گفت و گو با برگزیدگان هجدهمین جشنواره شهید مطهری دانشگاه علوم پزشکی تهران

آموزش بالینی بدون مرز؛ اپلیکیشن فیزیوتراپی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مسیر تحول آموزشی

در هجدهمین جشنواره آموزشی شهید مطهری، فرآیند « طراحی، کاربرد و ارزشیابی نرم افزار شبیه ساز معاینه بیماران بستری (نماد فیزیو) ویژه دانشجویان فیزیوتراپی» به سرپرستی دکتر نسترن قطبی، استاد گروه فیزیوتراپی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تهران و با همکاری دکتر لیلا شاهمرادی، استاد دانشکده پیراپزشکی (مجری دوم فرآیند)، به عنوان یکی از فرآیندهای برگزیده - رتبه اول دانشگاه و رتبه دوم کشوری- معرفی شد.  ایده اولیه این فرآیند نوآورانه، در دوران پاندمی کووید-۱۹ شکل گرفت که آموزش بالینی در بخش‌های بستری متوقف و به آموزش در کلینیک های سرپایی تبدیل شد. این مسئله شکاف بزرگی در آموزش بر بالین ایجاد کرد، به گونه ای که دانشجویان فیزیوتراپی دیگر امکان تعامل واقعی با بیماران بستری را نداشتند. با توجه به نقش شبیه سازها بویژه در آموزش های بالینی و این که عملا نرم افزاری برای شبیه سازی آموزش بالینی در حوزه فیزیوتراپی وجود نداشت، خلا وجود نرم‌افزار شبیه‌سازی که نه‌تنها معاینات فیزیوتراپی در بخش نورولوژی، بلکه مهارت‌های ارتباطی و مستندسازی بالینی را نیز شامل شود، بسیار احساس می شد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، نرم‌افزار شبیه ساز با چهار کیس بالینی نورولوژیک طراحی شده و شامل بخش‌هایی چون پرونده پزشکی بیمار (تاریخچه گیری، معاینات اعصاب کرانیال، رفلکس ها، مخچه، تشخیص و تجویز پزشکی)، معاینات فیزیوتراپی (قدرت عضلات، ارزیابی تعادل، حس درد، لمس سطحی و عمقی)، و ماژول ویژه‌ی آموزش مهارت‌های ارتباطی است. در بخش مهارت‌های نرم، شبیه‌سازی نقش‌آفرینی برای تعامل با کادر پرستاری تعبیه شده که به دانشجویان درک عمیق‌تری از فضای واقعی بیمارستان هنگام گرفتن پرونده بیمار از ایستگاه پرستاری می‌دهد. از دیگر نوآوری‌های این نرم‌افزار، استفاده از راهنمای تصویری نحوه معاینه اعصاب کرانیال و درماتوم های اندام های فوقانی و تحتانی و همچنین مکانیزم «یادگیری تعاملی» است؛ به طوری که دانشجو بدون انجام صحیح هر مرحله، اجازه ورود به مرحله بعد را ندارد. همچنین قابلیت خودارزیابی پایانی نیز برای بررسی سطح یادگیری در نظر گرفته شده است.
این فرآیند که رتبه اول دانشگاهی و رتبه دوم کشوری را اخذ کرده است، حاصل همکاری مشترک بین دانشکده‌های توانبخشی و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران است و سایر همکاران آن خانم‌ها هانیه چوب‌ساز، زکیه رییسی، محدثه حافظ یوسفی، دکتر ثریا رضایی و محدثه کاظمی‌فرد که دانشجویان دکترای تخصصی دانشگاه می باشند، هستند. به گفته دکتر قطبی، مرور مطالعات تطبیقی اولیه نشان داد که نمونه مشابهی از این نرم‌افزار حتی در سطح بین‌المللی نیز وجود ندارد، که خود گواهی بر نوآورانه بودن و جایگاه علمی برجسته آن است.

محمدصادق کاظمی پور
تهیه کننده:

محمدصادق کاظمی پور