این همه خاصیت برای جو؛ از آن غافل نباشیم

جو Barley

  گياهى علفى و داراى آب، مواد آلبومينوئيدى، قندها، مواد چرب، فسفر، آهن، كلسيم، منيزيم، پتاسيم و آنزيم هاى مختلف مى‏ باشد.
نان و غذاهايى كه با جو تهيه مى‏ شوند، بسيار مغذى بوده و حاوى ويتامين‏ ها و تركيبات بسيار مفيد هستند.جو دوسر؛ داراى مواد چرب، مواد ازته و مواد نشاسته ‏اى است. علاوه بر آن ارسنيك، اسيداگزاليك و يد هم دارد.

خواص درمانى جو

-  جو، داراى طبيعت سرد و خشك است و به مصارف خوراكى مى‏ رسد.
-  مداومت در مصرف جو، براى رفع چاقى بدن مفيد مى‏ باشد.
-  جو، ماده‏اى مغذى است كه خاصيت نرم‏ كننده و مدر دارد.جوشانده جو داراى اثر مقوى است و از نظر طبى مورد استفاده زيادى دارد.
-  جوشانده جو سبب رفع مشکلات التهابى، تب، اسهال، بواسير،اسكوربوت و نقرس مى‏ شود. در دوره نقاهت و هنگام ضعف، استفاده از جو همراه با گندم و يا جو دوسر مى‏تواند بسيار مفيد باشد.
-  جو بهترين غذا براى مبتلايان به تب، كم ‏خونى و سوءهاضمه است.
-  جو ماده ‏اى است مغذى و مدت هاست به عنوان داروى قلب شناخته شده است. كلسترول خون را كاهش مى‏ دهد و داراى تركيباتى است كه از توليد كلسترول بد LDL در كبد جلوگيرى مى‏ كند. دانه‏ های جو به دلیل دارا بودن نوعی آلکالوئید ، اثری مقوی بر قلب داشته و به عنوان کمک در درمان تنگی نفس نیز به کار می ‏رود.
-  جو داراى ارزش غذايى بالايى است و به علت داشتن فسفر يكى ازغذاهاى تقويت سلول هاى عصبى است و به واسطه داشتن آهن ،قواى از دست رفته را به بدن بازمى‏ گرداند.
-  دانه جو با طبيعت سردى كه دارد، سبب رفع عطش شده و تب را برطرف مى‏ كند.
-  جو ازگذشته‏ هاى دور به عنوان دارويى مفيد براى بيماران قلبى،اختلالات هضمى و يبوست شناخته شده است.
-  جو از چند طريق باعث كاهش كلسترول بد مى‏ شود. در روش اول مانند داروهاى شيميايى ضدكلسترول كه بيماران استفاده مى‏ كنند؛ درمكانيسم ساخت كلسترول در كبد دخالت كرده و كلسترول را كاهش مى‏ دهد. محققان آمريكايى در طى تحقيقاتشان سه تركيب جديد در جوكشف كرده‏اند كه قابليت كبد را در ساختن كلسترول نوع LDL مهار مى‏ كند. مصرف جو در كاهش كلسترول خون انسان مؤثر است.
- تحقيقات اساتيد دانشگاه مونتانا نشان داده كه خوردن جو به صورت نان جو، كلسترول خون را به ميزان محسوسى پايين آورده است.دكتر نيومن معتقد است پايين آمدن كلسترول خون در پى مصرف جو، به علت وجود مواد بتاگلوكان محلول درآن است. مواد بتاگلوكان، الياف صمغى در جو و جوى دو سر هستند که در آب حل مى‏ شوند. اين مواد هم در پوسته نازك خارجى جو و هم درداخل مغز دانه آن وجود دارد. بهترين راه اين است كه جو با سبوس كامل به صورت آرد يا بلغور جو مصرف شود.
-  جو به عنوان يك عامل ضدسرطان شناخته مى‏ شود، زيرا حاوى آنتى اكسيدان‏ هاى قوى مى‏ باشد. دكتر چارلز اسون دانشمند و كارشناس تغذيه معتقد است كه در دانه‏ هاى جو، مواد شيميايى ضدسرطان وجود دارد. مواد شيميايى معروف به مهاركننده‏ هاى پروتئاز موجود در جو،موجب سركوب عوامل ايجادكننده سرطان است، به اين دليل جو دررديف مواد ضدسرطان قرار دارد.
-  جو يك عامل بسيار مناسب براى رفع يبوست و كاهش دردهاى شكمى مى‏ باشد. اگر همراه با سبوس مصرف شود، اثرش قوى‏تر است.
- ـ مالت جو، داراى مقدار زيادى ويتامين C است و براى سلامتى پوست، لثه، مو و ترميم زخم‏ ها مى‏ تواند مفيد واقع شود.
- ـ عصاره مالت، داراى خاصيت ضدعفونى كننده مى‏ باشد و درداروسازى كاربرد وسيعى دارد. درتهيه غذاى اطفال به كار مى‏ رود و براى رشد كودكان بسيار مفيد مى‏ باشد.
-  اگر مادران شيرده از عصاره مالت استفاده كنند، ترشح شيرشان افزايش پیدا مى کند.
- مالت جو به هضم غذا كمك مى‏ كند و سبب پاكسازى دستگاه گوارش مى‏ شود.
- ـ جوانه جو مانند جوانه گندم تهيه مى‏ شود و در طى جوانه‏ زنى، نشاسته درون به قند مالتوز تبديل مى‏ گردد. استفاده از جوانه جو به هضم مواد غذايى، بسيار كمك مى‏ كند و دستگاه گوارش را به حالت متعادل درمى‏ آورد.
-  جوانه جو، داراى انسولين گياهى زيادى مى‏ باشد و مى‏ تواند قند خون را پايين بياورد و نيز از ابتلاء افراد به مرض قند جلوگيرى مى‏ نمايد.
-  جو به صورت موضعى نيز استفاده‏ هاى طبى دارد. اگر آرد جو را با شير يا آب به حالت خمير درآورده، بر روى ورم‏ ها و كوفتگى‏ ها قراردهند، ورم‏ ها را برطرف مى‏ كند و اگر همين خمير را بر روى دمل‏ ها و آبسه‏ ها قرار دهند، سر باز مى‏ كنند و درد آن ها برطرف مى‏ شود.
-  جو دوسر، طبيعت معتدل دارد، سبب كاهش كلسترول خون مى‏ شود، تقويت كننده بدن و مقوى اعصاب است. مدر و ملين است ويبوست را برطرف مى‏ كند. اين گياه اثر ضدسرطانى دارد و مصرف مداوم آن سبب لاغرى مى‏ شود.
- جوى دوسر به ثابت نگه داشتن ميزان قند خون كمك مى‏ كند واعمال آنتى‏اكسيدانى و استروژنيكى دارد. محتوى تركيبات محرك اعصاب است و مى‏ تواند اشتياق به نيكوتين را در بدن سركوب كند و خاصيت ضدافسردگى دارد.
در برخى افراد، مصرف زياد جوى دوسر مى‏ تواند ايجاد گاز، نفخ شكم و درد كند.

منبع :بر گرفته ازکتاب دايره‏ المعارف خواص درمانى ميوه‏ ها و سبزى‏ ها،تأليف دکتر نسرين تك‏زارع عضو هيئت علمى دانشكده پزشكى، دانشگاه علوم پزشکی تهران
تنظیم: مونا عدالت یار