این همایش از چند دستاودر جدید بهداشت به عنوان رویکرد معاونت بهداشت در سال آینده رونمایی می شود. یکی از این دستاوردها ترجمه کتاب واژه نامه ارتقا سلامت برای یکسان سازی ادبیات محققان و صاحبنظران ارتقا سلامت است.
سرپرست دفتر آموزش و ارتقا سلامت وزارت بهداشت با اشاره به رونمایی از پوستر جشنواره ملی هنر و سواد سلامت گفت: این جشنواره سال آینده با همکاری معاونت هنری وزارت  فرهنگ و ارشاد و چندین سازمان دیگر برگزار می شود و دبیرخانه آن در دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی است. تاکنون استقبال خوبی از جشنواره های ملی سلامت شده است و انتظار داریم این جشنواره نیز مورد استقبال هنرمندان قرار بگیرد.
دکتر رضایی با بیان اهمیت جایگاه آموزش بهداشت در شکل گیری رفتارهای سالم و اهمیت محیط های حامی سلامت گفت: ایجاد محیط های حامی سلامت که در 10 سال گذشته آغاز شده و در دولت سیزدهم ادامه دارد، دستورالعمل آن بروزرسانی و شیوه نامه مشارکت اجتماعی ابلاغ شده است.

انجمن علمی آموزش بهداشت و ارتقا سلامت همگام با وزارت بهداشت
در ادامه همایش دکتر حمید اله وردی پور رئیس انجمن علمی آموزش بهداشت و ارتقا سلامت، درباره جایگاه این انجمن و نقش آن در آموزش بهداشت و ارتقا سلامت توضیح داد و گفت:  این انجمن همسو با مجامع علمی جهان به دنبال ایجاد پویایی، ظرفیت سازی در نظام سلامت است و امسال برای نخستین بار فصلنامه آموزش بهداشت و ارتقا سلامت ایران در جشنواره رازی برگزیده شد.
دکتر اله ورودی پور با تاکید بر پیش بینی تحولات آینده گفت: دفتر آموزش و ارتقا سلامت وزارت بهداشت و انجمن علمی آموزش بهداشت و ارتقا سلامت در کنار دپارتمان های علمی باید بتوانند برنامه 20 سال آینده کشور را تدوین کنند و آنچه در آینده رخ خواهد را امروز پیش بینی کنند.

ظرفیت نیروهای مسلح در آموزش بهداشت همگانی
در ادامه دکتر حسن عراقی زاده رئیس اداره بهداشت، امداد و درمان ستاد کل نیروهای مسلح درخصوص همکاری های مشترک نیروهای مسلح در آموزش بهداشت همگانی توضیح داد و گفت: در زمینه آموزش و فرهنگ سازی بهداشت و سلامت دوره های آموزشی متعددی شامل دوره های آموزشی بدو و حین خدمت کارکنان، دوره های کوتاه مدت مرتبط با بهداشت برای فرماندهان، دوره های نوآموزی و بازآموزی برنامه ریزی و اجرا شده است.
اهمیت خودمراقبتی
سپس دکتر شهرام رفیعی فر مدیر کل سابق دفتر آموزش و ارتقا سلامت درباره اهمیت خود مراقبتی و برنامه های این حوزه توضیح داد.