تخم مرغ ،معجزه ای در سفره

تخم‌مرغ به‌عنوان یک وعده غذایی کامل در سفره خانوارها محسوب می‌شود. این ویژگی به علت مواد غذایی استثنایی تخم‌مرغ است که دارای پروتئین باکیفیت بالا و مقادیر قابل‌توجهی از ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری است. ارزش غذایی پروتئین تخم‌مرغ به‌قدری بالا است که از آن به‌عنوان استانداردی برای مقایسه با سایر پروتئین‌ها استفاده می‌کنند. هم‌چنین تخم‌مرغ تقریباً تمام ویتامین‌های موردنیاز بدن به‌جز ویتامین C را دارا می‌باشد.
از طرف دیگر خواص تغذیه‌ای موجود در تخم‌مرغ، این ماده غذایی را در هرم غذایی، در گروه گوشت، حبوبات و مغزها قرار داده است؛ و ارزش غذایی آن معادل است با 30 گرم انواع گوشت (قرمز، مرغ و ماهی) نصف لیوان حبوبات پخته، یک‌چهارم لیوان حبوبات خام است.
به دلیل کیفیت بالای تخم‌مرغ، این ماده نقش مهمی در ایجاد سیری بخصوص هنگامی‌که در وعده صبحانه مصرف شود دارد و به همین دلیل باعث کاهش وزن می‌شود زیرا علاوه بر القای احساس سیری، میزان کالری بسیار کمی تولید می‌کند. هر تخم‌مرغ به‌طور متوسط 70 کالری دارد.
هم‌چنین مصرف پروتئین‌های دامی باکیفیت بالا که تخم‌مرغ سرآمد آن‌هاست به‌طور مؤثری از تحلیل توده عضلانی در طول سالخوردگی جلوگیری کرده و آن را کاهش می‌دهد و در هنگام کاهش وزن نیز بافت عضلانی را حفظ می‌نماید.
ترکیب چربی تخم‌مرغ به‌صورت یک‌سوم اشباع‌شده و دوسوم غیراشباع است. تخم‌مرغ به‌طورکلی 5 گرم چربی دارد که حدود 6/1 آن به‌صورت اشباع‌شده است. هم‌چنین تخم‌مرغ 210 میلی‌گرم کلسترول دارد که بسیاری از مردم بر این باورند که با خوردن تخم‌مرغ کلسترول خون افزایش‌یافته و درنتیجه بیماری قلبی – عروقی و خطر حمله قلبی افزایش پیدا می‌کند؛ اما درواقع آنچه در تولید کلسترول خون در بدن نقش دارد اسیدهای چرب اشباع به‌ویژه نوع ترانس است، نه کلسترول‌های غذایی و در تخم‌مرغ تنها یک‌سوم اسیدهای چرب آن از نوع اشباع بوده و کلسترولی هم که در اثر خوردن تخم‌مرغ در بدن تولید می‌شود از نوع HDL (کلسترول خوب) و LDL کم آتروژنیک است.
در مورد ویتامین‌های تخم‌مرغ باید گفت که این ماده غذایی حاوی ویتامین‌های مهم و موردنیاز بدن ازجمله ویتامین‌های B12،B6،A،D،E، اسیدفولیک، ریبوفلاوین و به‌ویژه کولین است و به لحاظ داشتن ویتامین‌های مختلف، منبع غذایی مغذی و مناسبی برای تأمین نیازهای بدن است. به‌جز ریبوفلاوین که عمدتاً در سفیده است تمامی ویتامین‌های تخم‌مرغ در زرده آن وجود دارند.
به چه افرادی بیشتر توصیه به مصرف تخم‌مرغ می‌کنیم؟
مصرف تخم‌مرغ در زنان باردار و شیرده، کودکان و نوجوانان در حال رشد، ورزشکاران و کلیه بزرگ‌سالان سالم و همچنین در دوران پس از بیماری به دلیل ارزش غذایی بالا توصیه می‌شود. در این افراد مصرف یک تخم‌مرغ در روز بلامانع است.
چه افرادی باید در مصرف تخم‌مرغ احتیاط کنند؟
به دلیل خواص ویژه و منحصربه‌فردی که در تخم‌مرغ وجود دارد و عدم مصرف آن می‌تواند کمبود ترکیبات ضروری را به همراه داشته باشد لذا نباید مصرف تخم‌مرغ در هیچ گروه سنی حذف شود حتی در بیماران مبتلابه دیابت، فشارخون بالا و بیماری‌های قلبی- عروقی تا حدود 3 عدد در هفته پیشنهاد می‌شود.
انسیه تبرایی: کارشناس ارشد واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت جنوب تهران
منبع: کتاب تخم مرغ ،معجزه ای در سفره