گفت و گو با برگزیدگان هجدهمین جشنواره شهید مطهری دانشگاه علوم پزشکی تهران

تشخیص زودهنگام استئوپروز با توانمند سازی پزشکان عمومی طرحی موفق از دانشگاه علوم پزشکی تهران

طرح آموزشی «تدوین، اجرا و ارزشیابی دوره مجازی استئوپروز» به سرپرستی دکتر مهناز سنجری، دانشیار پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم و معاون پژوهشی مرکز تحقیقات استئوپروز دانشگاه علوم پزشکی تهران، در هجدهمین جشنواره آموزشی شهید مطهری به عنوان یکی از فرآیندهای برگزیده معرفی شد. به گفته دکتر سنجری، این طرح آموزشی در پاسخ به یکی از مهم‌ترین نیازهای نظام سلامت کشور یعنی تشخیص زودهنگام و مدیریت به‌موقع بیماری استئوپروز طراحی و اجرا شد. وی در این‌باره گفت:«استئوپروز بیماری‌ای است که پیامد اصلی آن شکستگی استخوان است. تشخیص زودهنگام این بیماری نقش کلیدی در پیشگیری از عوارض جبران‌ناپذیر شکستگی‌های متعدد دارد. به همین دلیل، این موضوع با همکاری دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت مورد بررسی قرار گرفت و مبنای شکل‌گیری طرح شد.»

از نیازسنجی علمی تا تدوین محتواهای تخصصی آموزشی
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر سنجری با اشاره به مراحل طراحی این دوره اظهار داشت:«برای استخراج سرفصل‌های اولیه دوره آموزشی ، ابتدا یک مرور سیستماتیک جامع انجام شد. سپس با حضور متخصصان حوزه مدیریت استئوپروز از جمله غدد، روماتولوژی و ارتوپدی، پنل تخصصی (Expert Panel) تشکیل شد تا محتوای دوره آموزشی نهایی و مورد تأیید قرار گیرد. در نهایت، ۵ سرفصل اصلی و ۲۲ درس آموزشی تولید و به‌صورت مجازی تدوین شد.»

آموزش فراگیر پزشکان عمومی در سراسر کشور
این دوره با هدف توانمندسازی پزشکان عمومی شاغل در دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور اجرا شد. پزشکان پیش از شروع دوره در آزمون ورودی شرکت کرده، سپس در یک بازه زمانی یکماهه آموزش را دریافت کرده و در پایان در آزمون نهایی شرکت کردند و در صورت کسب موفقیت گواهی دریافت نمودند. تفاوت چشمگیر نمرات پیش آزمون و پس‌آزمون (در برخی موارد تا دو برابر) و رضایت بالای شرکت‌کنندگان از کاربردی بودن محتوای دوره، از نقاط قوت این فرآیند عنوان شده است.

ضرورت آموزش برای مقابله با بحران خاموش استخوان‌ها
به گفته سنجری، یکی از مشکلات اصلی در مسیر مدیریت استئوپروز این است که بر اساس یافته های مطالعه کشوری استئوپروز ایرانیانحدود80 درصد افراد مبتلا به پوکی استخوان از بیماری خود بی‌اطلاع‌اند و از میان افرادی که درمان را آغاز می‌کنند نیز ۵۰ درصد آن‌ها درمان را رها می‌کنند. او ادامه داد:«افزایش جمعیت سالمند کشور و شیوع بالای این بیماری، ضرورت آموزش گسترده و دقیق پزشکان عمومی را دوچندان می‌کند. تا  تا تشخیص زودرس و ترغیب بیمار به تداوم درمان ارتقاء یابد.

همکاری بین‌بخشی برای موفقیت ملی
این طرح  توسط  مرکز تحقیقات ااستئوپروز، پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم و با مشارکت دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت طراحی و اجرا شده است.
دکتر سنجری در پایان تأکید کرد:«ما معتقدیم این مدل آموزشی می‌تواند به عنوان الگویی موفق برای توسعه آموزش مجازی هدفمند در سایر بیماری‌های غیرواگیر نیز مورد استفاده قرار گیرد.»

محمدصادق کاظمی پور
تهیه کننده:

محمدصادق کاظمی پور