به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره) جلسه کمیته بیمارستانی تحلیل ریشه‌ای (RCA) مورتالیتی مادر باردار مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره) چهارشنبه 28 اردیبهشت 1401 با حضور دکتر امیرحسین اورندی معاون درمان، دکتر عباس علی بخشی رئیس بیمارستان ولی‌عصر (عج)، دکتر فهیمه قطبی زاده رئیس کمیته، دکتر کسری کروندیان دبیر علمی کمیته مرگ‌ومیر و عوارض، دکتر فاطمه کیخا دبیر علمی کمیته، دکتر زهرا پناهی نماینده امور دانشگاهی، دکتر زینت قنبری مدیر گروه زنان دانشگاه، دکتر مریم دلدار رئیس بخش زنان، دکتر علیرضا خواجه نصیری هیئت‌علمی گروه بیهوشی بیمارستان شریعتی، پرستو آریاملو مدیر پرستاری، مژگان اکبری مسئول گروه زنان و مامایی دانشگاه و سایر اعضا باهدف بررسی علمی ابعاد گوناگون پرونده دو بیمار موردمطالعه در سالن شورای ریاست تشکیل شد.

معاون درمان مجتمع در خصوص اهمیت برگزاری کمیته‌های مورتالیتی گفت: کارشناسان پزشکی قانونی به درخواست دادگاه و برای روشن شدن حقیقت به دنبال جمع‌آوری اطلاعات دقیق و ادله علمی هستند و یکی از مراجع علمی تخصصی که می‌تواند به روند داوری و اجرای عدالت کمک کند نتایج این جلسات است.

دکتر اورندی به موضوع اولویت حفظ جان مادر باردار در شرایط پرخطر طبق رفرنس های علمی اشاره کرد و هر تاخیر در تصمیم ختم بارداری را تهدیدی برای جان مادر خواند و در ادامه یادآور شد: فراگیران باید بدانند افزایش بیش‌ازحد مایع در ریه می‌تواند سبب بروز عدم توازنی (balance) خطرناک شود.

وی همچنین توضیح داد: تیم‌های اکمو به رهبری دکتر کیانوش صابری و CRRT به رهبری دکتر محمدتقی بیگ محمدی در مجتمع تشکیل‌شده و در صورت نیاز همکاران می‌توانند با هماهنگی قبلی از این خدمات استفاده کنند.

معاون درمان مجتمع با تاکید بر دقت در نگارش و ثبت مشاوره‌ها و گزارش‌های پزشکان در پرونده‌های بیماران گفت: فراگیران باید از نوشتن دستورات پزشکی کلیشه‌ای در پرونده‌ها پرهیز کنند و به شرایط بالینی بیماران توجه کنند. توصیه می‌کنم از اوردرهای غیرضروری اجتناب کنیم. در بحث مشاورها که هدف تسریع امور درمان است تاکید می‌کنم هم باید علت درخواست مشاوره از سوی سرویس معالج مشخص شود و هم ضروری است تمامی مشاوره‌ها از سوی رزیدنت سال 3 و 4 انجام گیرد. امیدواریم با برنامه‌های آموزشی معاونت امور دانشگاهی نحوه انجام مشاوره‌ها ساماندهی شود. انتظار می‌رود اساتید گروه‌ها هم نکات مهم را برای بهبود کیفیت مشاوره‌ها به فراگیران یادآوری کنند. ما باید اصلاحات را از درون خودمان آغاز کنیم.

دکتر اورندی با اشاره به اهمیت بهداشت دست در کاهش عفونت‌های بیمارستانی افزود: گاهی تنها به دلیل عدم رعایت بهداشت دست تمامی زحمات تیم‌های درمانگر در نجات یک بیمار بی‌نتیجه می‌ماند. در حال حاضر بحث مقاومت آنتی‌بیوتیکی بسیار مطرح است. من موکدانه از همه می‌خواهم اجرای شیوه‌نامه‌های بهداشت دست و پوشش‌های بالینی را جدی بگیرند.

دکتر قطبی زاده ضمن اشاره به کاهش آمار کووید گفت: امیدوارم دیگر درگیری مادران باردار به این ویروس را شاهد نباشیم. در مادران باردار مبتلا به کرونا به دلیل شرایط تنفسی بیمار، تصمیم‌گیری‌ها برای ختم بارداری و زایمان بسیار حساس و گاهی هم سخت بود. به‌خصوص در سن بارداری 26 تا 28 هفته که احتمال عوارض نوزادی و بزرگ‌سالی به دلیل پره‌ترم بودن جنین وجود دارد، این موضوع بحرانی است و طبق قانون در مورد ختم بارداری تصمیم خانواده بیمار هم موردتوجه است.

دکتر حنطوش زاده در خصوص مشارکت خانواده در تصمیم‌گیری ختم بارداری گفت: ختم بارداری در مادران با عارضه قلبی باری از دوش مادر برمی‌دارد و شرایط بالینی مادر را بهبود می‌بخشد. درحالی‌که در مادران باردار با عارضه تنفسی ریوی مثل کووید 19 شواهد و مدارک مستدلی وجود ندارد که ختم بارداری می‌تواند به بهبود شرایط مادر کمک کند. برای همین نظر خانواده بیمار نیز برای تصمیم به ختم بارداری مهم است. هدف از نقدهای علمی در این جلسات صرف بیان خطاها نیست بلکه می‌خواهیم باهم به اصلاح عملکرد سیستم کمک کنیم.

دکتر کروندیان به رویکرد آموزشی جلسات مورتالیتی پرداخت و تصریح کرد: آموزش و نظارت مستمر بر اجرای فرآیندها به‌ویژه در نوبت‌های عصر و شب و روزهای تعطیل بسیار مهم است. مطالب علمی این کمیته‌ها در سطح فوق تخصصی است و باید حساسیت این جلسات به آموزش‌گیرندگان و صاحبان فرآیند درمان که کننده کار هستند منتقل شود. در این جلسات باید با نگاه موشکافانه به‌تمامی جزئیات، نکات آموزشی مهم استخراج و به گروه‌ها اطلاع‌رسانی شود.

دکتر فتاح قاضی در توضیح عوارض احتمالی لازیکس تراپی گفت: در کم‌ادراری بیمار از لازیکس استفاده می‌شود و گاهی برای گرفتن مایع از بیمار و کنترل حجم مایع در گردش مجبوریم از دوزهای بالا هم استفاده کنیم ولی خیلی در افت فشارخون اثرگذار نیست. اگر کلیه بتواند به‌صورت طبیعی ادرار دفع کند نیازی به CRRT نیست.

دکتر علی بخشی هم در خصوص RCA جلسات مرگ‌ومیر گفت: بهتر است در نوشتن تحلیل علل موثر در مورتالیتی از بیان حدسیات حذر کنیم و آنچه به لحاظ علمی واضح و مبرهن است را شفاف بیان کنیم.

دکتر ابطحی نیز با اشاره به ماهیت بیماری کرونا گفت: ساختار کووید تخریب بافت ریه است. به‌قدری این درگیری زیاد است که احتمال عوارضی چون پنوموتوراکس، پنومومدیاستینوم و ... در این بیماران نیز هست.

دکتر خواجه نصیری در خصوص پرونده‌های موردبررسی گفت: با توجه به مستندات سیر بیماری بیماران با توجه به کووید رو به وخامت و غیرقابل‌پیش‌بینی بود و زحمت‌های زیادی کشیده شده است. به‌طورقطع نمی‌توان گفت چه‌کار دیگری می‌شد در آن لحظه برای نجات بیماران انجام داد.