افزایش امید به زندگی، نیازمند تقویت زیرساخت‌های سلامت سالمندان

به گزارش سینا رسانه دانشگاه علوم پزشکی تهران، نخستین کنگره ملی و بین‌المللی سیاست‌گذاری و تازه‌های سلامت در حوزه سالمندی، 10 مهر 1403 به میزبانی این دانشگاه با حضور جمعی از سیاست‌گذاران، پژوهشگران، و متخصصان حوزه سلامت سالمندی برگزار شد.
دکتر سید رضا رئیس کرمی، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی تهران، در سخنرانی خود ضمن تأکید بر تغییرات جمعیتی کشور و افزایش قابل‌توجه جمعیت سالمندان، بر لزوم سیاست‌گذاری هوشمندانه و پایدار برای تحقق سالمندی سالم تأکید کرد.
 وی با یادآوری تحولات اخیر جمعیت‌شناختی، گفت: «در دهه‌های گذشته، اولویت ما تأمین نیازهای جوانان از طریق ایجاد زیرساخت‌هایی مانند مدرسه، دانشگاه، مسکن و اشتغال بود، اما امروز، با افزایش امید به زندگی، باید تمرکز خود را به سمت ارائه خدمات سلامت و بهزیستی برای جمعیت سالمند کشور تغییر دهیم.»
دکتر رئیس کرمی با اشاره به بهبود چشمگیر شاخص‌های بهداشتی و تاثیر مثبت آن در افزایش سن امید به زندگی، افزود: «میزان مرگ‌ومیر نوزادان از 26.1 مرگ در هر هزار تولد، در سال های ابتدای انقلاب اسلامی،  به 8.1 مرگ در هر هزار  تولد در سال 1402 کاهش یافته و این رقم در مجموعه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران به 5.41  رسیده که نسبت به میانگین کشوری وضعیت بهتری دارد. همچنین شاخص امید به زندگی از ۵۵ سال به حدود ۷۲ سال در آقایان و 76 سال در خانم ها افزایش یافته است. این پیشرفت، نتیجه بهبود نظام سلامت کشور و توسعه نظام شبکه‌های خدمات بهداشتی و درمانی است.»
سرپرست دانشگاه بر اهمیت بازنگری در این نظام برای پاسخ‌گویی بهتر به نیازهای سالمندان تأکید کرد و گفت: «افزایش پدیده سالمندی و بیماری‌های مرتبط با سن، مستلزم تقویت زیرساخت‌های حوزه سلامت سالمندی است. باید بیماری‌های واگیر، سلامت سالمندی و توانبخشی در نظام شبکه خدمات بهداشتی و درمانی ادغام شوند تا خدمات جامع‌تری به جامعه ارائه شود و کیفیت زندگی سالمندان بهبود یابد.»
وی برگزاری این کنگره را اقدامی مهم در راستای پیشبرد سیاست‌های سلامت سالمندان دانست و ابراز امیدواری کرد که نتایج این نشست منجر به تدوین سیاست‌های کلان و کارآمد در این حوزه شود.
دکتر رئیس کرمی خاطرنشان کرد: «با همکاری جمعی از نخبگان و صاحب‌نظران، می‌توانیم مسیر روشنی را برای آینده سالمندان کشور ترسیم کنیم و به سوی تحقق جامعه‌ای سالم‌تر و پویا‌تر پیش برویم.»
30 درصد جمعیت کشور تا 1430 سالمند می‌شود
در ادامه دکتر علیرضا نمازی متخصص سالمندی و رئیس کنگره، با گرامیداشت روز جهانی سالمند،  تاثیر عمیق افزایش جمعیت سالمندی بر ساختار اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور بررسی کرد و گفت: سالمندی در ایران موضوع بسیار مهم و پیچیده ای است و پیش بینی می شود تا سال 1430 حدود 30 درصد از جمعیت کشور به سن بالای 60 سال برسند.
دکتر نمازی دانشگاه علوم پزشکی تهران را از پیشگامان راه اندازی بخش و گروه طب سالمندی در کشور دانست و با تاکید بر نیاز مبرم آموزش تخصصی در این حوزه  گفت: باوجود اینکه آموزش طب سالمندی از  سال 1388 در کشور اجرا می شود اما هنوز هم آموزش تخصصی گروه های مرتبط با سلامت سالمندی احساس می شود.
رئیس کنگره با تأکید بر اهمیت پوشش بیمه‌ای، در دسترسی سالمندان به خدمات بهداشتی و درمانی، گفت: پوشش بیمه‌های درمانی امکان دسترسی سالمندان را به خدمات بهداشتی و درمانی و توانبخشی افزایش می‌دهد.
رئیس کنگره، پاسخگویی به نیازهای گروه سنی سالمندان را مستلزم همکاری و هماهنگی سیاست‌گذاران، دانشگاه‌ها و مراکز بهداشتی و درمانی دانست و افزود: با آموزش و افزایش آگاهی عمومی می‌توانیم به بهبود کیفیت زندگی سالمندان کمک کنیم.
ابتلای 70 درصد سالمندان به فشار خون
در ادامه دکتر باقر لاریجانی رئیس مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم و مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه، با اشاره به ضرورت توجه به کیفیت زندگی سالمندان تاکید و گفت: ایران در آینده با حدود 30 دصد جمعیت بالای 60 سال، بیشترین جمعیت سالمندی را خواهد داشت و سیاستگذاران برای حفظ کرامت آنان لازم به ابعاد مختلف زندگی سالمندان توجه کنند.
رئیس مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه در توضیح نتایج کوهورت سلامت سالمندان در بوشهر گفت: بر اساس این مطالعه، بسیاری از سالمندان کشور به بیماری های این گروه سنی مبتلا می شوند به طوری که ٧٠ درصد افراد بالای 60 سال  فشار خون، ۵٠ درصد دیابت و ۶٠ درصد کلسترول بالا دارند.
دکتر لاریجانی، شکستگی استخوان را یکی از آسیب‌های جدی دوره سالمندی دانست و افزود: ۲5 درصد افرادی که در اثر پوکی استخوان، دچار شکستگی لگن می شوند در ماه اول و ۵۰ درصد از آنان در سال اول شکستگی فوت می‌کنند و مابقی برای ادامه زندگی خود به اطرافیان وابسته می شوند.
دکتر لاریجانی با تشریح برنامه کشورهای توسعه یافته در حوزه سالمندی گفت: برای مدیریت سالمندان می توانیم از الگوی این کشورها بهره ببریم.
تاکید بر لزوم اجرای برنامه مراقبت و پرستاری در منزل
در ادامه دکتر محمد مهدی ناصحی مدیر عامل سازمان بیمه سلامت، با بیان اینکه سالمندی بخشی از روند طبیعی زندگی انسان محسوب می شود و نمی توان آن را متوقف کرد افزود: باید با مراقبت های صحیح و ساده، این روند را به سالمندی پویا تبدیل کرد.
دکتر ناصحی سالمندی را شامل سه فرایند سالمندی جسمانی، روانی و اجتماعی عنوان کرد و با تاکید بر اهمیت مراقبت در منزل از سالمندان گفت: سالمندان پیش از نیاز به بستری شدن در بیمارستان، نیاز به مراقبت در منزل دارند و از این رو لازم است وزارت بهداشت، سازمان بیمه سلامت و بهزیستی برنامه مراقبت و پرستاری در منزل را در حوزه های درمان، بیمه و خدمات رفاهی اجرایی کنند.
دکتر ناصحی با اشاره به هزینه های سلامت سالمندی در سال 1402 گفت: ٣۵ درصد کل هزینه‌های حوزه بستری متعلق به سالمندان است و براین اساس دهه های آینده حوزه بهداشت و درمان برای خانواده ها پر هزینه تر خواهد بود.
ابتلای 94 درصد سالمندان تهرانی به یک بیماری مزمن
سپس دکتر احمد دلبری، رئیس انجمن علمی طب سالمندی با اشاره به تفاوت شیب جمعیت سالمندی در کشورهای مختلف گفت: برخی کشورها با شیب ملایم با پدیده سالمندی مواجه شدند درحالیکه  این روند در جمعیت سالمندی ایران کمتر از 20 سال طول می کشد؛ بنابراین باید با سرعت بیشتری زیرساخت ها و منابع مورد نیاز مواجهه با این فرایند نوپدید جمعیتی فراهم شود.  
رئیس انجمن علمی طب سالمندی، با بیان اینکه حدود 94 درصد سالمندان تهرانی حداقل به یک بیماری و حدود 80 درصد آنان با همزمانی دو یا چند بیماری مزمن مواجه هستند افزود: شایع ترین بیماری ها در بین سالمندان پرفشاری خون، بیماری های اسکلتی عضلانی، چربی خون و بیماری های قلبی و عروقی گزارش شده است.
دکتر دلبری سالمندی جمعیت را نشان دهنده دستاوردها و موفقیت های بزرگ سیستم بهداشت و درمان و بیمه ای دانست و افزود: ازانجاکه در دوره سالمندی هزینه های بهداشت و درمان افزایش قابل توجهی پیدا می کند، برنامه ریزی و سیاستگذاری مبتنی بر شواهد ضرورت بیشتری می یابد.
این کنگره با حضور متخصصان داخلی و بین‌المللی و ارائه مقالات و نتایج پژوهش‌های نوین در حوزه سالمندی، گامی رو به جلو برای آینده سلامت کشور و رفاه سالمندان به شمار می‌رود.