به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دومین جلسه گراندراند مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره)، چهارشنبه 29 تیرماه 1401 با حضور دکتر محمدتقی بیگ محمدی رئیس دانشکده پزشکی، دکتر محمدرضا صالحی معاون امور دانشگاهی مجتمع، جمعی از اساتید پیشکسوت، اعضای هیئت‌علمی و فراگیران گروه‌های تخصصی داخلی، جراحی، طب اورژانس، بیهوشی، زنان، کلیه، گوارش و کبد و ... و مدیران معاونت امور دانشگاهی در تالار شهید مجتمع باهدف تحلیل علمی گام‌به‌گام روند تشخیص و درمان خانم جوانی برگزار شد که در زمینه درد مزمن شکمی، با علایم تهوع و استفراغ به اورژانس مراجعه کرده و نهایتاً با تشخیص انسداد روده باریک تحت عمل جراحی قرارگرفته بود.
در این جلسه دکتر فخرالدین کیانی هیئت‌علمی گروه جراحی عمومی، دکتر محمد طاهر هیئت‌علمی گروه گوارش و کبد، دکتر محمد افضلی مقدم رئیس بخش اورژانس و دکتر سید خلیل پسته‌ای رئیس بخش بیهوشی، به تشریح مهم‌ترین نکات کمک‌کننده در بهبود فرآیند تشخیصی درمانی و مراقبتی بیماران مراجعه‌کننده با دردهای شکمی پرداختند.
دکتر کیانی به عنوان جراح بیمار موردمطالعه، با تبیین علت مراجعه بیمار و مراحل اقدامات تشخیصی درمانی انجام‌شده در اورژانس و پس‌ازآن گفت: بیمار زنی جوان باسابقه جراحی‌های کوله سیستکتومی و آپاندکتومی و از یک سال قبل دچار درد شکم همراه با نفخ بود که با غذا خوردن تشدید می‌شد ولی در این مدت تحت کنترل با دارو بوده است. از 10 روز قبل از مراجعه، ماهیت درد شکم تغییر و با افزایش شدت این دردها بیمار به اورژانس مجتمع مراجعه کرد. پس از مراجعه به اورژانس و انجام معاینات بالینی، گرافی‌ها و آزمایش‌های تشخیصی مورد نیاز، بیمار با توجه به یافته‌های موجود و تشخیص انسداد مکانیکی، کاندیدای عمل جراحی شد.
دکتر طاهر ضمن ابراز خرسندی از حضورش در گراندراند مجتمع، گفت: امروز برای من خاطرات 18 سال پیش دوباره زنده شد. عضو هیئت‌علمی گروه بیماری های گوارش و کبد مجتمع، در ادامه با پرداختن به علل گوارشی درد شکم در این بیمار، توجه به شرح‌حال بیمار را مهم‌ترین اقدام تشخیصی در بیماران مراجعه‌کننده با دردهای شکمی خواند و گفت: 10 تا 15 درصد مراجعین اورژانس و کلینیک‌ها را بیماران با دردهای شکمی تشکیل می‌دهند که 30 درصد این بیماران نیازمند جراحی هستند و تشخیص به هنگام آن بسیار مهم است. حاد یا مزمن بودن، نوع، شدت و timing دردهای شکمی در تشخیص علت بسیار مهم است.
وی در ادامه افزود: در بیماری که قبلاً جراحی‌شده و دوباره با درد شکمی مراجعه می‌کند در اولین قدم به bowel obstruction (انسداد روده) فکر کنید. یکی از مواردی که تشخیص دیرهنگام آن کشنده است سندرم شریان مزانتریک فوقانی است و معمولاً شکایت بیمار از درد شکمی بیشتر از آن چیزی است که در معاینه می‌بینیم. نادرترین احتمالی که می‌تواند مرگ بیمار را سبب شود در تشخیص بیماری موردتوجه است.
دکتر طاهر در پایان توضیحاتش از شکم به‌عنوان جعبه بسته‌ای یادکرد که بسیاری از تشخیص‌های افتراقی دردهای آن قابل انفکاک نیست.
استاد خلوت با توجه به سن، شرح‌حال و سابقه جراحی‌های بیمار، توصیه به بررسی این بیماران ازنظر بیماری "تب مدیترانه ای فامیلی" به عنوان یک بیماری ژنتیکی کرد.
دکتر افضلی مقدم با اشاره به مهم‌ترین اقدامات تشخیصی بخش اورژانس در رویارویی با این بیماران گفت: دردهای شکمی یکی از شایع‌ترین علل مراجعه بیماران به اورژانس است. در معاینات شکم علاوه بر کیفیت و نحوه مشاهده بالینی، سمع، لمس و توجه به موارد بحرانی (Critical) اهمیت دارد. در این میان بحث‌های عروقی خصوصاً در سنین بالا بسیار مهم است و هرگز نباید از آن غافل شد. باید بدانیم توجه به شرح‌حال بیمار در تشخیص درست بیماری بسیار مهم است.
رئیس بخش اورژانس مجتمع بابیان این نکته که روده باریک به‌سادگی در گرافی‌های شکم قابل‌رؤیت نیست و دیده شدن نمای مخاطی روده باریک در پاتولوژی‌های شکم می‌تواند منجر به تشخیص انسداد روده باریک شود افزود: درواقع دیلاتاسیون به همراه سطوح مایع و هوا (بیش از دو مورد) موید Obstruction است.
دکتر صدیقه حنطوش زاده متخصص زنان و زایمان هم یکی از احتمالات دردهای حاد شکمی در زنان را حاملگی خارج از رحم (EP) اعلام کرد و در تکمیل بیاناتش توضیح داد: در هر زنی که در سن بارداری قرار دارد و با دردشکمی مراجعه می‌کند باید احتمال حاملگی را در نظر گرفت و درخواست آزمایش فوری بارداری کرد. بارداری خارج از رحم بسته به سن بارداری و شرایط بیمار علائم مختلفی دارد (چه تاریخ پریود به عقب بیفتد یا نه) بیش از 90 درصد با لکه بینی و درد شکمی همراه است.
دکتر پسته‌ای هم در این نشست ازنقطه‌نظر دانش بیهوشی به این بیمار پرداخت و گفت: آشنایی تیم جراحی با مباحث بیهوشی از بسیاری از مخاطرات حین و پس از عمل پیشگیری خواهد کرد. با توجه به وضعیت همودینامیک اولیه بیمار و میزان کمبود مایعات بدن در بیمار مبتلا به انسداد روده ، اولین نکته در بیهوشی، هیدراسیون بیمار است. در بیمار مزمنی که مدت‌ها سوءتغذیه و کاهش وزن داشته، هموگلوبین شاخص مناسبی برای تعیین میزان مایعات بدن نیست. باید حجم ادرار و فشار داخل شکم بیمار کنترل شود. این بیماران را در بیهوشی باید با شکم پر در نظر بگیریم. کلاپس قلبی عروقی بدترین حادثه حین بیهوشی است؛ چراکه پس از تزریق داروی شل کننده، و شل شدن شکم، پتاسیم آزاد شود و زمینه بروز ایست قلبی بیمار را فراهم کند.
در پایان دکتر محمدرضا صالحی معاون امور دانشگاهی با همراهی دکتر مهرناز رسولی نژاد استاد پیشکسوت گروه عفونی و دکتر مرتضی دارایی رئیس دفتر امور فراگیران به دکتر فاطمه سلطان‌پور، دکتر محمدرضا رفیعیان و دکتر فخری نبوی برندگان مسابقه علمی این نشست جوایزی اهدا و از دکتر سارا خسرویان، دکتر احسان کازرونی و دکتر امیرحسین خیراللهی دستیاران برگزیده از طرف بخش‌های بالینی مجتمع با لوح یادبودی قدردانی کردند.