چند سالی است که اسفندماه برای دانشگاه علوم پزشکی تهران، یادآور روزی است که بین‌المللی سازی و ارتقاء تعاملات در بخش آموزش عالی کشور را در سرلوحه اهداف خود دارد.
روز بین‌الملل با فراهم کردن فرصت گردهمایی دانشجویان ایرانی و بین‌الملل، کارکنان و مسئولان دانشگاه و سفرا و نمایندگانی از کشورهای مختلف بی‌شک بر جریان علمی دانشگاه تأثیری چشمگیر داشته است.
به بهانه نزدیک شدن به 17 اسفند به سراغ معاونان بین‌الملل دانشکده‌ها رفته و با طرح این سؤال که "بین‌المللی سازی را در چه می‌بینید؟" دیدگاه‌های آن‌ها را جویا شده‌ایم.

بین‌المللی سازی با تغییر نگرش محقق می‌شود
دکتر رضایی، معاون بین‌الملل دانشکده پزشکی با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد لازمه تحقق بین‌المللی سازی در دانشگاه تغییر نگرش است، اظهار داشت: در طول یک سال گذشته بنای بسیاری از فعالیت‌های بین‌المللی دانشکده پزشکی بر این دیدگاه و فراهم ساختن زیرساخت‌ها گذاشته شده است.
وی افزود: در همین راستا تعیین رابطان بین‌الملل برای تمامی گروه‌های آموزشی دانشکده پزشکی و بیمارستان‌های زیرمجموعه دانشگاه در دستور کار قرار گرفت.
معاون بین‌الملل دانشکده پزشکی تصریح کرد: تعیین رابطان بین‌الملل به برگزاری جلسات گردشی با هدف به رسمیت شناخته شدن مقوله بین‌المللی سازی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی دانشگاه انجامید.
دکتر رضایی همچنین از تدوین تقویم بین‌المللی سازی دانشکده پزشکی در سال 94 خبر داد و گفت: استانداردسازی فعالیت‌های بین‌المللی به طور مستقیم محصول این اقدام بوده ضمن اینکه به اجرایی شدن برنامه‌های این حوزه در دانشکده پزشکی و زیرمجموعه‌های آن کمک شایان توجهی کرده است.

تأمین زیرساخت‌های بین‌المللی با تأکید بر استانداردسازی فضاهای آموزشی
معاون بین‌الملل دانشکده توانبخشی نیز با بیان اینکه برای عملیاتی شدن مقوله بین‌المللی سازی باید ایجاد زیرساخت‌ها را پیش از هر اقدامی مورد توجه قرار دهیم، افزود: اجرای استانداردهای بین‌المللی در کوریکولوم های آموزشی، استانداردسازی فضاهای آموزشی، معرفی مناسب توانمندی‌ها و امکانات دانشگاه و به اشتراک گذاشتن این اطلاعات و بهره‌مندی از زبان بین‌المللی در فعالیت‌های آموزشی دانشگاه بخشی از این زیرساخت‌ها خواهند بود.
دکتر شادمهر ادامه داد: همچنین باید با انجام فرآیندهایی چون تبادل دانشجویان، افزایش جذب اساتید مدعو (Visiting Professor)، انجام برنامه مشترک بین‌المللی و جذب گرنت های بین‌المللی فرصت مناسبی را برای معرفی هر چه بیشتر دانشگاه فراهم کرد.
وی اقدامات دانشگاه در هریک از این زمینه‌ها را مفید و موثر دانست و افزود: دانشکده توانبخشی نیز به سهم خود تاکنون موفق به ترجمه کوریکولوم های آموزشی پذیرنده دانشجویان خارجی، به‌روزرسانی اطلاعات در وب‌سایت انگلیسی دانشکده و آموزش دانشجویان بین‌الملل به زبان انگلیسی شده است.
معاون بین‌الملل دانشکده توانبخشی اضافه کرد: این دانشکده در بخش استانداردسازی فضای آموزشی با ضعف‌هایی روبرو است که در سال جاری با ایجاد و تجهیز دپارتمان بینایی‌سنجی و جذب دانشجویان خارجی در این رشته مقطع جدید، تلاش‌هایی برای هموار کردن مسائل پیش رو انجام داده است.
نهادینه کردن اعتقاد به بین‌المللی سازی در بدنه دانشگاه
معاون بین‌الملل دانشکده فناوری‌های نوین نیز نهادینه کردن اعتقاد به بین‌المللی سازی در دانشگاه، تعهد به آنچه تبلیغ شده و ارائه آموزش و پژوهش با کیفیت را از مباحث حائز اهمیت در مسیر بین‌المللی سازی دانشگاه عنوان کرد.
دکتر لطفی بخشایش تأکید کرد: همچنین بین‌المللی شدن با شناساندن دانشگاه و دستاوردهایش در سطح بین‌المللی و تلاش برای ایجاد تعامل و تعریف پروژه‌های تحقیقاتی با سایر دانشگاه‌ها و مراکز بین‌المللی مسیر کوتاه‌تری تا تحقق خواهد داشت.
وی یادآور شد: بی‌شک این راهکارها جزء با همکاری و حمایت تک تک اعضای هیأت‌علمی و کارکنان دانشگاه محقق نخواهد شد.
دکتر لطفی بخشایش همچنین با بیان اینکه طی سال 94 معاونت بین‌الملل دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی با این دیدگاه نسبت به طراحی و راه‌اندازی وب‌سایت انگلیسی دانشکده مطابق با شاخص‌های بین‌المللی جهت معرفی امکانات و دستاوردهای دانشکده اقدام کرده است، گفت: برپایی بیش از 10 جلسه سخنرانی اساتید دانشگاه‌های خارجی در دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی و دانشگاه، برگزاری تورهای متنوع بازدید از دانشکده و آزمایشگاه‌های مربوطه ویژه مهمانان خارجی و تهیه و تدین دوره‌های مشترک با دانشگاه‌های خارج از کشور نیز در این مدت اجرایی شده است.

بین‌المللی سازی آموزش عالی نیازمند بین‌المللی اندیشیدن است
دکتر محمودی، معاون بین‌الملل دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی لازمه بین‌المللی اندیشیدن را نهادینه‌سازی این تفکر دانست و اظهار داشت: در این مسیر پیش از هر موضوعی باید پذیرش و تقویت زبان انگلیسی را به عنوان زبان مشترک دانشگاهی مورد توجه قرار دهیم.
وی اضافه کرد: اقدام مناسب معاونت بین‌الملل در راه‌اندازی کالج بین‌الملل دانشگاه با فراهم کردن امکان بهره‌مندی کارکنان و اعضای هیأت‌علمی دانشگاه از کلاس‌های تقویت زبان انگلیسی، برگزاری کلاس‌های دانشجویان ایرانی به زبان انگلیسی و برپایی ژورنال کلابهای و کلاس‌های بحث آزاد با حضور دانشجویان بین‌المللی می‌تواند تأثیر بسیاری در پذیرش این زبان آکادمیک داشته باشد.
معاون بین‌الملل دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی با بیان اینکه بهره‌مندی از اساتید راهنما و مشاور مطرح بین‌المللی در انجام کارهای پژوهشی، نگارش مقالات و برگزاری کارگاه‌ها و کنگره‌های داخلی نیز به عنوان راهکاری موثر در مقوله بین‌المللی اندیشیدن مطرح است، افزود: همچنین باید از هر فرصتی در مجامع بین‌المللی برای تأکید بر نقاط قوت دانشکده‌ها و دانشگاه‌ها و جلب اساتید و دانشجویان خارجی استفاده کرد.
وی افزود: دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی بسیاری از این اقدامات را چون برپایی دوره‌های زبان انگلیسی برای کارکنان و اساتید، برگزاری کلاس‌های دانشجویان ایرانی، ژورنال کلابها و کارگاه‌ها به زبان انگلیسی، به‌روزرسانی وب‌سایت انگلیسی دانشکده و بهره‌مندی از حضور اساتید مشاور و راهنمای بین‌المللی عملیاتی کرده است.
دکتر محمودی خاطرنشان کرد: معاونت بین‌الملل این دانشکده طی سال‌های اخیر با تفکر بین‌المللی اندیشیدن اهداف خود را رو به جلو هدایت کرده است تا سهمی هرچند کوچک در معرفی دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان دانشگاهی بین‌المللی و مطرح در عرصه‌های ملی، منطقه‌ای و جهانی داشته باشد.

نگاه به آموزش عالی به عنوان صنعت لازمه بین‌المللی سازی است
معاون بین‌الملل دانشکده پرستاری و مامایی نیز بین‌المللی سازی را یک ضرورت برای سیستم آموزش عالی کشور دانست و بیان داشت: هم اکنون سهم ایران از دانشجویان خارجی در عرصه جهانی نیم درصد است.
دکتر نیکبخت نصرآبادی با اشاره به ظرفیت‌های قابل‌توجه دانشگاه‌های کشور در این عرصه، گفت: نگاه به حوزه آموزش عالی کشور باید به سمت و سوی صنعت، کالایی با کیفیت و قابل ارائه در سطوح جهانی پیش برود.
وی ادامه داد: با بهره‌مندی از این نگاه، شناسایی شرکای بین‌المللی به ویژه در منطقه EMRO حائز اهمیت است ضمن اینکه در داخل کشور نیز باید ساختارهای اداری سیستم آموزش عالی را با بین‌المللی سازی تطبیق دهیم.
معاون بین‌الملل دانشکده پرستاری و مامایی اضافه کرد: با این رویکرد به طور حتم بین‌المللی سازی نه تنها موضوعی حائز اهمیت در حوزه بین‌الملل دانشگاه‌ها بلکه دغدغه تمامی مدیران، کارکنان و اعضای هیأت‌علمی خواهد شد.
دکتر نیکبخت نصرآبادی به بخشی از فعالیت‌های بین‌المللی دانشکده پرستاری و مامایی نیز اشاره کرد و اظهار داشت: در یک سال اخیر با رصد وضعیت رشته پرستاری در عرصه جهانی و کمبودهای موجود، بخش مهمی از تمرکز خود را متوجه جذب انبوه دانشجویان خارجی مقطع کارشناسی این رشته کرده‌ایم.
وی اضافه کرد: همزمان با این رویکرد ضمن حفظ توجه قبلی به پذیرش دانشجویان خارجی در مقطع Postgraduate، آموزش دانشجویان Undergraduate از ابتدای تحصیل به زبان انگلیسی نیز آغاز شده است.

پر رنگ کردن تعهد دانشگاهیان و ترغیب آن‌ها به گام نهادن در مسیر رقابت‌های جهانی
دکتر شریفی یزدی، معاون بین‌الملل دانشکده پیراپزشکی نیز دانشگاه علوم پزشکی تهران را به عنوان دانشگاهی پیشرو در مقوله بین‌المللی سازی معرفی کرد و گفت: در چشم‌انداز دانشگاه افزایش تعداد و درصد دانشجویان خارجی، ایجاد بستر و ساختار همسو با اهداف بین‌المللی سازی از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد بین‌المللی سازی دانشگاه‌ها را می‌توان در حفظ تعاملات فراملی و تلاش برای ایجاد درک مشترک و بالفعل کردن توانمندی‌های بالقوه خلاصه کرد.
معاون بین‌الملل دانشکده پیراپزشکی با بیان اینکه پر رنگ کردن تعهد دانشگاهیان و ترغیب آن‌ها در گام نهادن در مسیر رقابت‌های جهانی نقش بسزایی در مقوله بین‌المللی سازی دارد، اظهار داشت: برنامه‌ریزی راهبردی جهت مقابله با چالش‌های موجود  نیز در این مسیر بسیار راهگشا خواهد بود.
دکتر شریفی یزدی ادامه داد: دانشکده پیراپزشکی نیز در طول چند سال گذشته با تعریف برنامه‌های بهبود تسهیلات و امکانات آموزشی دانشجویان خارجی و حمایت از همکاری‌های مشترک بین‌المللی از جمله تبادل دانشجویان توانست حرکتی رو به جلو داشته باشد.
وی تأکید کرد: در سال 93 معاونت بین‌الملل دانشکده پیراپزشکی با جذب 45 متقاضی خارجی رتبه سوم را در بین دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران کسب کرد و در سال 94 نیز این روند رو به رشد را ادامه داده است. 

بین‌المللی سازی آموزش عالی نیازمند دستیابی به استانداردهای کمی و کیفی
معاون بین‌الملل دانشکده دندانپزشکی نیز با بیان اینکه برای به ثمر رسیدن اهداف بین‌المللی سازی باید به استانداردهای تعریف شده در سطح جهانی دست یابیم، گفت: دستیابی به این مهم امکان رقابت با دانشگاه‌های مطرح در سطوح منطقه‌ای و جهانی را فراهم خواهد کرد.
دکتر خامی تصریح کرد: این استانداردها با دربرگیری مقوله‌های مختلفی چون آموزش، پژوهش و درمان، متقاضیان خارجی را در فضای رقابتی دانشگاه‌های برتر جهان به سمت دانشگاه‌های ایرانی خواهد کشاند.
وی افزود: این استانداردها در عرصه بین‌المللی با شاخص‌های مختلف کمی و کیفی شناخته می‌شوند که تناسب نسبت هیأت‌علمی به دانشجویان، توسعه فضای آموزشی، تعداد مقالات علمی و میزان ارجاع به آن‌ها و کیفیت کار دانشجویان فارغ‌التحصیل اعم از ایرانی و بین‌الملل از جمله این شاخص‌ها به شمار می‌آیند.
دکتر خامی تأکید کرد: دانشگاه علوم پزشکی تهران در مقوله بین‌المللی سازی و دستیابی به استانداردهای مذکور در سال‌های گذشته موفق عمل کرده اما راه طولانی تا رسیدن به نقطه ایده آل در پیش دارد.
وی به فعالیت‌های بین‌الملل دانشکده دندانپزشکی نیز اشاره کرد و گفت: افزایش چشمگیر جذب دانشجویان خارجی مقاطع Undergraduate و Postgraduate، برگزاری کنفرانس ها و سمینارهای بین‌المللی با سطح کیفی مناسب و با حضور مهمانان خارجی و تعریف دوره‌های کوتاه مدت بین‌المللی از جمله این اقدامات است.
بین‌المللی سازی فرآیندی دو طرفه با تأکید بر بهره‌مندی از فضای آکادمیک بین‌المللی است
معاون بین‌الملل دانشکده مجازی، بین‌المللی سازي را يک فرآيند دو طرفه معرفی کرد و اظهار داشت: در این فرآیند همانقدر که تربيت دانشجويان خارجی مهم است، استفاده بهينه و نظام‌مند دانشجويان و اساتيد ایرانی از فضاي آکادميک دانشگاه‌های بین‌المللی نیز اهمیت دارد.
دکتر سعادت افزود: در اين راستا لازم است تا بخشي از فعالیت‌های هر دپارتمان اعم از آموزش و پژوهش با مشارکت يک طرف خارجي که طبعاً بايد استانداردهايي فراتر از استانداردهاي دانشگاه‌های ما داشته باشند برنامه‌ریزی و اجرا شود.
وی انتخاب اساتید بین‌المللی برای ارائه راهنمایی و مشاوره در تهیه طرح‌ها و پایان‌نامه‌ها دانشجویان مقطع دکترای تخصصی و تعامل گروه‌های آموزشی با آن‌ها در راستای تبادلات علمی و دانشگاهی را امری تأثیرگذار در این مسیر دانست.
دکتر سعادت با اشاره به اینکه همچنين برنامه‌ریزی براي ارتقاء تسلط اساتید و دانشجویان به زبان انگلیسی در تعامل با دانشگاه‌های بین‌المللی يک ضرورت غیرقابل‌انکار است، خاطرنشان کرد: بین‌المللی سازي بدون رفع نخستين مانع ارتباطي با مشکلات فراواني روبرو خواهد بود.

تحقق بین‌المللی سازی با تأمین زیرساخت‌های فیزیکی، آموزشی، پژوهشی و خدمات‌رسانی
دکتر تکیان، معاون بین‌الملل دانشکده بهداشت لازمه بین‌المللی سازی را فراهم کردن زیرساخت‌های فیزیکی و نرم‌افزاری، آموزشی، پژوهشی و خدمات‌رسانی به صورت توأمان برای دانشجویان ایرانی و بین‌الملل دانست.
وی با اشاره به اینکه منظور از دانشگاه بین‌المللی ایجاد فضایی است که دانشجو احساس کند به زیرساخت‌هایی فیزیکی چون پایگاه‌های داده‌های علمی و امکانات IT دسترسی دارد، اظهار داشت: همچنین ایجاد بسترهایی برای آموزش تعاملات بین‌المللی به پرسنل و نحوه ارتباط صحیح با دانشجویان خارجی به عنوان زیرساخت‌های نرم‌افزاری ضروری به نظر می‌رسد.
معاون بین‌الملل دانشکده بهداشت بر لزوم مشخص شدن رشته‌ها و مقاطع پذیرنده دانشجویان خارجی، تطبیق برنامه‌های آموزشی با معیارهای بین‌المللی، مطابقت مدارک تحصیلی دانشجویان خارجی با استانداردهای مورد پذیرش بین‌المللی نیز در بخش آموزش تأکید کرد.
دکتر تکیان با بیان اینکه در حوزه پژوهش نیز باید مطابق با اصول پروژه‌های تحقیقاتی بین‌المللی گام برداشت، گفت: تعامل با نظام‌های شناخته شده بین‌المللی و تعریف گرنتهای ویژه پژوهشی نیز مهم خواهد بود.
وی در بخش ایجاد زیرساخت‌های خدمات‌رسانی به موضوع فراهم کردن بسترهای تعامل هر چه بیشتر دانشجویان خارجی و بیماران و ارتقاء وب‌سایت های انگلیسی دانشگاه‌ها اشاره کرد و افزود: با پیشرفت در چهار حوزه مذکور است که دانشجویان ایرانی و خارجی همه یک سرویس و خدمات را از دانشگاه‌ها دریافت خواهند کرد.
دکتر تکیان در بخش پایانی صحبت‌های خود با اشاره به اینکه فعالیت‌های بین‌الملل دانشکده بهداشت طی یک سال اخیر با تکیه بر همین محورها بوده است، یادآور شد: نصب تابلوهای راهنما به زبان انگلیسی، اعتلای وب‌سایت انگلیسی، بهینه‌سازی دفتر بین‌الملل دانشکده، ایجاد انگیزه جذب دانشجویان خارجی در گروه‌های آموزشی و افزایش تعداد دانشجویان بین‌المللی تاکنون عملیاتی شده است./ق
خبرنگار: مهناز وحیدی