گفت و گو با دبیر علمی سمینار پرستاری چشم فارابی

به گزارش روابط عمومی بیمارستان فارابی، هشتمین سمینار سالیانه پرستاری چشم فارابی روز پنجشنبه ۷اردیبهشت ۱۳۹۶ در هتل المپیک تهران برگزار می شود. برای اطلاع از جزئیات با دکتر سید فرزاد محمدی دبیر علمی این سمینار گفتگو کرده ایم.

با عرض سلام، صحبت را با این سوال شروع می کنم که دیدگاه شما در مورد برگزاری سمیناری برای پرستاران در کنار سمینار سالیانه چشم پزشکی فارابی چیست و چه جایگاهی برای آن قائلید؟
بنده هم از فرصتی که در اختیارم قرار داده شده تا در مورد سمینار پرستاری چشم و جایگاه آن در سمینار سالانه فارابی گفتگو کنیم تشکر می کنم.
قبل از هرچیز فرصت را غنیمت شمرده و فرا رسیدن سال جدید را خدمت همکاران عزیز تبریک عرض می کنم. با این بیت از حضرت حافظ که می فرماید «گر بهار عمر باشد باز بر تخت چمن/ چتر گل در سرکشی، ای مرغ خوشخوان غم مخور»
(گرچه این موضوع مرغ خوشخوان یا خروس خوشخوان هم بحثی است! ولی ظاهرا صفت خوشخوانی را برای مرغ استفاده می کنند!)
اما در مورد سوال شما؛ اعتقادم بر این است که  سمینار پرستاری چشم، حتی نسبت به جزء چشم پزشکی و پژوهشی سمینار سالیانه فارابی، جایگاهی متفاوت دارد. همانطور که می دانید سمینار سالیانه فارابی در سال های اخیر سه بخش را شامل می شود، سمینار بازآموزی چشم پزشکان که بخش بزرگی را همیشه به خود اختصاص داده است و همیشه هم بسیار با شکوه برگزار می شود.
سمینار پرستاری چشم که  از چندی قبل اضافه شد و به مباحث پرستاری می پردازد و سمینار چشم پزشکی ترجمانی که چندی است به سمینار سالیانه ملحق شده است.
 اما سمینار سالانه پرستاری به دلیل آن که نمونه قابل توجه دیگری در سطح کشور ندارد، از جایگاه منحصر به فردی برخوردار است. یعنی شما سمینار های متعددی را در تهران و شهرستان ها برای همکاران چشم پزشک و اپتومتریست شاهد هستید اما در عرصه پرستاری چشم نمونه دیگری وجود ندارد و همین امر جایگاهی ویژه و ممتاز برای سمینار پرستاری چشم مخصوصا درجوار سمینار سالانه فارابی خلق می کند.

صرف نظر از منحصر به فرد بودن سمینار پرستاری چشم، تاثیر این سمینار را در آموزش پرستاران شاغل در بخش های چشم پزشکی و ارتقای عملکرد آنان چگونه ارزیابی می نمایید؟
در حوزه سلامت چشم با مجموعه ای از ارائه دهندگان خدمت روبرو هستیم که چشم پزشکان، همکاران بینائی سنجی و پرستاران از آن جمله اند. در این پازل حرفه ای، اگر قرار باشد کیفیت ارائه خدمت و  مراقبت را ارتقا دهیم، بایستی به توسعه حرفه ای تمامی اعضای تیم درمانی و مراقبتی فکر کنیم.
به این جهت نیازمندیم در راستای توسعه رشته، تعریف رشته و ارتقای خدمت مراقبتی که توسط همکاران پرستار انجام می شود برنامه ها ی بازآموزی و نشست های علمی، آموزشی را برگزار کنیم.
در نظر داشته باشید که اغلب پرستاران در دوره های کلاسیک دانشگاهی تجربه قابل توجه عملی و همین طور محتوای آموزشی گسترده و غنی در مورد مباحث چشم پزشکی ندارند و نمی توانند داشته باشند.
این که می پرسید تاثیر این سمینار چگونه است، در واقع  ارزیابی و تحلیل این تاثیر کار آسانی نیست و  شاید نظر سنجی و مطالعات علمی و پیمایشی لازم داشته باشد. اما آنچه آشکار و پیداست ضرورت برگزاری این سمینار است.
علاوه برآن فکر می کنم، برگزاری سمینار پرستاری، در کنار سمینار چشم پزشکی، باعث ایجاد حس غرور حرفه ای و ارتقای هویت در  همکاران پرستار می شود.

شما دبیر علمی سمینار هشتم پرستاری چشم هستید. در مورد برنامه های علمی سمینار امسال و موضوع آن توضیح دهید. چرا «زخم چشم» را به عنوان مضمون سمینار انتخاب کردید؟
شاید یکی از مهمترین چالش های برنامه ریزی علمی برای گروه برگزار کننده و دبیر علمی سمینار انتخاب مضمونی است که هم مضمون پرستاری و هم مضمون چشم پزشکی باشد . مضمونی که امسال برای سمینار انتخاب شد «زخم چشم»  است یا «زخم در چشم پزشکی و مراقبت از آن» و این عنوان و مضمون، موضوع منحصر به فردی است که تا به حال سابقه نداشته است. مزیت انتخاب آن است که موجب می شود تا سمینار و این عنوان بتواند بالقوه مورد توجه همه پرستاران با هر گرایشی در سراسر کشور قرار گیرد. چون موضوع زخم یک موضوع کلیدی در رشته و حرفه پرستاری به شمار می آید و مراقبت زخم خدمتی است که دانش، مهارت و حس نوعدوستانه پرستاری به شکلی در آن حضور دارد و با هم آمیخته است. منتها طبیعی است که انواع زخم، شکل، تشخیص و درمانهای آن بسته به مکان وقوع آن می تواند متفاوت باشد. طبیعتا این تفاوت ها و تمایزات و جنبه های علمی و مراقبتی متفاوت مخصوصا در رشته چشم پزشکی، جنبه برجسته تری پیدا می کند.
در سمینار امسال به امید خدا به همه این جنبه ها خواهیم پرداخت و فکر می کنم موضوعات شنیدنی و مفیدی را در قالب سخنرانی، پرسش و پاسخ  و کارگاه ارائه خواهیم کرد.

همیشه از جانب شما با ایده هایی نو و متمایز رو برو هستیم. آیا امسال در سمینار پرستاری هم شاهد برنامه متفاوتی خواهیم بود؟
بله، برنامه های متفاوت و تمایزات قابل توجهی پیش بینی کرده ایم که مهمترینش همان انتخاب مضمون بود که اشاره شد.
ما علاوه بر رویکرد های معمول سمینار، یعنی برگزاری سمپوزیوم و ارائه سخنرانی، برای اولین بار در کشور کارگاه راهکارهای پیشرفته مراقبت زخم چشم را برگزار خواهیم کرد که خود از ۴ کارگاه جزئی تشکیل شده است و همکاران عزیز می توانند جزئیات آن را در وب سایت و کتابچه علمی سمینار ملاحظه کنند.
همچنین برای اولین بار در سمینار پرستاری نشست صبحانه علمی با همان موضوع پرستاری زخم در چشم پزشکی را برگزار خواهیم کرد.
مسابقه هایی خواهیم داشت. طبق روال سال های قبل مسابقه طراحی پوستر علمی برتر را داریم. دو مسابقه دیگر هم هست، یک مسابقه عکس هم داریم که شامل بخش علمی عکس زخم بالینی و بخش هنری عکس یا نقاشی زخم چشم است و دیگری مسابقه حضوری برای شرکت کنندگان که به صورت تعاملی و مبتنی بر ابزار Clicker و اپلیکیشن Me Too خواهد بود و در ضمن ارائه سمپوزیوم ها و سخنرانی ها برگزار می شود.
مجموعا جنبه های متفاوت علمی و  وحرفه ای برای سمینار در نظر گرفته شده که  اندکی به نسبت سال های قبل بدیع و متمایز به حساب می آیند.

در برگزاری، استمرار و بالندگی سمینار چه عواملی را موثر میدانید؟
پاسخ کلیدی و ثابت در ارتباط با سوال شما کار گروهی است. یعنی امروزه هرجا شما شاهد یک نتیجه، دستاورد و موفقیت باشید، اگر تحلیل کنید حاصل آن کار گروهی است و این چیزی است که ما در بیمارستان فارابی امکانش را داریم.
گروه بزرگ همکاران پرستار چشم ما در بیمارستان فارابی با انگیزه ای قابل توجه و یک سابقه حرفه ای و بار علمی ارزشمندی برای ارائه و عرضه، گروه چشم پزشکی و دیدگاه مثبتی که مدیران قبلی گروه و مدیر گروه فعلی، دکتر فخرایی، نسبت به بحث پرستاری چشم داشته و دارند؛ تعصب، علاقه مندی و پیگیری مدیریت بیمارستان و رییس سمینار پرستاری، دکتر صنعتکار، انگیزه و علاقه متدی دفتر پرستاری بیمارستان برای نقش آفرینی حرفه ای و علمی در عرصه چشم پزشکی کشور چه در سال های گذشته و چه در حال حاضر توسط رضایی مترون بیمارستان که در کنار بنده مسئولیت دبیر اجرایی سمینار را دارد؛ دیدگاه مثبت و علاقه مندی دبیر علمی سمینار فارابی، دکتر هاشمیان که قول داده است در مراسم افتتاحیه حضور داشته باشد و پیامش را  شخصا اعلام کند؛ پرداختن به بحث پرستاری چشم (به شکل حرفه ای) در مرکز تحقیقات چشم پزشکی در سال های گذشته و ایجاد محتوای ارزشمند در این سال ها  مثل دو شماره اخیر مجله پرستار چشم که به موضوع زخم چشم اختصاص یافت و مقالات آن توسط جمعی از پرستاران بیمارستان فارابی و پرستاران سراسر کشور تدوین شد. این ها همه سرمایه ها، ظرفیت ها، علاقه مندی ها و انگیزه ها یی است که امکان جدی هم افزایی را فراهم می کند و شاید کمتر جایی را در سطح کشور بتوان با چنین ظرفیت های تحقق یافته ای پیدا کرد تا چنین سمینار تخصصی و غنی را ارائه کند.
 امیدواریم بتوان روی این همگرایی و ائتلاف کار کرد و همان مفهوم کلیدی که ابتدا عرض کردم یعنی کار گروهی را قدر شناخت. به هر کس جایگاه و موقعیتش را بخشید و امکان بازیگری و نقش آفرینی را برای هرکس در جایگاه خودش به رسمیت شناخت تا بدین وسیله  زمینه شکوفایی و بالندگی و برگزاری چنین نشست های تخصصی و متفاوتی را استمرار بخشید.

 و سخن پایانی؟
شما همکاران عزیز روابط عمومی هم اصلاً کار خود را دست کم نگیرید. کما اینکه بنده شخصاً تا به حال هیچگاه این نقش را دست کم نگرفته ام. مسئولیت اطلاع رسانی و  داد و ستد اخبار، وظیفه غیر قابل جایگزینی است که اگر شما آن را انجام ندهید، هیچیک از عوامل دست اندرکار نمی توانند به این نقش بپردازند و در حقیقت در مفهوم کار گروهی که به آن اشاره کردم، یکی از بازیگران و عناصر کلیدی روابط عمومی است که علاوه بر بحث داد و ستد و جریان اطلاعات و اطلاع رسانی باعث هماهنگی، شفافیت و حتی در مراتب بالاتر پاسخگویی می شود. موجب اندوختن تجربه و درس گرفتن از تجربه و کاستن از خطاهای برنامه ریزی و هماهنگی می شود.
دست شما درد نکند و متشکر از فرصتی که ایجاد کردید.
گفتگو و تنظیم: امیدوار