آلودگی هوا، عوارض و راهکارها

همه ما در معرض آلودگی هوا قرار داریم. آلودگی هوا حتی در سطوح پایین نیز بر سلامت انسان تاثیر دارد. امروزه مشخص شده است  كه آلودگی هوا منجر به بیماری، افزایش بستری در بیمارستان و حتی مرگ زودرس می شود. آلودگی هوا مخلوط پیچیده ای از موادی شامل ذرات ریز، دی اکسید نیتروژن، ازن و دی اکسید گوگرد است.

خطرات تهدید کننده ناشی از آلودگی هوا چیست؟
آلودگی هوا می تواند شرایط ریه و تنفسی از قبیل: آسم، آلرژی و بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)و شرایط قلبی مانند آنژین، آریتمی، حمله قلبی، نارسایی قلبی و فشار خون بالا را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین می تواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد. همچنین می تواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد.

واکنش بدن به آلودگی هوا به موارد زیر بستگی دارد

• نوع و میزان آلایندهایی که در معرض آن هستید
• وضعیت کلی سلامتی
• سن  

علائمی که ممکن است به دلیل آلودگی هوا تجربه کنید:
علایم اثرات مضر آلودگی هوا بر سلامت می تواند شامل موارد زیر باشد:

• خستگی
• سردرد یا سرگیجه
• سرفه و عطسه
• خس خس سینه یا مشکل در تنفس
• مخاط بیشتر در بینی یا گلو
• خشکی یا تحریک چشم، بینی، گلو و پوست

شما ممکن است بعد از چند دقیقه یا چند ساعت متوجه این علائم شوید و بعد از ترک محل آلوده احساس بهتری پیدا کنید. افراد مبتلا به بیماری قلبی یا ریوی ممکن است علائم مکرر و شدیدتری را تجربه کنند. همچنین ممکن است برای کاهش این علائم به داروهای بیشتری احتیاج داشته باشند.

چه کسانی بیشتر در معرض تاثیر منفی آلودگی هوا بر روی سلامتی قرار دارند

• سالمندان
• کودکان
•  کسانی که در خارج از منزل فعال هستند
• کسانی که بیماری قلبی دارند
• کسانی که در نزدیکی مناطق صنعتی یا خیابانهای شلوغ زندگی می کنند
• کسانی که مشکلات تنفسی یا بیماری ریوی دارند

شش دلیل برای محافظت از نوزادان و کودکان در برابر آلودگی هوا

• ریه های آنها هنوز در حال تکامل است و آلودگی هوا می تواند در این فرایند بیولوژیکی اختلال ایجاد کند
• بدن آنها كمتر قادر به متابولیزه کردن ، سم زدایی و دفع سموم موجود در آلودگی هواست
• مغز آنها هنوز در حال تکامل است و ترکیبات موجود در آلودگی هوا می توانند بر رشد شناختی کودکان تأثیر منفی بگذارند
• آنها نسبت به بزرگسالان هوای بیشتر به نسبت هر واحد وزن بدن استنشاق می کنند
• آنها فعالتر هستند و به همین دلیل در آلودگی ها نیز هوای بیشتری تنفس می کنند
• نوزادان متولد شده توسط زنانی که در دوران بارداری خود در معرض آلودگی هوا قرار گرفته اند ، بیشتر  احتمال دارد که به صورت نارس یا با وزن کم متولد شوند.

چند نکته برای محافظت از خود در برابر هوای ناسالم

در اینجا به چند نکته ساده و مؤثر برای محافظت از شما و خانواده تان در برابر خطرات آلودگی هوا اشاره می کنیم:

1. پیش بینی های روزانه آلودگی هوا را در منطقه خود بررسی کنید. پیش بینی آلودگی که بر اساس رنگ نشان داده می شود می تواند به شما اطلاع دهد که چه موقع هوا در منطقه شما ناسالم است. منبع این اطلاعات می تواند شامل گزارش های هواشناسی رادیو و تلویزیون، روزنامه ها و سایت های مرتبط باشد.
2. در صورت زیاد بودن میزان آلودگی از ورزش و فعالیت در فضای باز خودداری کنید. هنگامی که هوا بد است، در فضای بسته مانند مرکز خرید پیاده روی کرده یا در سالن ورزشی ورزش کنید و یا از دستگاه ورزش در فضاهای داخلی استفاده نمایید. اگر کیفیت هوا ناسالم است، زمان کودک خود را برای بازی کردن در خارج از خانه محدود کنید.
3. از انجام ورزش در نزدیکی مناطق پر ترافیک پرهیز کنید. حتی هنگامی که پیش بینی کیفیت هوا سبز است، وسایل نقلیه موجود در بزرگراه های شلوغ می توانند سطح آلودگی بالایی را تا حدود 500 متر دورتر ایجاد کنند.
4. از منابع انرژی کمتری در خانه خود استفاده کنید. تولید برق و دیگر منابع انرژی باعث ایجاد آلودگی هوا می شود. با کاهش مصرف انرژی می توانید به بهبود کیفیت هوا ، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، مصرف انرژی و صرفه جویی در هزینه کمک کنید!
5. مدارس را ترغیب کنید تا کمتر در معرض آلودگی گازهای اتوبوس مدرسه قرار بگیرند. برای پایین آمدن سطح آلودگی اگزوز، مدارس نباید اجازه دهند اتوبوس ها و سرویس مدرسه بیهوده روشن باشند.
6. پیاده روی، استفاده از دوچرخه، اتوبوس ، مترو، قطارهای مسافرتی یا سایر گزینه ها را جایگزین استفاده از خودروی شخصی کنید.
7. چوب و زباله را نسوزانید. سوزاندن هیزم و زباله از مهمترین منابع آلودگی ذرات (دوده) در بسیاری از مناطق است.
8. به کسی اجازه ندهید که در داخل خانه سیگار بکشد و از اقدامات لازم برای عاری از دخانیات بودن اماکن عمومی حمایت کنید.
9. به خودتان و دیگران کمک کنید راحت تر نفس بکشید! از تلاشهای ملی و محلی برای پاکسازی منابع آلودگی حمایت کنید. زندگی شما و زندگی کسی که دوستشان دارید ممکن است به آن بستگی داشته باشد.

نقش تغذیه در برابر آلودگی هوا

یک رژیم غذایی معقول عامل مهم تعیین کننده سلامتی در کل زندگی است و می تواند تأثیر زیان آور آلودگی هوا بر سلامتی را کاهش دهد.
استرس اکسیداتیو یکی از اصلی ترین مکانیسم هایی است که توسط آن آلاینده های هوا بر سلامت تنفسی و قلب و عروق تأثیر می گذارد. مطالعات کوتاه مدت با مکمل ها نشان می دهد که ویتامین های آنتی اکسیدانی و اسیدهای چرب اشباع نشده n-3 ممکن است افراد را در برابر اثر حاد این آلاینده ها، به ویژه در زیر گروه های آسیب پذیر محافظت کنند. با این حال، شواهد هنوز به دلیل کوچک بودن نمونه در اکثر مطالعات و عدم ارزیابی جامع از وضعیت غذایی پایه و پاسخ به استرس اکسیداتیو محدود است.
همانطور که مطالعات متعددی نشان داده است برخی مواد مغذی مانند ویتامین های گروه B ، ویتامین C ، ویتامین E ، ویتامین D و امگا 3 PUFA دارای اثرات محافظتی در برابر آسیب های ناشی از ذرات معلق هوا هستند. در یک محیط آلوده ، رژیم غذایی سالم با مصرف کافی از ریز مغذی های اساسی ممکن است برای جلوگیری از بروز بیماری های مزمن، به ویژه بیماری های قلبی- عروقی و ریوی بسیار مهم باشد. افزایش مصرف آنتی اکسیدان ها و همچنین سایر مواد مغذی ضد التهابی ممکن است استرس اکسیداتیو ناشی از آلودگی هوا و التهاب در بیماری های قلبی- عروقی، آسم و سایر بیماریهای التهابی مزمن را کاهش داده و از این طریق علاوه بر آن می تواند به راهکارهای مدیریت بیماری کمک کند. مزایای بالقوه از لحاظ سلامتی و اقتصادی در خصوص رویکردهای غیر دارویی (به عنوان مثال استفاده از مکمل های غذایی) برای مدیریت بیماری زیاد است. البته مطالعات بیشتر لازم است تا تعیین شود که چگونه ترکیبات مختلفی از مواد مغذی ممکن است از تاثیر ذرات معلق هوا بر جنبه های مختلف سلامتی جلوگیری کند.
شواهد روزافزونی وجود دارد كه نشان می دهد كاروتنوئیدها، ویتامین D و ویتامین E در برابر آسیب های ناشی از آلودگی كه می تواند باعث شروع ابتلا به آسم ، بیماری انسدادی مزمن ریوی و ابتلا به سرطان ریه شود از بدن محافظت کنند. ویتامین C ، کورکومین، کولین و اسیدهای چرب امگا 3 نیز ممکن است نقش محافظتی داشته باشند. به نظر می رسد رژیم مدیترانه ای (رژیمی که بطور کلی غذای روزانه آنها بر اساس غلات، میوه تازه و خشک شده، سبزیجات و غلات، روغن زیتون، سیر و دیگر ادویه ها و طعم دهنده های گیاهی، دانه ها، ماهی و سایر غذاهای دریایی است) برای راه های هوایی مفید است ، اما شواهدی در مورد اثرات محافظتی آن در برابر آلودگی هوا، به جز در مورد سیگار در حال حاضر وجود ندارد. به نظر می رسد در حال حاضر توصیه های رژیم غذایی و نقش مکمل مناسب در افراد مستعد یا در معرض خطر را بتوان در نظر گرفت. 

 تنظیم: مهندس سارا نعیمی
گردآوری: معاونت غذا و دارو

refrence:

https://www.canada.ca/en/health-canada/services/air-quality/health-effects-indoor-air-pollution.html
https://www.who.int/airpollution/news-and-events/how-air-pollution-is-destroying-our-health/children-and-air-pollution
https://www.lung.org/our-initiatives/healthy-air/outdoor/air-pollution/10-tips-to-protect-yourself.html
Szabolcs Péter^, ,Fernando Holguin ,Lisa G. Wood ,Jane E. Clougherty ,Daniel Raederstorff ,Magda Antal ,Peter Weber  and Manfred Eggersdorfer, Nutritional Solutions to Reduce Risks of Negative Health Impacts of Air PollutionNutrients 2015, 7(12), 10398-10416 https://www.mdpi.com/2072-6643/7/12/5539/htm
T. Whyand, , J. R. Hurst, M. Beckles,  M. E. Caplin. Pollution and respiratory disease: can diet or supplements help? A review, Respiratory Research. 2018.19:79
I. Romieu, F. Castro-Giner,, N. Kunzli, and J. Sunyer. Air pollution, oxidative stress and dietary supplementation: a review. Eur Respir J 2008; 31: 179–196