سرطان سلول‌های سنگفرشی یک نوع سرطان پوست

سرطان پوست شایع ترین سرطان بدخیم بدن است. سرطان پوست چند نوع است و در ابتدا با ضایعات پیش سرطانی بروز می‌کند. ضایعات پیش سرطانی، ضایعات پوستی‌ای هستند که سرطانی نیستند ولی باگذشت زمان سرطانی می شوند. سرطان پوست انواع مختلفی دارد که تفاوت اصلی آن ها بر اساس نوع سلولی است که دچار رشد سرطانی می‌شود. 3 نوع اصلی آن عبارتند از:
1-سرطان های پایه ای
2-سرطان سلول‌های سنگفرشی
3-ملانوهای بدخیم

سرطان سلول‌های سنگفرشی (SCC)
این سرطان پوست ممکن است به شکل یک برآمدگی یا یک لکه پوسته‌دار قرمزرنگ بروز کند. این سرطان دومین سرطان شایع پوستی در بیماران بارنگ پوست روشن است ودر نواحی باز پوست که در تماس با آفتاب می‌باشند بیشترین شیوع را دارد. گرچه سرطان فوق معمولاً برای مدتی محدود به لایه‌های فوقانی باقی می ماند، اما در صورت عدم درمان، نهایتاً به بافت های عمقی نفوذ می‌کند در تعداد کمی از بیماران نیز از طریق گردش خون به سایر بافت هایی که دور از ضایعه اصلی قرار دارند انتشار پیدا می‌کند که اگر چنین اتفاقی بیفتد می‌تواند کشنده باشد.
چون تماس طولانی‌مدت و مزمن با نور خورشید مهم‌ترین علت بروز این سرطان است، لذا این تومورها را بیشتر روی نواحی غیر پوشیده بدن (مثل صورت، گردن، پوست بدون موی سر، دست ها، شانه ها، بازوها و ناحیه پشت) می‌بینیم. لاله گوش و لب پائین به‌خصوص در معرض خطر بیشتری هستند.
نواحی آسیب‌دیده پوست مثل سوختگی، جای زخم، زخم‌های طولانی و مزمنی که خوب نمی شوند، نواحی ای که تحت تابش اشعه ایکس و یا در تماس بعضی مواد شیمیایی از قبیل آرسنیک، مواد نفتی بوده اند نیز شانس سرطانی شدن دارند.

درمان
- جراحی        
- تراشیدن و تخریب ضایعه با سوزن های الکتریکی
- منجمد کردن توسط نیتروژن مایع
- گاهی برای درمان تومور از تاباندن اشعه ایکس استفاده می¬کنند.
- از لیزرها هم می‌توان برای بریدن و برداشتن تومور استفاده کرد.

اقدامات قبل از عمل
1-شب قبل از عمل بیمار حمام نموده و موهای زائد محل عمل جراحی را شیو نمایید.
2-شب قبل از عمل شام سبک میل نمایید و از 12 شب به بعد ناشتا باشید.
3-در صورت ابتلا به دیابت فشارخون بالا و سایر بیماری‌ها داروهای خود را پس از مشورت با پزشک معالج طبق روال همیشگی مصرف نمایید.
4-در صورت مصرف هپارین و یا آسپیرین یک هفته قبل از عمل دارو را پس از مشورت با پزشک معالج قطع نمایید.
5-در صورت مصرف وارفارین به پزشک اطلاع دهید.
6-در صورت ابتلا به بیماری‌های عفونی مانند هپاتیت-ایدز و ... به پزشک اطلاع دهید.
7-در صورت مصرف هرگونه دارو و یا داشتن اعتیاد به مواد مخدر یا الکل به پزشک اطلاع دهید.
8-در صورت داشتن حساسیت به دارو یا مواد غذائی به پزشک اطلاع دهید.

مراقبت‌های لازم بعد از عمل
1-دستور داروئی خود را طبق نسخه تجویزشده دقیقاً و کامل اجرا نمایید.
2-درصورتی‌که از قسمتی از بدن شما پوست‌برداری نشده باشد، 48 ساعت پس از عمل جراحی موضع عمل را روزی دو بار با آب گرم و شامپو بچه شستشو داده و پس از خشک نمودن موضع عمل از پماد جنتامایسین استفاده کنید. مطمئن باشید استحمام و شستشو هیچ‌گونه مشکلی برای شما ایجاد نخواهد کرد.
3-درصورتی‌که از قسمتی از بدن شما پوست‌برداری شده باشد، پانسمان ناحیه عمل به مدت 5 روز باقی می‌ماند و در روز مراجعه به درمانگاه باز می شود. در طی این 5 روز از هرگونه دستکاری محل عمل توسط خود و همراهان جداً خودداری نمائید.
4-در هنگام استحمام مراقبت باشید ناحیه عمل و پانسمان آن خیس نشود.
5-درصورتی‌که از قسمتی از بدن شما پوست‌برداری شده باشد، اگر این ناحیه ترشح دارد در منزل هم طبق روال مدت بستری از سشوار استفاده نمائید و چنانچه خشک است از پماد جنتامایسین استفاده نمائید.
6-از هرگونه دستکاری محلی که از آن پوست‌برداری شده، توسط خود و همراهان جداً خودداری نمایید.
7-در صورت بروز هرگونه زخمی که دیرتر از حد معمول بهبود می‌یابد، حتماً به درمانگاه جراحی ترمیمی مراجعه نمائید.
8-یک ماه پس از تاریخ جواب آزمایش (نمونه) آسیب‌شناسی خود را پیگیری نمائید و در صورت آماده بودن جواب در روز درمانگاه پزشک مربوطه به درمانگاه مراجعه نمایید.

منبع:بیمارستان رازی، دانشگاه علوم پزشکی تهران

تنظیم:مونا عدالت یار