به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره) دومین جلسه کمیته بررسی علل احتمالی مرگ‌ومیر پره ناتال در این مرکز سه‌شنبه 29 آذر 1401 با حضور دکتر امیرحسین اورندی معاون درمان مجتمع، دکتر محمد افضلی مقدم رئیس اورژانس، دکتر زهرا پناهی رئیس بیمارستان ولیعصر (عج)، دکتر حسین دلیلی رئیس بخش نوزادان و NICU، دکتر مریم عدالتی فرد رئیس ساختمان یلدا، دکتر پرنیان مدیر نظارت بر درمان، دکتر صدیقه برنا هیئت‌علمی گروه زنان، دکتر خدانظر خروشا مسئول فنی مجتمع، نیکو رمکی مسئول ایمنی بیمار، مریم کمانی دبیر اجرایی کمیته و سایر اعضا در سالن شورای ریاست برگزار شد.

این جلسه به بررسی زوایای علمی و اجرایی مختلف پرونده مورتالیتی نوزاد دختر یک تبعه افغان از بدو تولد تا زمان ایست قلبی بیمار اختصاص داشت.

دکتر اورندی بر لزوم به‌روزرسانی اقلام ترالی و کیف احیا تاکید کرد و گفت: تجهیزات و داروهای احیا تاریخ انقضا داشته و باید مدام کنترل و به‌روزرسانی شود. در فضاهایی مثل کلینیک یلدا وجود یک کیف احیا برای مواقع بحرانی تا رسیدن تیم احیا کافی است. نکته مهم در این پرونده توجه همکاران به موارد بحرانی، راهنمایی دقیق خانواده بیماران پرخطر و هدایت کامل آن‌ها به اورژانس برای دریافت خدمات موردنیاز است. این موارد همیشگی نیست و باید برای موارد احتمالی وقت بگذاریم تا زمان لازم برای نجات جان بیمار حفظ شود.

دکتر دلیلی به لحظه ویزیت بیمار در کلینیک نوزاد اشاره کرد و گفت: زمانی که نوزاد به من رسید متاسفانه ضربان قلب و تنفس نداشت. با احتمال این‌که ممکن است زمان زیادی از مرگ بیمار نگذشته باشد، بلافاصله با کمک همکاران کلینیک یلدا ابزار احیا را آماده و همان‌جا بیمار را اینتوبه کردم که متاسفانه نتیجه نداد بااین‌حال فوراً با آمبولانس نوزاد را به بخش NICU2 منتقل کردیم و دوباره همه اقدامات CPR انجام شد. نکته مثبت این بیمار این بود که در هفته 40 متولدشده بود و نکته منفی آن وجود سابقه عارضه قلبی در کودک قبلی خانواده بود. از طرفی پتو پیچ کردن نوزادان در فصول سرد هم می‌تواند تنفس آن‌ها را با مشکل مواجه کند. ممکن است حتی خانواده برای ساکت کردن نوزاد دارویی به او داده باشند. بااین‌حال به دلیل عدم رضایت پدر برای اتوپسی، علت مرگ مبهم است.

رئیس بخش نوزادان مجتمع با اشاره به تفاوت‌های احیای نوزادان و بزرگ‌سالان گفت: در احیای نوزادان تنها تجهیزات حیاتی ما، آمبوبک و یک لوله سایز مناسب بدون کاف و داروهای اپی نفرین، نرمال سالین و سرم دکستروز 10 درصد است که همه این‌ها در یک کیف قابل نگهداری است. 95 درصد احیای نوزادان با تنفس حل می‌شود و واقعاً نیاز به ماساژ و شوک قلبی نیست. بسیار مهم است که همکاران به موضوع خطرات احتمالی نوزادان بسیار حساس بوده و آن را به‌موقع اطلاع‌رسانی کنند.

دکتر افضلی مقدم با توجه به عدم مراجعه بیمار به اورژانس پس از راهنمایی مسئول واکسیناسیون گفت: اولین فردی که تشخیص می‌دهد بیمار بدحال است باید خود را موظف بداند بیمار را به اورژانس تحویل دهد تا از وقوع خطرات احتمالی تا حد امکان پیشگیری شود. چراکه فضای این مجتمع بسیار گسترده است و ممکن است همراهان بیمار زمان را برای نجات بیمارشان از دست بدهند.

وی در ادامه فرآیندهای اورژانس را مبتنی بر پذیرش همه بیماران و عدم ارجاع آن‌ها به سایر مراکز درمانی عنوان کرد و گفت: این اصل در اورژانس جاافتاده که هر فردی در هر رده سنی به علت بیماری به تریاژ مراجعه می‌کند باید مشخصاتش ثبت شود. در مورد این بیمار با توجه به عدم ثبت در تریاژ و رصد دوربین‌های مداربسته به‌طورقطع باید بگویم همراهان نوزاد هرگز به اورژانس مراجعه نکردند و احتمال می‌رود باراهنمایی نادرست افراد ناشناس نوزاد را به کلینیک یلدا برده باشند.

دکتر پناهی نیز بر بازنگری و اصلاح ساختار احیای نوزادان و اطفال مجتمع تاکید کرد.

دکتر خروشا ضمن اشاره به برخی از جنبه‌های قانونی پرونده‌های مورتالیتی حضور یکی از والدین همراه با مدارک هویتی را در انجام واکسیناسیون و سایر امور درمانی نوزادان ضروری خواند.

دکتر وفا قربان صباغ پزشک بخش نوزادان در تبیین شواهد بالینی خود هنگام تولد نوزاد در خصوص وقایع رخ‌داده توضیح داد: این نوزاد که در 40 هفته و 5 روز بارداری مادر افغان با شرایط عمومی مناسب و در یک زایمان طبیعی (NVD) در این مرکز متولد شد فرزند دوم خانواده بود. نوزاد ترم و از یک مادر سالم بود و عارضه خاصی نداشت. کمتر از 24 ساعت پس از زایمان، با رضایت شخصی پدر، مادر و نوزاد هم‌زمان از بیمارستان ترخیص شدند. 24 ساعت پس از ترخیص، عمه و زن‌عموی نوزاد، او را برای واکسیناسیون مجدداً به مجتمع می‌آورند؛ که به دلیل ناله‌های خفیف نوزاد پرستار مسئول واکسیناسیون از واکسن امتناع کرده و به همراه بیمار تاکید می‌کند نوزاد را فوراً به اورژانس مجتمع برده و پس از تایید پزشک برای واکسیناسیون و دریافت کارت واکسن اقدام کند. در این فاصله همراهان بیمار به اورژانس مراجعه نکرده و پس از فوت یک‌زمان حدوداً دوساعته بیمار را به کلینیک یلدا می‌برند که با حضور دکتر دلیلی بلافاصله اقدامات مقدماتی احیا بر روی نوزاد انجام و پس‌ازآن بلافاصله برای انجام احیای کامل با آمبولانس مرکز به بخش NICU2 منتقل و مجدداً CPR شد که متاسفانه نتیجه‌بخش نبود. گفتنی است هنگام احیا در تراشه، ترشحات شیر دیده‌شده است.