ترکیبات میکروبیوتای روده و اختلالات خودایمنی روماتیسمی: گامی به‌سوی درمان‌های مبتنی بر میکروبیوم

به گزارش روابط عمومی معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم‌پزشکی تهران، دکتر الهام مدرسه، مجری اصلی طرح تحقیقاتی«بررسی ارتباط میزان غلظت اسیدهای چرب زنجیره کوتاه در ترکیبات میکروبیوتای روده انسان با اختلالات خودایمنی روماتیسمی: یک مطالعه مرور نظامند و فراتحلیل» در این نشست خبری اظهار کرد: این طرح تحقیقاتی را در سال 1403 به سرانجام رساندیم و این پژوهش توانسته است به ارتقاء سطح دانش و سلامت در حوزه بیماری های خودایمنی روماتیسمی کمک کند.

وی درباره اعضای تیم تحقیقاتی گفت: دکتر احمدرضا جمشیدی، عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران؛ دکتر مهدی محمودی، عضو هیات‌علی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران؛ دکتر الهام فرهادی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران؛ امیر محمد عسگری، دانشجوی رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شاهد  و سمانه السادات عنایتی، پژوهشگر، کارشناس‌ارشد روماتولوژی، اعضای تیم تحقیقاتی را تشکیل می‌دهند.

این استاد دانشگاه علوم‌پزشکی تهران درباره پیام اصلی طرح تحقیقاتی خود خاطرنشان کرد: این مطالعه، نخستین مرور نظام‌مند و فراتحلیل درباره ارتباط بین اسیدهای چرب زنجیره کوتاه (SCFAs) و بیماری‌های خودایمنی روماتیسمی است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که غلظت SCFAs، به‌ویژه بوتیرات و پروپیونات، در بیماران مبتلا به این بیماری‌ها (به‌ویژه آرتریت روماتوئید) به‌طور معناداری کمتر از افراد سالم است. این یافته‌ها می‌تواند مبنایی برای مداخلات تغذیه‌ای یا مکمل‌یاری در جهت بهبود پاسخ ایمنی در این بیماران فراهم کند.

وی ادامه داد: میکروبیوتای روده از طریق یکی از متابولیت‌های خود یعنی اسیدهای چرب زنجیره کوتاه می تواند با سیستم ایمنی تعامل داشته و مشابه درمان‌های نوین مبتنی بر میکروبیوتا (پروبیوتیک، پیوند میکروبیوتای مدفوع و...) رویکردی نوظهور جهت بازگرداندن تعادل میکروبی و کاهش التهاب مزمن در بیماری‌های خودایمنی داشته باشد.

 مدرسه درباره 2 تاثیر مهم طرح تحقیقاتی خود توضیح داد: «فراهم‌کردن شواهد کمی برای ارتباط اسیدهای چرب زنجیره کوتاه در بیماری‌های خودایمنی روماتیسم» و « پیشنهاد زمینه‌ نو و طراحی مطالعه مداخله ایی چندمرکزی و طولی برای توسعه درمان‌های مکمل مبتنی بر میکروبیوتا و تغذیه هدفمند درافراد ایرانی مبتلا به بیماری های خودایمنی روماتیسمی» جزو تاثیرات این طرح مطالعاتی هستند.

وی درباره خواسته‌های خود از مسئولان گفت: تجهیز و توسعه زیرساخت‌های آزمایشگاهی تخصصی برای اندازه‌گیری دقیق متابولیت‌های میکروبی از جمله SCFAهای سرم و مدفوع،  تأمین منابع مالی پایدار برای انجام کارآزمایی‌های بالینی و مطالعات چندمرکزی در حوزه مداخلات مبتنی بر میکروبیوتا.گنجاندن موضوعات مرتبط با میکروبیوتا در سیاست‌های ملی سلامت به منظور ترویج درمان‌های مکمل و پیشگیرانه مبتنی بر تغذیه هدفمند و حمایت از همکاری‌های بین‌رشته‌ای میان پژوهشگران حوزه‌های آمار زیستی، ایمنی‌شناسی، تغذیه، میکروبیولوژی و روماتولوژی در دستور کار قرار گیرد.

این استاد دانشگاه در پایان توضیح داد: نتایج این پژوهش در کنار نتایج سایر پژوهش های مداخله ایی، طولی و چند مرکزی آتی که روی جمعیت ایرانی لازم است آغاز شود، با روشن‌ ساختن نقش متابولیت‌های میکروبیوتا در تعدیل سیستم ایمنی، می‌تواند زمینه‌ساز تغییراتی در سیاست‌های بهداشتی و تغذیه‌ای کشور شود. یافته‌ها به مسئولان سلامت می تواند این پیام را انتقال دهد که باید در کنار درمان‌های دارویی، به اصلاح رژیم غذایی و تقویت سلامت روده توجه ویژه شود. همچنین، می‌تواند به بازنگری در دستورالعمل‌های تجویز مکمل‌های تغذیه‌ای و پروبیوتیکی از سوی سازمان غذا و دارو منجر شود. در حوزه آموزش پزشکی نیز، ضرورت گنجاندن مباحث میکروبیوتا در برنامه‌های درسی مطرح می‌‌شود. این نتایج، به طور غیرمستقیم، بر فرهنگ تغذیه‌ای جامعه نیز اثرگذار است.

به گزارش روابط عمومی معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم‌پزشکی تهران، دکتر الهام مدرسه، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات روماتولوژی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران است که با تیم‌های پژوهشی متعددی همکاری می‌کند.

علاقمندان برای ارتباط با دکتر الهام مدرسه می‌توانند از طریق صندوق الکترونیکی به نشانی emadreseh@yahoo.com اقدام کنند.

کد طرح: 66315