نگاهی به خدمات ماندگار مرکز قلب تهران در حوزه سلامت در گفت و گوی ویژه با دکتر علی واشقانی فراهانی
چهار دهه تلاش ماندگار در حوزه سلامت از افتخارات نظام اسلامی است به طوریکه شاخص های سلامت مثل امید به زندگی در کشور از متوسط جهانی پنج سال بالاتر است. در مرکز قلب تهران، خدمت به سیصد هزار بیمار در طول یکسال گذشته و انجام چهار هزار عمل قلب باز و بیش از بیست و پنج هزار مداخلات اینترونشن در کت لب و تعبیه دریچه های قلبی پیشرفته از دیگر اقدامات ارزشمندی است که می توان به آن اشاره کرد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران مرکز قلب تهران، دکتر علی واشقانی فراهانی رئیس مرکز قلب تهران در آستانه سال نو و بیست و یکمین سالگرد افتتاح مرکز قلب، همچنین ایام سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی مصاحبه ای انجام داد که در زیر می خوانیم.
بیماریهای قلب و عروق یکی از عوامل مهم مرگ و میر انسانها در ایران
بر اساس آمار حدود چهل و هفت درصد از آمار مرگ و میرها در کشور یا به علت بیماریهای قلبی و عروقی است یا به عوامل خطر بروز بیماری های قلب و عروق و سکته ها مانند فشار خون، دیابت،... مربوط می شود. در مجموع حدود نیمی از علل مرگ و میر مردم کشورمان به دلیل بیماری های قلب و عروق یا بیماریهای زمینه ای وابسته است. متاسفانه شیوع بیماریهای قلب و عروق و گسترش آن در کشور بگونه ای است که تقریبا کمتر از پانزده درصد افراد بزرگسال جامعه را پیدا میکنید که بیماری قلب عروق ندارند و یا حتی یکی از عوامل خطر آن را ندارند. بدین ترتیب اغلب درصد قابل توجهی از مردم یا به آن گرفتار اند و یا نزدیکان و اقوام آنان به انواع یا درجاتی از این بیماری مبتلا هستند. به اصطلاح می توان گفت: «بیماری های قلب وعروق شتری است که درب منزل هر کسی میتواند بخوابد»!!!
طبق آمار مطالعه کوهورت مرکز قلب تهران در میان پنجهزار خانواده اهل تهران، حدود هفتاد و پنج درصد از این جمعیت مورد مطالعه دچار چاقی شکمی یا در اصطلاح چاقی مرکزی(سانترال) هستند که خطر بالاتری از سایر انواع چاقی دارد.از هر چهار نفر بزرگسال بالای سی وپنج سال سن، متاسفانه سه نفر دچار این مشکل هستند.
حدود نیمی از بزرگسالان مورد مطالعه دچار فشار خون هستند. از هر سه نفر یک نفر دچار اختلالات چربی خون هستند و کلسترول یا تری گلیسیرید بالا دارند. متاسفانه سبک زندگی نا سالم در کشور از شیوع بالایی برخوردار است. در مطلعات کشوری به این نتیجه رسیدیم که متاسفانه تقریبا اغلب مردم فعالیت فیزیکی مورد نیاز خود را ندارند.
طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت و بر اساس استاندارد های بین المللی، هر فرد باید طی پنج روز در هفته بطور روزانه سی تا چهل و پنج دقیقه فعالیت فیزیکی و تحرک لازم داشته باشد که متاسفانه بیش از شصت تا هفتاد درصد جمعیت کشور این مقدار فعالیت فیزیکی را ندارند و این معضل در شهرهای بزرگی مانند تهران مضاعف است.
در مورد تغذیه سالم نیز همین نکته مطرح است که متاسفانه بیش از شصت تا هفتاد درصد جمعیت بزرگسال کشور تغذیه سالم ندارند ومعیارهای آن را رعایت نمی کنند.
تقریبا عمده جمعیت بزرگسال کشور یا بیماری قلبی و عروقی دارند و یا عوامل خطر و زمینه ساز بروز آن را دارند. متاسفانه آن دسته از مردم که هنوز دچار این بیماری ها نشده اند، بگونه ای زندگی میکنند که اگر سبک زندگی خود را اصلاح نکنند به سمت عوامل خطر، تنگی های عروق، سکته های قلبی، ... هدایت خواهند شد و اگر ما مداخله ای نکنیم بحران سلامت در کشور رخ خواهد داد.
مرگ ناگهانی در اثر بیماری های قلبی، دغدغه مهم نظام سلامت
متاسفانه مرگ ناگهانی در همه نقاط دنیا وجود دارد ولی در ایران سنین پایین تر را دچار کرده است. از دست دادن هوشیاری متعاقب اختلال ریتم قلبی در زمینه تنگی عروق و سکته حاد است. این یعنی که فرد نمیداند و یا به علائم بیماری آشنا نبوده است. اینکه به درد قفسه سینه بی تفاوت بوده و یا به دلیل دیابت، درد خود را دقیق متوجه نشده است. خیلی از این افراد هنگامی به ما ارجاع میشوند که باید عملیات احیا انجام دهیم و خیلی اوقات به دلیل دیر رسیدن افراد به مراکز درمانی متاسفانه کار موثر و نتیجه بخشی انجام نمی شود. برخی نیز احیا می شوند اما به دلیل از دست رفتن زمان طلایی ، نرسیدن خون و اکسیژن به اندام های حیاتی و مغز دچار زندگی نباتی خواهند شد. به دلیل اختلال پمپاژ قلبی اگر خون به مدت سه تا پنج دقیقه به مغز نرسد، فرد به زندگی عادی خود باز نمیگردد و پس از مدتها بستری و زندگی نباتی در بخش مراقبتهای ویژه و یا منزل به دلیل از دست رفتن عملکرد ارگان ها فوت میکند.
بد ترین علامت بیماری قلبی بروز سکته های قلبی در افرادی است که به موقع به مراکز درمانی و پزشکان متخصص نمیرسند.
اگر در زمان طلایی این افراد دچار سکته های حاد قلبی به مرکز ما برسند، میتوانیم با انجام آنژیوگرافی اورژانسی در بدو ورود به بیمارستان (در اصطلاح پرایمری آنژیوگرافی)، رگ قلبی دچار گرفتگی را بوسیله بالن و استنت باز کنیم . این یکی افتخارات من و همکارانم در مرکز قلب تهران است که بیشترین تعداد این خدمت را در کشور به هموطنان ارائه کردیم. طی سال گذشته بیش از یکهزار و صد مورد پرایمری پی.سی.آی در کت لب اورژانس مرکز قلب تهران انجام دادیم که دو برابر بیشتر از مرکز دیگر قلب و عروق شهر تهران است. اگر عزیزانی دچار درد شدید قفسه سینه بشوند و به موقع با تشخیص سکته حاد قلبی به ما مراجعه کنند،24ساعته با امکانات موجود بدون فوت وقت و بطور اورژانسی پذیرش میکنیم و اقدامات لازم را انجام خواهیم داد.
توجه به پیشگیری ماموریت مهم در بیمارستان مرکز قلب تهران
از یک دهه پیش به این اعتقاد رسیدم که یک متخصص قلب و عروق اگر بخواهد تلاش وی در همه زمینه ها از جمله پژوهش و درمان ... سطح وسیع تری در جامعه را پوشش بدهد، باید حتما به مقوله پیشگیری از بیماریهای قلب و عروق توجه ویژه و اختصاصی داشته باشد. حدود هفت سال قبل با کمک استادان و همکاران عزیز مرکز تحقیقات پیشگیری از بیماری های قلب و عروق را در این بیمارستان راه اندازی کردیم.
پیشگیری و دانش پیشگیری محجور است چون بطور اولیه سود مالی قابل ملاحظه ای ندارد. همه مداخلات درمانی قلب و عروق برای انجام دهنده آن سود دارد ولی پیشگیری سود مادی نخواهد داشت مگر اینکه توجه به کسب ارزش های معنوی و انسانی اولویت خدمت پیشگیرانه باشد.
خوشبختانه مدتهاست دپارتمان یا گروه پیشگیری از بیماری های قلب و عروق در بیمارستان مرکز قلب تهران راه اندازی کرده ایم که چند عضو هیات علمی نخبه و رتبه برتر برد تخصص قلب و عروق عضو این گروه شده اند و برای سطوح مختلف از نظر آموزشی مشغول تولید محتوای علمی و آموزشی هستند. بخشی از این تولید محتوا برای پزشکان عمومی انجام میشود تا دانش را بطور چهره به چهره برای مراجعان خود در مطبهای سطح کشور ارائه دهند. افرادی که در شبکه های بهداشت و خانه های بهداشت در سطوح مختلف فعالیت میکنند همچنین پرستاران نیز از این بسته های آموزشی بی بهره نیستند.
حدود هفتاد و سه عنوان مطلب مختلف آموزشی با هدف ارتقاء دانش این عزیزان تولید و تقدیم شده است. ما بطور مجازی و پادکست و تصویری تولید محتوا می کنیم. دستیاران قلب و عروق بطور چرخشی در زمینه پیشگیری نیز زیر نظر استادان دپارتمان پیشگیری به مدت سه ماه دوره می بینند تا دانش خود را ارتقا دهند و با رویکرد پیشگیری وارد خدمت رسانی به جامعه گردند.
در بخش درمان نیز یک الگو ارائه کرده ایم. آموزش در زمینه پیشگیری همانند یک چاقوی دولبه است و باید بدانیم چگونه عمل کنیم تا تاثیر حداکثری بر مخاطب یعنی بیماران داشته باشد.
سلسله مراتب در این زمینه اهمیت دارد. اینکه برای پیشگیری و تشخیص به موقع ، افراد را به انجام مداخلاتی مانند سی.تی.آنژیوگرافی هدایت کنیم در اصل راه نادرست و آخرین تصمیم را به فرد پیشنهاد داده ایم که میتواند تبعات خاص خود را داشته باشد. این درحالی است که مسیرهای پیشگیرانه ای مقدم تر بر این روش تشخیصی وجود دارد و باید بنا به شرایط و موقعیت فرد معرفی شود. ما حق نداریم مبلغ دو و نیم میلیون تومان هزینه سی.تی آنژیوگرافی به فردی که فقط بخاطر نگرانی از داشتن یا نداشتن بیماری قلبی مراجعه کرده است تحمیل کنیم. کشور و افراد جامعه تاب و توان تحمیل چنین هزینه هایی را ندارند. در چنین شرایطی کافیست بدانیم بیمار کدامیک از ریسک فاکتور های زمینه ساز بیماری های قلب و عروق یا سکته ها را دارد؟ دیابت یا فشار خون و یا چربی خون دارد یا خیر؟ مطابق راهنمای بالینی در تمام دنیا همه عوامل خطر تعریف شده است و باید هر فرد بالای بیست سال بداند کدام عوامل خطر را دارد و یا ندارد؟ اینکه اگر عوامل خطر بیماری های قلب و عروق را ندارد با چه فاصله ای مجدد مراجعه کند؟ یک جوان بیست ساله اگر فشار خون نرمال دارد باید پنج سال بعد نیز مجدد بررسی و چک کند. ولی افراد دارای فشار خون در محدوده مرزی نرمال باید یکسال بعد مجدد بررسی شوند. با توجه به استاندارد ها الگویی تعریف کرده ایم که اگر فردی قصد شناسایی وضعیت سلامت خود و تمایل به پیشگیری دارد باید به کلینیک پیشگیری بیمارستان ما حضور خانم دکتر آیین و همکارانشان برسد تا راهنمایی های لازم مطابق استاندارد های موجود ارائه شود. در این کلینیک حد نصاب خطر بروز مشکلات قلبی برای هر فرد با توجه به شرح حال و بررسی های لازم ارائه می شود که این خیلی مهم است.
جمعیت مردان بالای چهل سال و زنان بالای پنجاه سال باید بدانند که احتمال بروز حوادث نا مطلوب قلبی و عروقی در ده سال آینده برای آنان چقدر است تا بتوانند اقدام مناسب و پیشگیرانه را با توجه به دستورالعمل های موجود انجام دهند. اینکه بدانند در کدام دسته بندی احتمال بروز خطر بیماری های قلبی و عروقی قرار دارند، هم به خود فرد و هم خانواده او کمک میکند چگونه زندگی کنند و همچنین برای پزشکان این مسیر را روشن میکند که کدام اقدامات پیگیرانه را برای این فرد اتخاذ تصمیم کنند. افرادی که ریسک و خطر کمتری در کمین آنان است شاید فقط با تغییر سبک زندگی به آنان بتوانیم کمک خوبی کنیم ولی اگر افرادی دچار فاکتورهای خطر مختلف باشند گاهی پزشکان مجبور هستند برای حتی چربی خون حد متوسط این افراد نیز دارو تجویز کنند یا تصمیم جدی بگیرند.
محاسبه ریسک بروز مشکلات قلب و عروق در ده سال آینده برای هر فرد با گرفتن شرح حال قابل انجام است. به امید خدا در سایت جدید مرکز قلب تهران این امکان را ایجاد خواهیم کرد که افراد بتوانند با وارد کردن اطلاعات مورد درخواست، میزان خطر بروز مشکلات قلب و عروق خود را ارزیابی کنند.
تفاهم نامه با صدا جمهوری اسلامی و راه اندازی رادیو قلب
بیمارستان دانشگاهی پیگیر ارتقا سلامت جامعه است. یکی از مکانهایی که به ارتقای سواد سلامت جامعه کمک میکند رسانه ها، صدا و سیما، رادیو است. چندی پیش در همین راستا تفاهم نامه ای فی ما بین مرکز قلب تهران و صدای جمهوری اسلامی ایران منعقد شد تا همکاری ها نزدیکتر شود. تامین امکانات و فضای کاری از سوی مرکز قلب، اما تولید محتوا و برنامه های سلامت محور برای مردم نیز به عهده صدای جمهوری اسلامی با شبکه های متعدد رادیویی گذاشته شده است؛ امیدواریم مرکز قلب تهران با همکاری صدای جمهوری اسلامی ایران منتهای توانایی های خود را صرف کند تا گام مهمی در ارتقا سواد سلامت قلب و عروق جامعه برداشته باشیم و این مقدمه همکاری است.
افزایش امید به زندگی در کنار بار بیماری های قلب و عروق کشور
در همه نقاط دنیا بیماری های قلب و عروق در راس علل مرگ و میر است. مطالعات خیلی دقیقی در شهر تهران توسط همکارانم در مرکز قلب تهران انجام شده است. طبق مطالعات کوهورت سلامت قلب و عروق در شهر تهران طی مدت چهار سال، هشت هزار خانواده مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس اطلاعات به دست آمده در خصوص وضعیت قلب و عروق این گروه مورد مطالعه میتوان آمار دقیقی از بیماری ها و عوامل خطر ساز در شهر تهران ارائه کرد. تهران وضعیت نا مناسبی دارد و علاوه بر عوامل خطر متعددی که می شناسیم از جمله فشار خون بالا، چاقی، دیابت ، کم تحرکی و تغذیه نا سالم، متاسفانه آلودگی هوا هم بر این عوامل خطر افزوده شده است. در شهر تهران آلودگی هوا مزید بر علت شده تا بیماری های قلب و عروق در کلان شهر تهران بیشتر شود.
اگر فردی بخواهد در خصوص سلامت قلب و عروق دقیقتر مطلع شود شاید وجود شبکه های متعدد رادیویی و تلویزیونی با برنامه های مختلف سلامت محور، موجب سردر گمی بشود ولی با ایجاد یک شبکه رادیویی اختصاصی برای اطلاع رسانی پیرامون قلب و عروق میتوان به حداکثر نتیجه در رسیدن به اهداف دست یافت.
به اعتقاد من اولویت بندی اهمیت تولید و پخش برنامه ها در صدا و سیما منطبق بر وضعیت موجود نیست. یعنی اگر طبق آمار حدود نیمی از بار بیماری ها و مرگ و میر به بیماری های قلب و عروق وابسته باشد پس باید نیمی از همت و تلاش برنامه سازان در همین راستا برای اطلاع رسانی و افزایش سواد سلامت مردم باشد ولی هنوز به نظر محقق نشده است.
در تفاهم نامه اجزاء یا چگونگی همکاری با رادیو و صدای جمهوری اسلامی دیده شده است و کارشناسان وپزشکان مرکز قلب همکاری لازم خواهند داشت.
نظام جمهوری اسلامی طی چهار دهه اخیر آورده های خوبی در زمینه سلامت داشته است.
میزان امید به زندگی در کشور حدود چهل تا پنجاه سال پیش حدود چهل و هفت سال بود. یعنی اگر نیم قرن پیش فردی در ایران متولد می شد امید به زندگی وی 46تا47سال بطور تقریبی بود.
اگر به بررسی های آماری در کشور مربوط به قبل از اپیدمی کووید توجه کنیم می بینیم که امید به زندگی چیزی حدود هفتاد و هشت سال برای خانم ها و هفتاد وشش سال برای مردان است. پس طی این سالها، امید به زندگی در کشور حدود 47 سال ارتقاء و افزایش پیدا کرده است.ایران پنجاه سال قبل از متوسط جهانی حدود هفت سال کمتر بود و الان از متوسط جهانی از نظر امید به زندگی پنج سال بالاتر هستیم.به اعتقاد من سلامت قلب و عروق میتواند از مهمترین دغدغه های کشور باشد.
مطالعات ما در پژوهشکده قلب و عروق مرکز قلب تهران نشان می دهد که اگر مداخله جدی در پیشگیری از بیماریهای قلب و عروق در کشور انجام نشود همین الان حدود چهار میلیون بیمار مبتلا به آترواسکلروز یا تنگی عروق خونرسان قلب در کشور داریم. آمار این بیماران طی ده سال آینده به شش میلیون نفر میرسد. این بدان معناست که باید در این فرصت زیر ساختهای خدمات دهی قلب و عروق کشور را یکونیم برابر کنیم. اگر آمار سکته ها در کشور حدود یکصد هزار نفر در سال برآورد شود این آمار طی ده سال آینده به یکصدونود هزار نفر افزایش خواهد یافت. یعنی تقریبا دو برابر خواهد شد و علت این مساله جوانی جمعیت است و الان در حال افزایش سن و سالمندی هستیم.
همه با هم باید دست به دست هم بدهیم که اتفاق خوبی رخ دهد . به اعتقاد من باید سواد سلامت ارتقا پیدا کند که مردم بتوانند مطالبه گری کنند و اگر بضاعت خوبی دارند بتوانند اقدام لازم انجام دهند و اگر بضاعت ندارند باید از نظام سلامت بخواهند که زیر ساخت لازم با هزینه کم ایجاد کند.
اگر مطالبه گری نباشد و اقدام لازم صورت نگیرد آمار هایی از مرگهای ناگهانی خواهیم داشت، بگونه ای که حدود سی تا چهل درصد مرگ های ناگهانی را به خود اختصاص می دهد.
باید اقدام به موقع انجام داد. ما مدعی نیستیم که آمار مرگ های ناگهانی و سکته هایی که موجب مرگ میشود را میتوانیم ثابت نگهداریم ولی میتوانیم از روند افزایش آن بوسیله اطلاع رسانی بکاهیم. همین که با همت مسئولان و رسانه ها بتوانیم شیب این آمار مرگ و میرهای قلبی و عروقی را کم کنیم یعنی کاری کنیم که سالانه پنجاه هزار نفر کمتر بمیرند.
چهار دهه تلاش ماندگار در حوزه سلامت
اگر چه از شیوع گسترده و دامن گیر بیماری ها و آمار نگران کننده می گوییم ولی باید اذعان کرد که شاخصهایی در سلامت قلب و عروق داریم که پس از بررسی این شاخص ها به این نتیجه میرسیم که وضعیت خوبی نسبت به پنجاه سال قبل داریم. طی چهار دهه اخیر بیش از سی سال بر عدد امید به زندگی در کشور افزوده شده است که رقم قابل توجهی به شمار می رود. باید سعی کنیم این شیب زندگی را حفظ کنیم. من به دانشجویان خودم میگویم که باید حداقل امید به زندگی 120سال باشد و هر جوان که به حوزه سلامت وارد می شود باید به عنوان یک آرمان به این هدف توجه داشته باشد.
به یاد دارم زمانی که کودک بودم پزشکان هندی در بسیاری از نقاط کشور حضور داشتند، معاینه و ویزیت میکردند. امروزه نسبت به جمعیت کشور در اغلب رشته ها پزشکان متخصص و فوق تخصص داریم.
وقتی فلوشیپ رشته خودم را با کشورهای اروپایی و حتی به عنوان مثال کشور همسایه ترکیه مقایسه می کنم می بینم که تعداد دانش آموختگان این رشته با کشورهای پیشرفته دنیا برابری می کند. به لطف خدا الان بالغ بر یکصد وده نفر فلوشیپ الکتروفیزیولوژی در کشور داریم. این یک افتخار ملی است که نیروی کارآمد، با سواد و با مهارت را در کشور تربیت کردیم و از سوی دیگر در برخی شاخص های سلامت مانند امید به زندگی اکنون از متوسط جهانی پنج سال بالا تر هستیم.
چهاردهم بهمن ماه سالگرد تاسیس بیمارستان "مرکز قلب تهران"
این روزها مصادف با سالروز آغاز به کار و راه اندازی بیمارستان "مرکز قلب تهران" است؛ چهاردهم بهمن سال 1380 این بیمارستان افتتاح شد. استاد عزیز آقای دکتر عارفی، زحمات فراوانی در ساخت این بیمارستان کشیدند و در آن زمان تلاش های فراوانی کردند تا مسئولان را نسبت به آنچه در آینده اتفاق می افتد روشنگری کنند و با پیش بینی های خود شرایطی فراهم کردند که اهمیت راه اندازی این بیمارستان برای مسئولان وقت روشن شود. با این ایده و دیدگاه همچنان این مرکز، پیشرفته ترین خدمات قلب و عروق را با کمیت بالا و کیفیت خوب به مردم ارائه می کند؛ برای طول عمر آقای دکتر عارفی دعا میکنیم.
بزرگ مرد دیگری به نام دکتر کریمی از سال هشتاد وظیفه راه اندازی این بیمارستان را برعهده گرفت و حدود شانزده سال بدون یک ریال کمک دولتی با ارائه خدمات ویژه توانست اداره کند.
مرکز قلب تهران جزء نادر مراکزی است که مولود انقلاب محسوب می شود و مراجعان بارها بر این نکته تاکید کرده اند که این مرکز طی سالهای بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی ساخته شده است. مردم سالهاست که بهترین و پیشرفته ترین خدمات قلب و عروق را در بهترین مدت زمان و کمترین هزینه و با تعرفه دولتی در این بیمارستان دریافت میکنند و به زندگی خود باز میگردند. البته مردم قدرشناس اند.
این افتخار من و همکارانم است که بگویم، طی سال گذشته برای بالغ بر سیصد هزار بیمار قلبی و عروقی خدمت ارائه کردیم. حدود چهار هزار مورد عمل قلب باز طی یکسال گذشته در این مرکز انجام شده است. نزدیک به دو هزار مداخله اینترونشن قلب در کت لب بطور ماهانه انجام میشود که با این احتساب سالانه حدود بیست و پنج هزار مورد انواع آنژیوگرافی و آنژیو پلاستی و تعبیه دریچه قلبی و اقدامات پیشرفته ... انجام شده است.
در سالگرد تاسیس این بیمارستان افتخار میکنیم که بگوییم مردان بزرگی بودند که اینجا را ساختند و راه اندازی کردند و همکاران عزیزی بودند و هستند که بطور تمام وقت در بیمارستان خدمت کردند. هیچ کدام از پزشکان این بیمارستان مطب شخصی ندارند . حدود دوازده جراح قلب داریم که برخی از این افراد در دنیا بی نظیر اند و بالغ بر ده هزار عمل جراحی قلب باز انجام داده اند. مرکز منحصر به فردی است. ما طی سه سال گذشته برترین مرکز آموزشی قلب و عروق از نظر ارائه خدمات از لحاظ کیفی شناخته شده ایم. حدود پنجاه دستیار تخصصی قلب و بیست و شش دستیار فلوشیپ قلب بطور سالانه در این مرکز دانش آموخته می شوند. دوره تکمیلی نیز برای اعضا هیات علمی دانشگاه های دیگر کشورنیز در این بیمارستان طی دو سال اخیر برقرار کرده ایم. همکارن ما همگام با لبه دانش پیش می روند وهر کار جدید ارائه شده در دنیا را آموزش می بینند و به سایر همکاران خود در داخل کشور آموزش می دهند. خدمات توسط پنجاه و پنج نفر عضو هیات علمی تمام وقت و حدود یکهزار و چهارصد نفرپرسنل در مرکز به ما کمک میکنند که از این تعداد نهصد نفر پرستار و کمک بهیار و حدود چهارصد نفرنیروهای اداری و پشتیبان هستند که بطور شبانه روزی به هموطنان خدمت میکنند.
به عنوان یک مرکز آموزشی با کیفیت بالا این توانایی را در زمینه تربیت دستیاران تخصص و فلوشیپ از خارج نیز داریم؛ طی دو سال اخیر پذیرش های متعددی داشتیم که هم اکنون مشغول گذراندن دوره های تخصصی و فوق تخصصی خود در مرکز قلب تهران هستند. در کنار این مسائل بستر درمان بیماران در سطح بین الملل را نیز فراهم کردیم و طی سال گذشته یکی از بهترین مراکز درمانی ارائه خدمات تخصصی قلب و عروق به بیماران خارجی شناخته شده ایم. هر ماه تعداد قابل توجهی از این بیماران را پذیرش و درمان میکنیم.
پژوهشکده قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی تهران
در مرکز قلب تهران، پژوهشکده قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز مستقر شده است. این مرکز در اصل شامل مرکز تحقیقات پیشگیری اولیه از بیماری های قلب و عروق، همچنین مرکز تحقیقات فناوری های نوین در حوزه قلب و عروق است.
این پژوهشکده با امکاناتی که در حوزه قلب و عروق اختیار دارد میتواند برای تصمیم سازی های صحیح در کشور نقش اثرگذار و تعیین کننده داشته باشد؛ باید به محصولات علمی این مرکز تحقیقات توجه ویژه شود.
آرزوی بهترین احوال برای هموطنان در آستانه سال جدید
همیشه باید از خداوند بخواهیم و خودمان نیز تلاش کنیم که یک اتفاق خوب برای عزیزان و هموطنانمان در سال جدید رخ دهد. این اتفاق تغییر صحیح در سبک وشیوه زندگی است. باید توجه داشته باشیم که سبک زندگی مهمترین مداخله ای است که باید برای سلامت خود و خانواده خود انجام دهیم. در تمام محورهای سلامت ، سبک زندگی مهم و اثر گذار است. وقتی در هنگام سال نو و خواندن دعای تحویل سال از خداوند میخواهیم که "حال ما را به بهترین احوال" تبدیل کند در ذهن و قلب خود از خداوند متعال بخواهیم که تحول جدی در احوال ناخوش "قلب و عروق" کشور ایجاد بشود تا وضعیت به شرایط بهتری تبدیل شود.
در این مسیر تغذیه بخش مهمی از سبک زندگی است ؛ برای داشتن تغذیه سالم باید عادت های نادرست را کنار بگذاریم یا بسیار کم رنگ کنیم. به عنوان مثال نوشیدنی های مغایر با سلامت را کنار بگذاریم، پرخوری نکنیم. حکمای ما بر این موضوع تاکید داشتند. امام صادق (ع) نیز به نقل از پیامبر اسلام(ص) همیشه روی این نکته تاکید داشتند که تا وقتی گرسنه نشده اید چیز نخورید. این باید یک فرهنگ بشود که اگر میل نداریم نباید غذا بخوریم . بیش از هشتاد درصد جمعیت مورد مطالعه در تهران چاقی شکمی دارند.
رسول خدا میفرمایند: معده خود را سه بخش کنید: یک سوم برای غذا، یک سوم برای نوشیدنی و بخش سوم را خالی نگهدارید. همین توجه فرهنگی و دینی اگر رایج شود بسیاری از مشکلات کم خواهد شد. اینکه گرسنه نیستیم نخوریم واگر غذا میخوریم فقط یک سوم معده خود را با غذا پر کنیم توصیه و نکته کلیدی در این زمینه است.
نمیخواهیم زندگی به کام هموطنان تلخ شود و بگوییم چه بخورید و چه نخورید بلکه میخواهیم تاکید کنیم که هر چیز را باید در حد اعتدال آن مصرف کرد. ولی باید فست فود ها را از زندگی خارج کنیم. باید مردم را به سمت طبخ صحیح غذا در منزل هدایت کنیم. مطالعات نشان داده است که میتوانیم طبخ غذا را به دو شکل انجام دهیم: یکی که برای سلامت قلب و عروق مانعی ندارد و وقتی میخورید برای سلامت قلب و عروق مشکل ساز نیست ولی روش دیگر بگونه ای است که همان برنج را میتوان به شکلی پخت که برای قلب و عروق مضر است.باید در برنامه های آشپزی صدا و سیما بگونه ای آموزش داد که غذاهای سالم و خوشمزه طبخ کرد.
نکته دیگر توجه به فعالیت فیزیکی است و باید گفت متاسفانه به ورزش همگانی در کشور بی تفاوتی مطلق وجود دارد. اگر ده درصد سرمایه گذاری ورزشی کشور در زمینه ورزشهای حرفه ای و قهرمانی صرف میشود، باید نود درصد باقی سرمایه گذاری در ورزش های همگانی و اجتماعی مردم کشور هزینه شود. گاهی ورزشهای حرفه ای تهدیدی برای سلامت نیز محسوب میشود به همین خاطر ورزشکاران حرفه ای باید مورد غربالگری های دوره ای مختلف نیز قرار گیرند.
ورزش همگانی یعنی ورزش های متناسب با سن، پیاده روی، تحرک برای گروه های مختلف سنی بر حسب شرایط و نیاز فرد. امیدوارم یکی از چیزهایی که برای سال آینده باید در برنامه زندگی خود قرار دهیم و بطور جدی پیگیری کنیم تحرک فیزیکی، پیاده روی و ورزش همگانی است. باید بطور روزانه حداقل هفتهزار قدم پیاده روی کرده باشیم. باید در پایان روز از خودمان بپرسیم که چقدر حرکت فیزیکی و پیاده روی کردیم. باید حداقل روزانه بیست تا سی دقیقه پیاده روی کرد و یا حتی در منزل یا پارک راه رفت.
من به مردم عزیز اطمینان می دهم که اگر این توصیه یعنی داشتن تحرک فیزیکی روزانه و هفتهزار قدم در روز پیاده روی را در برنامه زندگی خود قرار دهند، بسیاری از مشکلات سلامت قلب و عروق آنان پیشگیری می شود و برای کنترل بسیاری از عوامل خطر ساز سلامت موثر است.
سلامت روان دغدغه مهم زندگی شهری
نکته مهم دیگر در این راستا سلامت روان است؛ بر اساس مطالعه کوهورت شهر تهران حدود چهل درصد مردم بالای سی و پنج سال، اضطراب دارند و حدود چهل درصد به درجاتی از افسردگی دچار هستند. مطالعات ما نشان می دهد که بیش از نیمی از جمعیت ما افسرده اند و یا اضطراب دارند. ما حق نداریم نگرانی و غم وغصه خود را به دیگران انتقال دهیم. مدیریت اضطراب و افسردگی و اخبار ناگوار تکنیک دارد و باید در این خصوص آموزش دید. روایت است که همیشه پیامبر (ص) را با تبسم و لبخند می دیدند؛ یعنی فکر میکنید رسول خدا غم نداشت؟! غم جهالت مردم ایشان را آزرده میکرد ولی این دلیلی نبود که اخم و تندی بکنند پس همیشه متبسم بودند و بر بسیاری از مشکلات غلبه میکرند. وظیفه ما این است که به همدیگر لبخند بزنیم، خوش خلقی کنیم و خبر های خوب بدهیم. متاسفانه اخبار بد و منفی مخاطبان بیشتری دارند! یعنی آیا هیچ خبر خوب و خوش در کشور نیست؟ حتما باید یک خبر بد را هزاران بار انتشار داد ولی یک کار خیر را نمی شود بارها دید. باید سال جدید به سراغ چیزهای بد و اخبار ناگوار نرویم. همه میدانیم که "مگس" به دنبال آلودگی و زباله میرود؛ زنبور به دنبال "گل" و تولید عسل میرود. بیایید در سال جدید همه مانند زنبور به دنبال گل و عسل باشیم.
خیرین سلامت کمک رسان همنوعان
در همین مرکز قلب تهران میهمان بسیاری از خیرین بودیم آنان به ما و هموطنان خود لطف داشتند. طی سال گذشته بالغ بر پانزده میلیارد تومان توسط خیرین کمک شد. این عزیزان با کمک خود به کارهایی که شتاب نداشته است شتاب دادند. فقط یک مورد را عرض میکنم: خانم فاطمه عرب یکی از این خیرین است که برای راه اندازی بخش سی تی آنژیو بیمارستان کمک کرده است. ایشان هنگام مراجعه به بیمارستان جهت سی.تی آنژیو و با مشاهده حجم بالای بیماران در فهرست انتظار و جویا شدن علت این موضوع با پرداخت یک ونیم میلیارد تومان برای راه اندازی و بهره برداری از دستگاه مربوطه در بخش جدید با فضای فیزیکی مناسب شرایطی فراهم کرد که هموطنان همیشه دعاگوی ایشان خواهند بود. با این اقدام ایشان فهرست انتظار چهار ماهه به حداکثر دو روز کاهش پیدا کرد. فضا و تجهیزات از بیمارستان و ساخت و معماری با هزینه ایشان انجام شد. اگر این اقدام در بروکراسی های اداری و انجام مناقصات قرار میگرفت حداقل شش ماه طول میکشید تا بخش جدید با بودجه دانشگاه و بیمارستان ساخته شود. با همت یک خیر و پرداخت یک ونیم میلیارد تومان، پروژه چهل تا پنجاه میلیاردی که باید حدود یک سال و نیم طول میکشید ظرف مدت شش ماه نهایی شد و لیست انتظار چندین ماهه بیماران نیز به یک تا دو روز کاهش مدت انتظار پیدا کرد. مثل یک کاتالیزور عمل شد. روزانه حدود هفتاد تا صد نفر سی تی آنژیو می شدند که با این اقدام لیست انتظاری که روزانه هفتاد تا صد نفر را به مدت چهار ماه در انتظار قرار می داد اکنون بگونه ای شده که طی دو ماه فعالیت این بخش همه چیز به روز شده و مراجعه کنندگان پس از حضور در بیمارستان یا همان روز و یا فردای مراجعه خود حداکثر ظرف یک تا دو روز سی.تی آنژیو می شوند. اینگونه افراد را باید معرفی کرد واین اخبار را باید انتشار داد.
سخن پایانی، آرزوی قلبی، توصیه به جوانان
امیدوارم زحمات همکاران عزیزم اعم از پزشکان، پرستاران، پرسنل اداری، خدمات، انتظامات که همگی یک خانواده هستیم و بدون کمک به هم موفق نخواهیم بود، مورد توجه و رضای خداوند متعال قرار گیرد. امیدوارم بهترینها برای همگی در سال جدید رخ دهد. امیدوارم سطح سواد سلامت مردم ارتقاء پیدا کند.
امیدوارم مردم مطلبی که در زمینه سلامت قلب و عروق وجود دارد را مطالعه کنند. سایت سرای سلامت حاوی حدود هفتصد مقاله به زبان عام توسط همکارانم تدوین و بارگذاری شده است که قابل توجه و مطالعه است. همچنین مردم باید به برنامه های صدا وسیما و مطالب مجلات مرتبط با سلامت هم توجه کنند.
نکته دیگری که باید توصیه کنم این است که جوانان از دوران عمر خود که یکی از مهمترین نعمتهای الهی است استفاده ببرند. در فرهنگ اسلامی ما یکی از مفاهیم استفاده از دوران جوانی ازدواج است. به اعتقاد شهید مطهری «مهمترین مانع ازدواج در کشور ما، مانع فرهنگی است». جوانان مجبور نیستند بلافاصله بعد از ازدواج از منزل پدری خود بروند و مستقل شوند. من و همسرم وقتی عقد کردیم هر دو رزیدنت بودیم و تا دو سال بعد از ازدواج در منزل پدرم زندگی میکردیم تا زمانی که شرایط برای زندگی مستقل برایمان فراهم شد. خداوند مهمترین نعمتی که به انسان می دهد نعمت جوانی است و راهکار سپاس از این نعمت، بواسطه ازدواج و بهره مندی از جوانی است. ازدواج مناسب سلامت جسمی و روانی انسان را برقرار میکند. باید دانست که اختلاف سنی زیاد والدین با فرزندان تربیت و تعلیم آنها را دشوار می کند. به لطف خدا فرزندان من هم در همان سنین جوانی یعنی 18 و 19 سالگی ازدواج کردند. در پایان باید بگویم، ما به این نیاز داریم که نسل جوانمان، تبدیل به نسلی پیر نشود.
دکتر علی واشقانی فراهانی، متولد سال 1346 در شهر تهران است. دوران پزشکی عمومی را در دانشگاه علوم پزشکی تهران گذراند و بواسطه علاقه فراوان خود، رشته تخصصی قلب وعروق را در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و بیمارستان مدرس انتخاب کرد و با موفقیت به پایان رساند. پس از اتمام این مقطع به عنوان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در بیمارستان سینا مشغول ادامه فعالیتهای علمی، آموزشی و درمانی شد. راه اندازی اولین « کت لب » جنوب شهر تهران در بیمارستان سینا که تا کنون خدمات ارزنده ای به بیماران ارائه کرده در دوران فعالیت وی انجام شده است. دکتر فراهانی از سوی وزیر بهداشت وقت به بیمارستان قلب وعروق شهید رجایی مامور شد و مدتی در سمت قائم مقام رییس بیمارستان و معاون پشتیبانی به خدمات خود ادامه داد؛ همچنین به مدت دو سال معاون آموزشی بیمارستان بود. این ماموریت تا زمان ادغام دانشگاه علوم پزشکی ایران و علوم پزشکی تهران ادامه داشت. بعد از جدا شدن مجدد دو دانشگاه علوم پزشکی، وی به مرکز قلب تهران منتقل شد و اکنون بیش از یک دهه مشغول خدمت در این بیمارستان بزرگ و تراز اول قلب وعروق کشور است. پیشبرد فعالیت های علمی و درمانی در کنار فعالیتهای اجرایی و مدیریتی بطور همسو، یکی از ویژگی های مهم دکترعلی واشقانی فراهانی محسوب میشود.
وی دوره فلوشیپ اینترونشنال الکتروفیزیولوژی را نیز در همین مرکز قلب تهران گذرانده و اکنون حدود هشت سال است که مشغول تشخیص و درمان اختلالات ریتم ضربان قلب و تعبیه دستگاه های شوکر داخل قلب موسوم به آی سی دی برای بیماران در این بیمارستان است. وی همزمان به آموزش دستیاران تخصص و فلوشیپ قلب نیز مشغول است. اکنون حدود یک سال و نیم است که ریاست این مرکز درمانی را نیز بر عهده دارد.
دکتر علی واشقانی فراهانی
متخصص بیماری های قلب و عروق
فلوشیپ الکتروفیزیولوژی بالینی قلب
هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
دارای رتبه علمی استاد
رییس بیمارستان مرکز قلب تهران
مسؤلیت و مشاغل علمی:
عضو هیات علمی دپارتمان اینترونشنال الکتروفیزیولوژی گروه قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی تهران (از سال ۱۳۸۹ تاکنون)
عضو هیات بورد امتحانات گروه تخصصی پزشکی ورزشی( از سال ۱۳۸۵ تاکنون)
مسئولیت های اجرایی و بالینی:
ریاست بیمارستان مرکز قلب تهران (از سال 1400 تا کنون)
رئیس بنیاد غیر دولتی قلب سالم( از سال ۱۳۹۸ تا کنون)
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری اولیه از بیماری های قلب و عروق( از سال ۱۳۹۵ تا کنون)
معاون امور هیات علمی دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران(۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵)
معاون آموزشی بیمارستان شهید رجایی، دانشگاه علوم پزشکی تهران (۱۳۸۹-۱۳۹۰)
رئیس بخش قلب بیمارستان سینا وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران(از سال ۱۳۸۴ - ۱۳۹۰)
رئیس مرکز زبانهای خارجی جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی تهران(۱۳۷۰تا۱۳۸۵)
فعالیت های پژوهشی و مقالات علمی:
انتشار مقالات علمی متعدد در مجلات معتبر بین المللی و داخلی
ارائه ی مقالات علمی در کنفرانس های معتبر بین المللی و داخلی
مجری بیش از ۲۰ طرح پژوهشی مرتبط با بیماری های قلب و عروق در دانشگاه علوم پزشکی تهران
استاد راهنما و مشاور بیش از ۳۰ پایان نامه دوره های دستیاری فلوشیپی، تخصصی و دکترای عمومی
نظر دهید