چگونه فشار خون را کنترل کنیم

فشارخون چيست
فشار خون نيرويي است كه خون را به رگ‌هاي خوني وارد مي‌كند و اين فشار ، خون را ازقلب به اعضاي بدن از جمله مغز ، كليه ها ، معده و.... مي‌رساند. 

فشارخون بالا چيست
ابتلا به فشارخون بالا، زماني تاييد مي‌شود كه چندين بار فشار خون فرد بالا باشد. در حقيقت در اغلب بزرگسالان وقتي فشارخون سيستول ( شماره بالايي ) 140يا بيشتر و فشارخون دياستول ( شماره پاييني ) 90 يا بيشتر باشد، مي‌گوييم كه فرد به بيماري فشار خون بالا مبتلا است .
اگر فشارخون بالا درمان نشود به قسمت هاي مهم بدن شما آسيب مي رساند،اين آسيب مي تواند باعث حمله قلبي ،سكته مغزي و نارسايي كليه شود .

فشارخون بالا چه علائمي دارد 
ممكن است فرد هيچ علامت واضحي از فشا رخون بالا نداشته باشد.
اين بيماري مي تواند براي سالها بي سر و صدا وجود داشته باشد بدون آن كه هيج گونه علائمي را در شخص مبتلا بروز دهد.

درمان فشارخون چيست
فشارخون بالا ريشه كن نمیشود، اما به خوبي قابل كنترل مي باشد.

براي جلوگيري ازابتلا به فشار خون و كنترل فشار خون به توصيه هاي زير توجه كنيد:
- اگر اضافه وزن داريد وزن خود را كم كنيد.
- از نوشيدن مشروبات الكلي بپرهيزيد.
- اگر سيگاري هستيد، ترك كنيد يا ميزان مصرف آن را كم كنيد. سيگار و فشار خون بالا،خطر ابتلاي شما به عوارضي مثل حملات قلبي و سكته‌هاي مغزي را افزايش مي‌دهند. بنابراين بازهم به شما توصيه مي‌كنيم كه اگر سيگاري هستيد، در اين مورد تجديد نظر كنيد.
- لازم است افراد سالم حداقل سالي يك بار، فشار خون خودرا اندازه‌گيري نمايند.
افراد مبتلا به پرفشاري خون نيز، زير نظر پزشك معالج خود بطور منظم، فشار خون خود را اندازه‌گيري نمايند.
با فراگرفتن روش اندازه گيري فشار خون، مي‌توان از تغييرات آن به موقع باخبر شد وبه پزشك مراجعه نمود.
- از استرس  بپرهيزيد، زيرا يكي از عوامل بالا بردن فشار خون كه بسيار سريع هم عمل مي‌ كند، استرس و عصبانيت است.
- هر روز زماني را براي استراحت در نظر بگيريد و به خاطرداشته باشيد  حتي اگر عادت به خوابيدن در ميانه ي روز نداريد، براي دقايقي چشم‌ها را روي هم گذاشته و به استراحت بپردازيد.
- ورزش‌هايي مثل: پياده ‌روي، شنا، دوچرخه سواري ورزش‌هاي مناسبي براي پايين آوردن فشار خون به شمار مي ‌آيند. بنابراين حداقل 3 بار در هفته و هر بار حداقل 30 دقيقه ورزش كنيد.

توصيه هاي غذايي جهت پيشگيري و درمان پر فشاري خون
- همه ي سبزي جات و ميوه ها بسيار ارزشمند مي باشند ولي در ميان ميوه ها، سيب ، پرتقال ، گريپ فروت،  آلو،  انگور  موز، انجير، هلو، زرد آلو  و در بين انواع سبزي جات، مصرف سبزيجات داراي برگ سبز ،كرفس، هويج ، گوجه فرنگي، سير ،كدوسبزو قارچ دركاهش فشار خون بالابسيار مؤثر مي باشد .
- مصرف فرآورده‌هاي لبني كم چرب، مثل شير و ماست را افزايش دهيد.
- مصرف نان‌ها و مواد كربوهيدراتي تهيه شده از آردهاي سفيد و بدون سبوس (تصفيه شده) را به حداقل برسانيد و از نان‌هاي سبوس‌دار  به خصوص حاوي سبوس جودوسرمثل نان سنگگ استفاده كنيد.
- مصرف قند و شكر و ساير فرآورده‌هاي تهيه شده از آنها مثل نوشابه‌ها، مربا، ژله، شكلات، كيك‌و شيريني‌را محدود يا حذف كنيد.
- از مصرف مواد حاوي افزودني‌ها و غذاهايي كه حاوي مقدار زيادي نمك و ادويه‌هستند، مثل انواع سوسيس و كالباس، غذاهاي كنسروي، شور، ترشي‌و چاشني‌هاي كارخانه ‌اي جداً خودداري كنيد.
- چاي، قهوه  و شكلات را بسيار محدود كنيد و تا 1 ساعت پس از صرف غذا چاي  ننوشيد .
- از مصرف نمك و غذاهاي پر ادويه بپرهيزيد.
- به جاي نمك مي ‌توانيد از سبزيجات تازه يا خشك، ادويه‌‌جات مفيد (زردچوبه،دارچين و...)، پودر سير، پياز و آب ليموي تازه استفاده كنيد.
- مصرف گوشت قرمز و گوشت مرغ را كاهش دهيد وبه جاي آنها ماهي به صورت كباب شده، يا بخارپزاستفاده كنيد.
- مصرف سير و پياز را  درتهيه مواد خوراكي و يا به صورت خام، مثلاً نصف پياز در روز و يك حبه سيررنده شده درهروعده  غذايي افزايش دهيد.
- موادي مثل كره، خامه، مارگارين، دنبه، سس‌ها و روغن‌هاي جامد را از برنامه ي غذايي حذف كرده و به جاي آنها از روغن زيتون ،روغن‌هاي گياهي مايع و روغن‌ ماهي استفاده كنيد.
- مغز‌ها  و دانه‌هاي گياهي مثل گردو حاوي مواد مغذي  بي ‌شماري هستند،مي ‌توانيد از آنها در رژيم غذايي روزانه بهره ببريد.

تنظیم سارا نعیمی
منبع:معاونت درمان،مديريت امور پرستاري، دانشگاه علوم پزشكي تهران