در آستانه پنجمين جشن یکپارچه دانش‌آموختگان دانشگاه که 31 تيرماه 95 برگزار خواهد شد؛ با دكتر احمد كاوياني رئيس دانشكده مجازي به گفت‌وگو نشستيم تا به اين بهانه كمي بيشتر درباره اين دانشكده نوپا و فعاليت هاي انجام شده در آن بدانيم.

استاد در ابتدا در مورد تاریخچه و سير تحولي دانشكده مجازي برایمان توضیح بدهید؟
دانشكده مجازي ابتدا در معاونت آموزشي دانشگاه شكل گرفت و از سال 1389 با اخذ مجوز از وزارت بهداشت راه اندازي و از سال 91 رسماً افتتاح شد. در اين دانشكده طبيعتاً به موضوع استفاده از فناوري هاي روز براي آموزش و پژوهش و خدمت رساني و حتي ماموريت هاي اصلي دانشگاه توجه مي شود. وظيفه ما اين است كه محتوا و عملكرد اين دانشكده را به سمت اهداف دانشگاه و در نقشه جامع علمي دانشگاه سوق دهیم. دانشكده مجازي براي دانشگاه يك ضرورت اجرایی است. در حال حاضر در دانشكده سه گروه فعاليتي و سه هدف گذاري مختلف داريم، يكي از اين هدفها مرتبط با دانشگاه است كه يادگيري الكترونيكی در علوم پزشکی در مقطع كارشناسي ارشد به عنوان شاخص ترين رشته در اين بخش است، موضوع دوم مجازي سازي رشته هايي است كه در دانشگاه تدريس مي شود و كمك مي كنيم تا به صورت رشته مشترك در اين تدريس تسهيل شود. نگاه به دانشكده مجازي نگاه توسعه بدون محاسبه نبوده و در واقع نخواستيم توليد انبوه دانشجو داشته باشيم؛ علي رغم اين كه شايد در دانشكده مجازي اين طور احساس شود كه امكان توسعه بيشتر وجود دارد اما توجه بسيار به كيفيت آموزش و مطالعات كيفي داشتيم در كل با توجه به جديد التاسيس بودن دانشكده فارغ التحصيلان زيادي نداريم و اميدوارم در سال هاي آينده تعداد بيشتري فارغ التحصيل از اين دانشكده در جشن يكپارچه شركت كنند.

در حال حاضر دانشكده مجازي در چه مقاطع و رشته‌هايي ارائه خدمات مي‌دهد؟
كارشناسي ارشد برنامه ريزي يادگيري الكترونيكي در علوم پزشكي، كارشناسي ارشد آموزش پزشكي، كارشناسي ارشد و دکتری كتابداري و اطلاع‌رساني پزشكي و كارشناسي ارشد نظارت بر امور دارويي رشته‌هايي هستند كه پويا و فعال هستند، البته در آينده نيز رشته‌هاي ديگري به اين دانشكده مي‌پيوند. در حال حاضر كوريكولوم آنها نوشته شده و بايد به تصويب برسد. همچنین در رشته آموزش پزشكي كه سابقه طولاني تري دارد تاکنون، 27 فارغ التحصيل داشتيم و در حال حاضر نيز حدود 140 دانشجو در تمامی رشته ها داريم. همچنین رشتهMPH پزشك خانواده هم كه حدود 50 دانشجو دارد از موضوعاتي است كه از سال 92 شروع شده است.

در راستای مجازي شدن رشته ها تاكنون با كدام دانشكده ها ارتباط داشتيد؟ و چه برنامه اي براي ساير دانشكده ها داريد؟
فعلا كارهايي كه به صورت مشخص و در حال اجرا داريم و از پيش عملياتي شده، برنامه هايي است كه با دانشكده پزشكي، دانشكده پيراپزشكي و داروسازي انجام داديم و در آينده اي نه چندان دور خبرهاي خوشي براي پذيرش دانشجو در ديگر رشته ها خواهيم داشت. اين آموزش هاي مجازي در خود دانشكده و يا در قالب دوره هايي در اين دانشكده برگزار مي شود که معمولا Blended course است يعني هم آموزشهاي مجازي وجود دارد و هم كلاس هاي حضوري.
عمده دروس در فضاي Cybernetic و مجازي ارائه مي شود و تنها بخش خاصي و در برخي رشته ها يك بلوك حضوري در ابتدا و انتهاي ترم داريم و در نهايت امتحان مي¬گيريم. اين رشته ها حتي اگر Blended باشد يعني ترکیبی از آموزشهاي مجازي و حضوري، بخش آموزش مجازي آن بسيار موفق تر است.

لطفا در خصوص اهداف دانشکده توضیحاتی بفرمایید؟
اهداف اين دانشكده بیشتر مربوط به تدوين رشته هاي مرتبط با بحث و موضوع (E.learning) آموزش و يادگيري الكترونيكي در علوم پزشكي است و قسمتي ديگر از فعاليت ها كه به نظر من بايد فعاليت هاي غالب دانشكده باشد؛ تهيه زير ساخت ها و كمك به دپارتمان هاي دانشگاه است. در کل دانشکده مجازی دو هدف اصلي را دنبال می کند اولين هدف تربيت نيروي انساني متخصص و حرفه اي است كه برنامه ريزي هاي لازم در اين زمينه صورت گرفته و خوشبختانه روند رو به رشد و افتخار آميزي دارد و ديگري گسترش فضاي مجازي در بسياري از خدمات دانشگاه و ورود به فضاي عمومي دانشگاه است؛ تا آنجا كه بخش عمده اي از تبادلات اطلاعاتي در حيطه هاي مختلف علوم و فنون، خدمات، آموزش و پژوهش و... در دنياي مجازي صورت بگيرد.

افق آينده دانشكده مجازي را در كشور چگونه مي‌بينيد؟
تمام تلاشمان را براي پيشرفت دانشكده مجازي انجام مي‌دهیم. دانشگاه چاره‌اي ندارد و بايد به سمت مجازي‌سازي پيش برود. ما نمي‌توانيم در برابر تكنولوژي مقاومت كنيم. در مجازي‌سازي سه ماموريت حائز اهميت است؛ خدمت رساني، آموزش و پژوهش. در برابر كاربردهاي مجازي در دانشگاه نمي‌شود مقاومت كرد و بايد اين راه را رفت. لازمه‌اش افزايش آگاهي و اطلاعات اعضاي هيات علمي و آشنا شدن آنها با كاربردهاي فضاي مجازي در سه گروه از فعاليت‌هاي نامبرده است. دانشكده مجازي بايد بستر مجازي‌سازي را فراهم كند چراكه با گسترش تكنولوژي در دنيا اگر به سمت مجازي‌سازي فرايندها نرويم از سرعت پيشرفت آن، جا خواهيم ماند ولي آن كسي كه بايد همت و اجرا كند خود اعضاي هيات‌علمي و بدنه دانشگاه است.

به نظر شما اين دانشكده چه نقشي را مي تواند براي حفظ ارتباط دانش آموختگان با دانشگاه ايفا كند؟
دانش آموختگان دانشكده مجازی، علي رغم اين كه تحصيل دراین دانشكده بصورت مجازی است اما تعصب و حساسیت ویژه ای به دانشگاه علوم پزشكي تهران دارند که براي ما بسيار افتخار آميز است.
در مورد سوال شما محيط اجتماعي ما جواب مي دهد و محيط هاي اجتماعي مجازي عصر حاضر ارتباطات را بسيار سريعتر و راحت كرده است و همين اتفاق براي فارغ التحصيلان اين دانشگاه نيز مي افتد. كمكي كه دانشكده مجازي مي تواند انجام دهد؛ ايجاد آن بستر و فضاي مناسب است كه دانش آموختگان حتي سال هاي دور بتوانند همديگر را پيدا كنند، شايد بهترين راه حل براي چنين كاري ايجاد شبكه اجتماعي فارغ التحصيلان باشد كه دانشكده مجازي مي تواند از اين امر حمايت كند و براي كمك به اين موضوع مهم در دانشگاه نقش محوري داشته باشد.

باتوجه به تاسيس دفتر دانش آموختگان در دانشگاه و دانشكده ها، فكر مي كنيد نقش اين دفتر، چه در سطح ستادي و چه در سطح دانشكده چقدر مي تواند مفيد باشد؟ چه پيشنهاد و توصيه اي را براي اين هدف مناسب تر مي دانيد؟
من فكر مي كنم كه اين دفتر براي دانشگاه لازم است چنان كه همه دانشگاه هاي معتبر اين دفتر را دارند، دومين نكته اين است كه فردي كه اين كار را انجام مي دهد بسيار مهم است كه من فكر مي كنم در 50 سال اخير اگر بگرديم كسي را بهتر از دكتر بهادري كه انتخاب شده و همه ما افتخار شاگردي ايشان را داريم پيدا نخواهيم كرد. تصور من اين است كه اين موضوع اگر فقط در مرحله ارتباط و ديدن همديگر باقي بماند، اين دفتر ماندگار نخواهد ماند. بنابراين بايد جاذبه هاي ويژه تري براي اين ارتباط ايجاد كرد. به عنوان مثال اگر يك شبكه اجتماعي خاص داشته باشيد و فعاليت جذاب خاص و خيريه مانند تيم پيشكسوتان ورزشي كه فقط براي اين كه هم ديگر را ببينند تشكيل نشده بلكه براي اين كه دوباره ورزش كنند و در مسابقه شركت كنند به وجود آمده، اين دفتر نيز جذابيتي براي پيشكسوتان ايجاد كند. براي اين دفتر يك كار گروهي لازم است كه فكر كنند چه جذابيت هايي مي توانند ايجاد كنند كه فارغ التحصيلان وقتي از اين جا مي روند تنها انگيزه آنها جستجوي احوال هم ديگر نباشند بلكه مشاركت در يك حركت اجتماعي كه جذابيت خاص براي عموم افراد دارد.
می توان چهره های ماندگار و دانش آموخته دانشگاه را همانند گنجی و در قالب نسخه ای مکتوب و ارزشمند جمع آوری کرد و کتابچه دانش آموختگان هر رشته را با سابقه فعالیت های دانشکده مربوطه مستند کرد.

خيلي متشكريم توصيه هاي خوبي كرديد به نظر شما جشن یکپارچه چقدر می‌تواند به دانشگاه و دانش‌آموختگان برای رسیدن به هدفشان که همان حفظ ارتباط دانش‌آموختگان و دانشگاه است، کمک کند؟
اين اقدام، اقدام بسيار مثبتي است. از اين جهت كه غير از جنبه¬هاي اجتماعي و انساني كه دارد خيلي موقع ها اين افراد را كه فارغ التحصيل يك دانشگاه هستند در يك محيطي خارج از مقام و منزلت اجتماعي خود در كنار هم قرار مي دهد و اين مسئله مي توانند گره گشاي كار همديگر باشد. ياد دارم جشن بيست و پنجمين سال ورود مان به دانشكده پزشكي را كه برگزار كرديم و من باني اين مراسم بودم باعث ارتباط نزديكتر بين دوستان شد. ببينيد يك دانشگاه اگر مي خواهد برند و چهره متمايز داشته باشد بايد در چهره دانش آموختگان خودش ديده شود و اين جشن ها كمك مي كند كه اين احساس علاقه، همبستگي و غرور دانشگاهي بيشتر مورد توجه قرار گيرد و چه تشابه خيلي زيبايي است كه بگوييم جشن يكپارچه مي تواند نقش سرود ملي را براي دانشگاه ايفا كند.
وقتي فارغ التحصيلان رشته ها و مقاطع مختلف دور هم جمع مي شوند باعث مي شود احساس كنند كه در يك دانشگاه استخوان دار و ريشه دار تحصيل مي كنند و زماني كه فارغ التحصيل مي شوند همگان ديده مي شوند.

وجه تشابه بسيار زيبايي بود كه اشاره فرموديد. فكر مي كنيد حمايت مسئولين دانشگاه و دانشكده ها چقدر مي تواند به دفتر ارتباط با دانش آموختگان براي رسيدن به هدف و رسالتي كه برايش معين شده كمك كند؟
قطعاً اگر دانشكده ها همكاري نداشته باشند اين كار ميسر نيست و براي چنين كار بزرگي كه هم ارزش كاري و هم ارزش رواني دارد و در كل كار جالبي است مقاومت نمي كنند و مورد توافق نظر همه مي باشد. در اين دانشكده نيز همين گونه است و براي دفتر ارتباط با دانش آموختگان اهميت ويژه اي قائل هستيم.

چه پیامی برای دانش‌آموختگان و خانواده‌هایشان و هم برای اساتیدی که این دانشجویان را تربیت کردند دارید؟
من به فارغ التحصيلان دانشكده مجازي تبريك مي گويم. تبريك ويژه به دانشجويان دانشكده مجازي به خاطر اين كه راهي كه انتخاب كردند راه روز آمدي است و اين يك مزيت نسبت به افرادي كه به صورت حضوري رشته ها را مي گذرانند دارد. اساتيدي كه به اين دانشجويان درس مي دهند نسبت به ساير اساتيد آشنايي بيشتري با تكنولوژي روز داشتند كه درس را به اين صورت ارائه بدهند، بنابراين فارغ التحصيل دانشكده مجازي بودن يك افتخار ويژه تري در دانشگاه علوم پزشكي تهران است و اميدوارم با اين افتخار بتوانند كار آمدتر هم باشند زيرا اگر كارآمدي وجود نداشته باشد ارزش ها هم ازبين مي رود. همچنين روزگارخوشي را براي همه دانشجويان و اساتيد كه با ما همكاري كردند از خدا آرزومندم.

براي كساني كه كار اجرايي اين برنامه را به عهده دارند چه توصيه و پيشنهادي داريد؟
از برگزاركنندگان اين جشن تشكر مي كنم چراکه به موضوعي پرداختند كه شايد در شروع خيلي كمتر ديده شود و زحمات زيادي متحمل مي شوند و آخر كار محصول آن طوري است كه خستگي از تن آنها بيرون مي رود. با توجه به استمرار برگزاری جشن یکپارچه دانش آموختگان در سال های آتی مطمئناً دانشگاه علوم پزشکی تهران بعنوان الگویی در برپایی این رویداد مهم در کشور خواهد بود.

توضيح اينکه پنجمين جشن یکپارچه دانش‌آموختگان دانشگاه 31 تیر 1395 از ساعت 17 تا 22 در دانشکده تربیت‌بدنی دانشگاه تهران واقع در خیابان کارگر شمالی، بعد از خیابان پانزدهم برگزار خواهد شد./ق

تهیه و تنظیم:
سیده کاملیا داودزاده ـ آذر شهبازی