تلویزیون اینترنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران

پیشگیری از پیشرفت آرتروز زانو

آرتروز زانو یکی از شایع‌ترین مشکلات مفصلی است که بسیاری از افراد در سنین مختلف با آن مواجه می‌شوند؛ اما ، با رعایت چند اصل ساده می‌توان از بروز یا پیشرفت این بیماری جلوگیری کرد. دکتر سینا جاویدمهر، متخصص ارتوپدی و فلوشیپ جراحی زانو، عضو هیئت علمی بیمارستان سینا دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به شیوع آرتروز زانو گفت: آرتروز را می‌توان در سه سطح «اولیه، ثانویه و ثالثیه» دسته‌بندی کرد که هر کدام راهکارهای درمانی خاص خود را دارند.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران ، دکتر جاویدمهر درباره آرتروز اولیه توضیح داد: در این مرحله هدف اصلی پیشگیری از بروز بیماری است. مهم‌ترین عوامل مؤثر، ورزش‌های ملایم و کاهش وزن هستند. انجام حرکات ورزشی سنگین به زانو آسیب می‌زند، اما ورزش مناسب می‌تواند نقش محافظتی داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند که با کاهش هر پنج کیلوگرم وزن، تا ۵۰ درصد از فشار وارد بر زانو کاسته می‌شود.

این متخصص ارتوپدی افزود: داشتن رژیم غذایی سالم شامل کلسیم، ویتامین D و سبزیجات تازه نیز در سلامت مفصل زانو اهمیت دارد. همچنین افرادی که دچار انحرافاتی مانند زانوی پرانتزی هستند، باید برای بررسی و درمان به پزشک مراجعه کنند؛ چرا که در برخی موارد، اصلاح این انحراف‌ها از پیشرفت آرتروز جلوگیری می‌کند.

دکتر جاویدمهر درباره آرتروز ثانویه گفت: این مرحله معمولاً پس از ایجاد آسیب‌هایی مانند صدمات غضروفی، پارگی مینیسک یا آسیب رباط‌های اطراف زانو رخ می‌دهد و تمرکز درمان در این مرحله، برطرف کردن آسیب‌های ایجادشده است.

وی در ادامه به آرتروز ثالثیه اشاره کرد و گفت: در این مرحله بیمار دچار آرتروز شده است و هدف اصلی، کند کردن روند پیشرفت بیماری است. بیشتر بیماران در این مرحله مراجعه می‌کنند. جراحی تعویض مفصل زانو تنها زمانی انجام می‌شود که آرتروز شدید باشد و بیمار به درمان‌های غیرجراحی مانند دارودرمانی، فیزیوتراپی و تزریقات داخل مفصل پاسخ نداده باشد و درد، کیفیت زندگی او را مختل کرده باشد.

به گفته این فلوشیپ جراحی زانو، تصمیم‌گیری برای جراحی بر اساس علائم بالینی و تصاویر رادیولوژی انجام می‌شود و صرف درد شدید، بدون از بین رفتن کامل فضای مفصلی، لزوماً به معنای نیاز به تعویض مفصل نیست.

دکتر جاویدمهر در پایان با تأکید دوباره بر نقش سبک زندگی سالم گفت: تقویت عضلات اطراف زانو، به‌ویژه عضله چهارسر ران و عضلات لگن، پیاده‌روی روی سطح هموار با کفش مناسب، دوچرخه ثابت و آب‌درمانی از بهترین روش‌های کنترل آرتروز هستند. در عین حال، بی‌تحرکی و تحرک بیش از حد هر دو می‌توانند باعث تشدید بیماری شوند. پرهیز از بالا و پایین رفتن مکرر از پله، به‌ویژه هنگام پایین آمدن، ترک سیگار و انجام معاینات منظم پزشکی از دیگر توصیه‌های مهم برای حفظ سلامت زانو است.

زهرا  حری
تهیه کننده:

زهرا حری