دکتر قناعتی: با نهادینه سازی اخلاق در پژوهش از حقوق بیماران و محققان حمایت و‌ به اعتبار دانشگاه بیفزاییم

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در نشست ۱۶ مرداد ۱۴۰۲ کمیته اخلاق، دکتر حسین قناعتی رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، با قدردانی از تلاش‌های دکتر فتوحی و همکارانش در پیشرفت عرصه پژوهشی دانشگاه گفت: در این دوسال تحولات چشمگیری در حوزه پژوهش دانشگاه رقم خورده که یکی از مهمترین‌ آن، توزیع عادلانه بودجه‌های پژوهشی است. باید با نهادینه سازی اخلاق در پژوهش از حقوق بیماران و محققان حمایت و‌ به اعتبار دانشگاه بیفزاییم.
دکتر قناعتی بر نقش کمیته اخلاق در کاهش مسائل پژوهشی تاکید کرد و گفت: حمایت از حقوق بیماران و محققان و‌ حفظ اعتبار دانشگاه از جمله سرمایه‌هایی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
رئیس دانشگاه با بیان اینکه پژوهش باید به حرکت روان و صحیح نظام سلامت کمک کند افزود: باید در راستای علم نافع و  بهره‌مندی از نتایج فعالیت‌های پژوهشی اقدام کنیم و در این زمینه کمیته اخلاق می‌تواند نقش موثر داشته باشد.
دکتر قناعتی با تاکید بر رعایت اصول اخلاقی در داوری‌ها گفت: برای نهادینه سازی اخلاق در پژوهش، باید به رسالت خود به درستی عمل کنید و در داوری‌ها هیچ سفارشی را از هیچ کسی نپذیرید. ما هم از اقدامات شما حمایت می‌کنیم.
رئیس دانشگاه با اشاره به نقش آفرینی دانشگاه در عرصه بین المللی افزود: راه اندازی دانشگاه سبطین ظرفیت خوبی را به دانشگاه اضافه کرده و این ظرفیت در زمینه فناوری، ساخت کارخانه‌ دارویی و پارک علم و فناوری در عراق درحال توسعه است.
دکتر قناعتی بر تقویت ارتباط معاونت‌های پژوهشی و بین الملل تاکید کرد و گفت: مسائل مربوط به پژوهش‌های دانشجویان بین الملل در زمینه زبان و آشنایی با قوانین و… را برطرف کنید.
رئیس دانشگاه بر ارتقا زیرساخت‌های پژوهشی در حوزه IT ، توانمندسازی کادر پژوهشی، افزایش نظارت و پایش امور پژوهشی تاکید کرد و گفت: سرعت تحولات و ایجاد تغییرات عظیم در علوم مختلف به ویژه علوم پزشکی و زیستی، می‌طلبد روش‌های نوین سخت‌افزاری، نرم افزاری و مدیریتی را به کارگیریم و در این عرصه پویایی و سرعت عمل داشته باشیم و در همین حال مراقب باشیم که دچار تله سرعت نشویم.
دکتر قناعتی همکاری و همدلی را عامل پیشرفت دانست و افزود: ‌همه ما در کنار هم یک سازمان را تشکیل ‌می‌دهیم و باید در راستای اهداف سازمانی و نه اهداف و منافع فردی تلاش کنیم. بدانیم که  در هر جایگاهی که هستیم زنجیره های یک مجموعه‌ایم و عملکرد  یک نفر در عملکرد کل دانشگاه اثر می‌گذارد.
رئیس دانشگاه در پایان سخنان خود با تاکید براینکه پذیرای نقد منطقی باشیم از همکاران خواست  نقدهای سازنده خود را در کانال مجازی که تشکیل شده مطرح کنند و گفت: روند پیشرفت پژوهشی دانشگاه، مرهون زحمات شما و محققانی است  که از بهترین‌ها هستند و  وقتی این بهترین ها با هم و درکنار هم باشند می‌توانند کارهای بزرگتر دیگری را رقم بزنیم.

تاکید براهمیت نقش کمیته‌های اخلاق سازمانی
دکتر اکبر فتوحی معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه، با معرفی کمیته‌های اخلاق دانشگاهی، اخلاق سازمانی و کمیته تخصصی اخلاق در دانشگاه گفت: دانشگاه  گستره وسیعی در عرصه پژوهش داردو سالی  حدود ۴ هزار پروژه پژوهشی مصوب و اجرا می‌شود.
دکتر فتوحی هدف از تشکیل این نشست را مرور عملکرد کمیته‌های ۲۲ گانه اخلاق در پژوهش دانشگاه و بررسی چالش‌ها و محدودیت‌های آنان دانست و گفت: در این نشست از مشورت همکاران برای ادامه این مسیر در اینده بهره‌مند می‌شویم.
دکتر فتوحی با تاکید بر اهمیت فعالیت کمیته اخلاق در عرصه پژوهش گفت: کار کمیته‌های اخلاق دارای ظرافت بسیاری است و باید تعادل میان حقوق  بیماران، محققان و اعتبار دانشگاه از یک طرف و حفظ روانی فرایندهای پژوهشی از طرف دیگر را مد نظر قرار بدهند.  
 معا‌ون تحقیقات و فناوری دانشگاه، با اشاره به نقش شوراهای پژوهشی محیطی در کاهش چالش‌های کمیته‌های اخلاق افزود: برای ارتقا عملکرد شوراهای پژوهشی برنامه‌های متعددی داریم و طی یکسال و نیم گذشته بیش از  ۵۰ درصد شوراهای پژوهشی مراکز تحقیقاتی را با تنوع بخشیدن به ترکیب اعضای این شوراها از حیث رشته و محل کار، اصلاح کردیم.
دکتر فتوحی در توضیح زمان بررسی پروژه‌ها در کمیته اخلاق گفت: فرآیند داوری‌های اخلاقی موضوع مهم و جدی است و از این رو با توجه به فرصتی که لازم است برای بررسی ها و داوری ها در نظر بگیریم؛ انتظار نداریم پژوهش‌ها به سرعت داوری شود اما باید دقت کنیم که این مدت زمان طولانی نشود و در عین حال که پاسخگو هستیم استانداردها نیز رعایت شود.
بررسی اخلاقی حدود ۴ هزار طرح در سال
در ادامه دکتر پونه سالاری دبیر کارگروه تخصصی اخلاق در پژوهش دانشگاه، نیز هدف از فعالیت کارگروه اخلاق در پژوهش دانشگاه را رعایت استانداردهای اخلاقی مصوب وزارت بهداشت در مراحل مختلف پژوهش بیان کرد و گفت: کمیته‌های تخصصی اخلاق بازوی مشورتی و فنی کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه هستند و تصمیم گیری‌های اخلاقی درمورد پژوهش های پیچیده با نظر متخصصان اخلاق صورت می‌گیرد.  
دکتر سالاری در ادامه سخنان خود روند فعالیت‌های کمیته‌های اخلاق سازمانی و وضعیت بررسی اخلاقی طرح‌ها و پایان‌نامه ها را تشریح کرد و گفت: در سال ۱۴۰۱ حدود ۳ هزار و ۷۵۰ پایان‌نامه به کمیته اخلاق ارسال شده که از این تعداد هزار و ۹۴۵ طرح و هزار و ۷۹۷ پایان نامه بوده است و در مجموع ۳ هزار ۵۰۸ کد اخلاقی صادر شده است.
دکتر سالاری با تاکید بر رعایت ملاحظات اخلاقی و ارتقا کیفیت پژوهش گفت: برای تحقق این امر لازم است زیرساخت‌های سخت افزاری و نرم افزاری پژوهش و آموزش کمی و کیفی اخلاق در پژوهش ارتقا یابد و  پایش رعایت استانداردهای پژوهشی تقویت شود.