دکتر حسن فرسام در دیار ابدی آرام گرفت

گالری عکس1
گالری عکس2
گالری عکس 3

در مراسم تشییع این استاد فرزانه که صبح روز یکشنبه 18 بهمن 94 در محل دانشکده داروسازی برگزار شد، دکتر دیناروند، رییس سازمان غذا و دارو، دکتر جعفریان رییس دانشگاه، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر عیسی زاده مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه، اساتید پیشکسوت، کارکنان، دانشجویان و خانواده آن مرحوم حضور داشتند.

از دست دادن دکتر فرسام ضایعه بزرگی برای جامعه داروسازی است
در این مراسم پس از تلاوت آیاتی از کلام‌الله مجید دکتر محمد شریف‌زاده، رییس دانشکده داروسازی دانشگاه تهران به بیان ویژگی‌های این استاد گران‌قدر پرداخت و گفت: دکتر فرسام نقش بسیار زیادی در داروسازی نوین ایران دارند که فراموش‌نشدنی است و ما در دانشکده داروسازی خلاء از دست دادن ایشان را بیشتر از همگان حس می‌کنیم.
وی با اشاره به حضور 32 ساله خود در دانشکده داروسازی و با بیان اینکه دکتر فرسام یکی از بهترین اساتید در حوزه اخلاق بودند افزود: بدون شک نقش ایشان در تربیت دانشجویان گروه پزشکی و داروسازی بی‌بدیل و فراموش‌نشدنی است.
دکتر شریف‌زاده، با بیان این که استاد فرسام یکی از بنیانگذاران داروخانه‌های وابسته به دانشکده‌های داروسازی بودند؛ تصریح کرد: فعالیت‌های ایشان نقش عمده‌ای در داروسازی نوین ایران داشت.
رییس دانشکده داروسازی با بیان اینکه از دست دادن دکتر فرسام ضایعه بزرگی برای جامعه داروسازی کشور است گفت: ما استادی بی‌نظیر را از دست دادیم که تا آخرین روزهای عمرشان در حال آموختن بودند.

اخلاق‌مداری مهمترین ویژگی مرحوم دکتر فرسام
در ادامه دکتر عباس شفیعی از اساتید پیشکسوت دانشکده داروسازی، با اشاره به آشنایی 50 ساله خود با مرحوم دکتر فرسام؛ یادآور شد: در سال‌های آخر که مسئولیت دانشکده را داشتم دکتر فرسام به‌عنوان رییس درمانگاه فعالیت می‌کردند و استادی بسیار علاقه‌مند به کار، دقیق و همواره مشوق دانشجویان بودند.
وی ادامه داد: دکتر فرسام به دلیل علاقه، پشتکار و تحقیقات خوبی که داشت در کتاب مرجع سازمان بهداشت جهانی که در زمینه مونوگرافی گیاهان دارویی منتشر شد همکاری داشتند و از اعضای فعال و مؤثر در فرهنگستان علوم پزشکی بودند.
دکتر شفیعی بارزترین ویژگی مرحوم دکتر فرسام را اخلاق‌مداری او عنوان کرد و افزود: برای ایشان همیشه اخلاق در اولویت بود و همیشه دانشجویانش را به اخلاق‌مداری و رعایت اصول اخلاقی تشویق می‌کردند و کتابی هم در زمینه اخلاق پزشکی نوشته‌اند و در دانشگاه نیز اخلاق تدریس می‌کردند که نشان‌دهنده تعلق ذهنی ایشان به این حوزه بود.

دکتر فرسام متعلق به کشور و جهان است
پس‌ازآن دکتر مسلم بهادری رییس دفتر ارتباط با دانش‌آموختگان دانشگاه، با اشاره به این که در خصوص شخصیت دکتر فرسام صحبت کردن آسان نیست؛ خاطرنشان کرد: بیش از 40 سال است که مرحوم دکتر فرسام را به‌خوبی می‌شناسم، ایشان دوستی دلسوز و فردی میهن‌پرست بود.
وی گفت: استاد فرسام عضو ثابت، پایدار، فعال و از داوران درجه اول هیئت تحریریه فرهنگستان علوم پزشکی و درعین‌حال فردی خستگی‌ناپذیر بودند که البته فوت استاد فرسام برای من باورنکردنی است.
این استاد پیشکسوت دانشگاه، افزود: دکتر فرسام متعلق به کشور و جهان است و به‌عنوان الگو و نمونه سرآمد است. افتخار می‌کنم که با ایشان دوست بودم و به جامعه داروسازی و همه دانش‌آموختگان دانشگاه تسلیت عرض می‌کنم.

دکتر فرسام زنده است چون عاشق بود
سپس دکتر رسول دیناروند، رییس سازمان غذا و دارو و استاد دانشکده داروسازی با اشاره به این که مهر دکتر فرسام هیچ‌گاه از دل شاگردان و همکاران ایشان بیرون نخواهد رفت؛ گفت: دکتر فرسام زنده است چون عاشق بود. دکتر فرسام زنده است چون مهربان بود. زنده است چون هیچ‌گاه تبعیض قائل نمی‌شد و رقابت نمی‌کرد.
وی ادامه داد: دکتر فرسام استادی تمام با تعهد به اخلاق حرفه‌ای بود و عرق داروسازی داشت. عاشق به خدمت در عرصه داروسازی بود و همه داروسازان دانشکده داروسازی کلاس درس ایشان را با عشق تجربه کرده بودند.
دکتر دیناروند ضمن تسلیت فقدان ضایعه درگذشت ایشان، متن پیام تسلیت دکتر سید حسن هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را قرائت کرد.
در این پیام آمده است:
انا لله و انا الیه راجعون
چگونه می‌توان در چند جمله کلیشه شده و تکرارهای مکرر درگذشت استادی چنین گران‌قدر را تسلیت گفت. استادی که بیش از 50 سال به دانشگاه، اساتید، دانشجویان و مردم کشورش عشق ورزید و خدمت کرد. بزرگ‌مردی که زندگی خود را وقف علم و اندیشه کرد تا ایران نامی بلند در عرصه داروسازی جهان شود.
دکتر حسن فرسام در مصاحبه‌ای گفته بود، دانشگاه باید در مسیر تربیت افراد بافضیلت، بافرهنگ و با معنویت و انسان‌های فرهیخته قدم بردارد و خود آن زمان که ریاست دانشکده داروسازی دانشگاه تهران را به عهده داشت، چنین کرد. آن استاد فقید معتقد بود دانشگاه باید گام‌به‌گام علمی‌تر شود تا همواره مهد پرورش علم باشد. چون همه جای دنیا دانشگاه؛ مرکز پرورش فکر، دانش، فرهنگ و سیاست است. او کار اصلی دانشگاه را پرورش نیروهایی می‌دانست که در تولید، اقتصاد و توسعه جامعه گام بردارند. حالا ما هستیم و جای خالی استادی که در پرتو اندیشه بلندش چند نسل از بزرگ‌ترین اندیشمندان کشور در حوزه داروسازی و شیمی دارویی پرورش یافت. استادی که محبوبیتی کم‌نظیر درمیان شاگردانش داشت و الگویی تمام‌عیار از پیوند علم و فرهنگ و اخلاق بود. امروز نه‌تنها خانواده استاد فرسام که همه آن‌هایی که در محضرش آموختند، بالیدند و رشد کردند در غم از دست دادن پدری اندیشمند و عالمی عامل عزادار هستند. یاد آن پژوهشگر برتر، عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی و مشاور ادواری سازمان جهانی بهداشت را گرامی داشته و از درگاه ایزد منان برای روح بلندش غفران و علو درجات مسئلت می‌نماییم.

دکتر فرسام بخل و حسد نداشت
در ادامه دکتر احمدرضا دهپور استاد ممتاز دانشگاه، از دانشمندان یک درصد برتر دنیا و چهره‌ی ماندگار پزشکی کشور با بیان این که از سال 1346 وارد دانشکده داروسازی شده است گفت: استاد فرسام برای ما یک معلم با اخلاق بود؛ بالندگی این دانشکده با حضور این بزرگوار بود چرا که بخل و حسد نداشت و همیشه دیگران را تشویق می‌کرد.
وی یادآور شد: دکتر فرسام عاشق واقعی بود و مناعت طبع داشت و در کمال سلامت و به‌درستی به زندگی خود پایان بخشید.

مطمئناً جای دکتر فرسام در بهشت برین است
پس از آن، دکتر رفیعی تهرانی استاد بازنشسته دانشکده داروسازی دانشگاه تهران به بیان خاطراتی از کلاس‌های درس دکتر فرسام اشاره کرد و گفت: شخصیت ایشان بسیار بالا و وطن‌پرست بود. مطمئناً جای ایشان در بهشت برین است چرا که کارهای بزرگ ایشان در ذهن‌ها به یادگار خواهد ماند.
این استاد پیشکسوت دانشگاه، تصریح کرد: مرحوم دکتر فرسام یک انسان آزاده بود و دانش خود را وقف دانشجویان می‌کرد، روحشان شاد.

دکتر فرسام تجسم یک مکتب اخلاقی است
سپس دکتر سید حمید خوئی عضو هیئت‌علمی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران، این غم بزرگ را به جامعه داروسازی کشور تسلیت گفت و افزود: دکتر فرسام تجسم یک مکتب اخلاقی است. یک انسان کامل بود چرا که ذره‌ای بخل، حسد، کینه، جاه‌طلبی و... در او مشاهده نکردیم، در واقع همه بنده مهر ایشان می‌شدند.
وی ادامه داد: دکتر فرسام وظیفه سنگینی بر عهده ما گذاشته است چرا که باید مکتب اخلاقی ایشان را به نسل‌های بعدی انتقال دهیم و آن را به‌عنوان الگو سرمشق قرار دهیم.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه از رییس دانشکده داروسازی درخواست کرد که خاطرات دانشجویان مرحوم دکتر فرسام را که به‌عنوان مبانی فکری مکتب اخلاقی مطرح بودند را جمع‌آوری و به‌صورت کتاب تهیه و تدوین کنند.
در پایان مراسم همسر مرحوم استاد فرسام، ضمن تشکر از حضور اساتید، دانشجویان و همکاران ایشان در مراسم تشییع و خاکسپاری؛ گفت: 80 درصد زندگی دکتر فرسام متعلق به دانشگاه و علم بود و خرسندم که این مراسم از خانه اصلی و ابدی او انجام گرفت.
وی همچنین از زحمات بی‌شائبه کسانی که در طی مدت بیماری دکتر فرسام از هیچ کمک و کوششی دریغ نکرده‌اند تشکر و قدردانی کرد.
توضیح این‌که؛متن پیام تسلیت دکتر علی جعفریان رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران به مناسبت درگذشت استاد دکتر حسن فرسام در این مراسم قرائت و کلیپی از زندگی‌نامه و فعالیت‌های مختلف ایشان در دانشکده داروسازی پخش شد.
در پایان، مراسم وداع با استاد فقید دکتر حسن فرسام در محل دانشکده داروسازی قدیمی برگزار و پس از پیکر ایشان تشییع و نماز میت با امامت حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر عیسی زاده مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در جلوی سر درب دانشکده پزشکی دانشگاه خوانده شد.
مراسم یادبود آن مرحوم روز سه‌شنبه 20 بهمن 94 از ساعت 14 تا 15:30 در مسجد نور واقع در میدان فاطمی برگزار می‌شود.
خبرنگار: الهام علی
عکاس: جمشید ربیعی

دکتر شریف زاده: داروسازی کشور پشتوانه بزرگی را از دست داد

دکتر شفیعی: ضایعه‌ی فقدان دکتر فرسام فقط برای داروسازی نیست ضایعه ایی برای تمام کشور است

دکتر دیناروند: دکتر فرسام هیچ‌گاه رقابت نمی‌کرد چون بزرگ‌تر از رقابت بود

دکتر غلامی: نظام دارویی کشور مرهون خدمات دکتر فرسام است

دکتر بیگلر: از استاد فرسام درس امانت‌داری آموختیم

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری مهم‌ترین ویژگی دکتر فرسام را برخورداری علم توأم با اخلاق دانست