معاون دانشگاه علوم پزشکی درباره به خطر افتادن سلامت روان دانشجویان هشدار داد

دکتر محمدحسین پورغریب معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی تهران  در گفت‌وگو با خبرنگار گروه حوزه و دانشگاه خبرگزاری فارس، درباره موضوع خودکشی و فشارهای روانی دانشجویان پزشکی گفت: از دید ما به‌عنوان مسئولان فرهنگی دانشگاه، بخش مهمی از پیشگیری از این مسائل، ارتقای مهارت‌های فردی و افزایش تاب‌آوری دانشجویان است. یکی از نقاطی که باید روی آن تمرکز کنیم، بخش آموزشی است تا اثربخشی آموزش‌ها بیشتر شود و فشارهای غیرضروری از دوش دانشجویان برداشته شود. 
وی افزود: برای مثال، در بحث رزیدنت‌ها که معمولاً کشیک‌های طولانی و سنگینی دارند، باید طوری برنامه‌ریزی شود که پس از کشیک‌های ۲۴ ساعته، فرصت کافی برای استراحت و بازیابی انرژی داشته باشند. یکی از مداخلات ساده ولی مهم این است که رزیدنت‌ها بعد از کشیک بتوانند تا ظهر روز بعد مرخص شوند تا فشار روحی و جسمی کمتری تحمل کنند.
پورغریب ادامه داد: در برخی بیمارستان‌ها حجم کار بسیار بالاست و علاوه بر رزیدنت‌ها، باید از نیروهای درمانی متخصص بیشتری استفاده شود تا فشار کاری دانشجویان کاهش یابد. از سوی دیگر، افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو در سال‌های اخیر فشار مضاعفی به امکانات رفاهی وارد کرده است. چهار سال پیش حدود ۱۱ هزار دانشجو داشتیم، اما اکنون این عدد بیش از ۱۵ هزار نفر رسیده است. این افزایش ظرفیت باعث شده در بعضی موارد، امکانات خوابگاهی و رفاهی پاسخ‌گوی تعداد دانشجویان نباشد.
وی با اذعان به کمبود امکانات افزود: به عنوان مسئول، خودم قبول دارم که شأن رزیدنت‌های ما در برخی خوابگاه‌ها رعایت نمی‌شود. واقعاً امکانات و بودجه دانشگاه محدود است، هرچند شرایط ما نسبت به بسیاری از دانشگاه‌های دیگر شاید بهتر است. با وجود این فشارها، تلاش کرده‌ایم هیچ دانشجو یا رزیدنتی بدون خوابگاه نماند. حتی با کمبود فضا، دانشگاه سوبسیدهای لازم را داده تا همه‌ دانشجویان امکان استفاده از خوابگاه داشته باشند.
وی گفت: واقعیت این است که در شرایط عادی فشار و مشکل نباید منجر به خودکشی شود. همه ما باید تلاش کنیم که قوی شویم و تاب آوری داشته باشیم که اجازه ندهیم فردی تصمیمی چنین ناخوشایند بگیرد و البته شرایطی توسط حاکمیت فراهم شود که فشار و استرس های اجتماعی و محیطی به افراد کاهش یابد. همه‌ انسان‌ها در طول زندگی با مشکل مواجه می‌شوند و ما باید یاد بگیریم چگونه با آن‌ها کنار بیاییم و تاب آوری لازم را داشته باشیم.
معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران به کمبود خوابگاه متأهلین اشاره کرد و گفت: یکی از چالش‌های مهم ما خوابگاه‌های متأهلین است. در حال حاضر حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر در لیست انتظار هستند. با وجود تلاش‌های صورت‌گرفته، واقعیت این است که کمبود منابع مالی و افزایش سرسام‌آور ظرفیت‌ها، تأمین فضای کافی برای این بخش را دشوار کرده است.
وی در ادامه درباره وضعیت تغذیه دانشجویان گفت: از سوی دیگر، افزایش شدید قیمت مواد غذایی، کیفیت و کمیت غذای دانشجویی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. بسیاری از دانشجویان شهرستانی، تنها وعده‌های غذایی خود را از خوابگاه یا دانشگاه دریافت می‌کنند. وقتی مواد اولیه گران می‌شود، تأمین غذایی در سطح ایده‌آل دشوار است. نتیجه این می‌شود که دانشجو انرژی کافی دریافت نمی‌کند و به مرور دچار خستگی مزمن می‌شود. همین مسئله روی روحیه و عملکرد تحصیلی او تأثیر مستقیم دارد.
پورغریب تصریح کرد: علاوه بر این، فضای خوابگاه‌ها هم باید محیطی آرام و استاندارد برای استراحت باشد. وقتی اتاقی که باید دو نفره باشد، چهار نفره می‌شود و فضای کافی برای استراحت وجود ندارد، دانشجو نمی‌تواند بازیابی روحی و جسمی مناسبی داشته باشد. نبود امکانات رفاهی مثل خانه فرهنگ، سالن ورزشی، فضای سبز، لابی مناسب و محیط فرهنگی فعال باعث می‌شود که دانشجو نتواند از نظر روحی و جسمی ریکاوری شود.وی با اشاره به تأثیر نبود فضاهای فرهنگی بر روحیه دانشجویان گفت: دانشجوی جوان نیاز دارد در کنار تحصیل، در فعالیت‌های فرهنگی هم حضور داشته باشد؛ از موسیقی و نقاشی گرفته تا فعالیت‌های ادبی. هنری. وقتی فضای کافی، امکانات مادی و بودجه لازم برای این فعالیت‌ها وجود نداشته باشد، بخشی از نیازهای روحی دانشجو تأمین نمی‌شود. در واقع، کمبود امکانات فرهنگی و رفاهی، در کنار فشارهای آموزشی، به مرور می‌تواند دانشجو را به سمت خستگی، افت تحصیلی و حتی افسردگی سوق دهد.
معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران تأکید کرد: ما باید خودکشی را فقط به عنوان گرفتن جان تعبیر نکنیم. بسیاری از دانشجویان ممکن است از نظر فکری و روحی در فشار باشند و عملکرد کافی نداشته باشند. حتی دانشجویی که تصمیم به مهاجرت می‌گیرد یا رشته تخصصی‌اش را رها می‌کند، در واقع نوعی تسلیم در برابر فشارها را تجربه کرده است. این‌ها نیز نشانه‌هایی از مشکلات روحی‌اند که باید جدی گرفته شوند.
پورغریب با بیان این‌که دانشگاه در تلاش است با وجود محدودیت‌ها، از دانشجویان حمایت کند، گفت: ما واقعاً در حد توان‌مان تلاش می‌کنیم، اما امکانات مالی و انسانی محدود است. امیدواریم با منطقی شدن ظرفیت پذیرش در دانشگاه‌ها و افزایش بودجه، بتوانیم رسالت اصلی خود یعنی خدمت‌رسانی به دانشجویان را به بهترین شکل انجام دهیم.وی در پایان خطاب به خانواده‌ها و مسئولان گفت: خواهش من این است که پدر و مادرها و مسئولان نسبت به شرایط دانشجویان حساس‌تر باشند. یکی از چالش‌های امروز ما این است که برخی خانواده‌ها بعد از ورود فرزندشان به دانشگاه، تصور می‌کنند مسئولیت تمام شده است. در حالی که حمایت عاطفی خانواده از دانشجو بسیار مهم است. ما حتی به این فکر افتاده‌ایم که در دانشگاه انجمن اولیا و مربیان تشکیل دهیم تا خانواده‌ها ارتباط فعال‌تری با دانشگاه و فرزندان‌شان داشته باشند.
خبرنگار: لیلا قربانی 
این گزارش در خبرگزاری فارس با همکاری روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران تهیه شده است.