به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم، وبینار همه گیری کووید-19؛ اخلاق و آموزش پزشکی با محوریت گروه های آموزش و اخلاق پزشکی فرهنگستان علوم پزشکی کشور و همکاری شورای عالی اخلاق پزشکی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی و پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، با حضور دکتر علیرضا مرندی و شماری از اعضای فرهنگستان به صورت حضوری و مجازی صبح روز چهارشنبه 15 تیرماه سال 1399 برگزار شد.

وی با بیان این که اخلاق حرفه ای در کشور دارای سابقه طولانی است، افزود: سامانه ملی اخلاق در پژوهش‌های زیست پزشکی، راه را برای بررسی اخلاقی سریع طرح‌های تحقیقاتی در موضوع کووید-19 و نظارت بر آنان بسیار هموار نموده است؛ بطوری که در چند ماه اخیر حدود 250 کارآزمایی بالینی مرتبط با کووید-19 در این سامانه ثبت و توسط کمیته‌های اخلاق در پژوهش کشور بررسی شده است.

دکتر لاریجانی در ادامه تصریح کرد: خوشبختانه فعالیت‌های قابل توجهی در حوزه اخلاق حرفه‌ای، در جنبه‌های مختلف آموزش، پژوهش و بالین انجام شده است که زیرساخت‌های ارزشمندی را برای توسعه اخلاق در کشور فراهم ساخته است.

سرپرست مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی همچنین تدوین اولین دایره المعارف اخلاق پزشکی جامع اسلامی با همکاری متخصصان بین المللی را یک موفقیت بزرگ خواند و افزود: در مرحله اول، تدوین 110 مدخل به اندیشمندان ایرانی و خارجی سپرده شده است.

دکتر لاریجانی همچنین با اشاره به اهمیت تشکیل شبکه بین المللی مراکز همکار سازمان بهداشت جهانی در زمینه اخلاق پزشکی در منطقه، ایجاد چنین شبکه گسترده ای از مراکز همسو را موجب تبادل اطلاعات و تجربیات موفقیت و شکست کشورها در مواجهه با بیماری کووید-19 دانست و گفت: در این زمینه طی هفته های گذشته با کشورهایی همچون پاکستان، لبنان و اندونزی جلسات هم اندیشی برگزار شده است.

وی همچنین با بیان این که تاکنون در مواجهه با بیماری کووید-19 با مشکل جدی در رابطه با توزیع و تخصیص منابع روبرو نبوده ایم، توزیع را در کشور عادلانه خواند و گفت: علیرغم تحریم اقتصادی شدید موجود علیه ایران، با اتکای به همبستگی آحاد ملت با دولت، موفقیت‌های حاصل شده در مبارزه با این همه گیری بسیار ارزشمند بوده است.

نائب رئیس شورای عالی اخلاق پزشکی با بیان این که با توجه به تفاوت های فرهنگی و مذهبی تدوین گایدلاین های اخلاقی کشوری در مواجه با کووید-19 در دست تدوین است، اظهار کرد: سعی شده است در این راهنماها مواردی همچون توزیع و تخصیص منابع (در سطح خرد و کلان)، تریاژ بیماران برای دریافت منابع محدود مثل ونتیلاتور و خدمات پیشرفته حیات، اتونومی افراد و تصمیم‌گیری در مورد قرنطینه و محدودیت آمد و شد، تحقیقات و چگونگی آوردن آنها بر بالین بیماران، استفاده از داروهایی که اثر آنها در این بیماری شناخته شده نیست، رازداری و حفظ محرمانگی اطلاعات، مواجهه با گروه‌های آسیب پذیر و وظایف کشورها در مقابل جامعه جهانی مدنظر قرار گیرد.

رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم افزود: بحث حفظ کرامت انسانی و احترام به حریم خصوصی فرد مبتلا به بیماری کووید-19 بسیار مهم است و بدون کسب اجازه از فرد نباید تصویرش در رسانه ها منتشر گردد. ایشان همچنین تاکید کرد که اطلاع رسانی و ارتباطات بین المللی در زمینه این بیماری می بایست شفاف و صادقانه باشد و از اظهار نظرهای غیر مستند در این خصوص اجتناب شود.

دکتر لاریجانی در پایان یکی از محدودیت اخلاق حرفه‌ای در نظام سلامت فعلی کشور را  نبود نظارت‌‌های اخلاقی  خواند که لازم است در بحران کرونا مورد توجه قرار گیرد.

همچنین در بخش دیگری از این وبینار دکتر علیرضا منجمی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی، به تبیین نقش فلسفه پزشکی و علوم انسانی در شرایط بحران کرونا را پرداخت.

دکتر منجمی با تاکید بر ضرورت عمومی سازی اطلاعات موثق و نقش رسانه ها در این امر، بر لزوم تربیت خبرنگار حوزه سلامت تاکید کرد.

وی همچنین مساله دیرماندگی امور بهداشتی را یک مشکل عمده خواند و گفت: متاسفانه همیشه توجه به امور بهداشتی کمتر از امور سلامت بوده است که این امر شکافی را بین دو مفهوم سلامت فردی و سلامت جمعی ایجاد میکند که شاید به همین دلیل اکنون شاهد بار کاری زیادی به تیم درمان هستیم.

دکتر علیرضا پارساپور عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز به بیان مفاهیمی در ارتباط با رابطه پزشک و بیمار، محرومیت بیمار از دریافت خدمات سلامت به دلیل نگرانی پزشک از عواقب احتمالی تماس مکرر با بیمار، ضرورت ایجاد شرایط ایمن برای کادر درمان، حمایت عاطفی و دلجویی از کادر درمان، ایجاد توازن منطقی بین انتظارات از کادر درمان و منافعی که شامل حال آنها می شود و لزوم ویزیت های مجازی پرداخت.

در بخش دیگری از این وبینار، دکتر علیرضا نمازی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، ضمن  بازخوانی علوم انسانی سلامت در همه گیری کووید-19، بر لزوم درس گیری از پاندمی حاضر و تدوین الگوهای تلفیق بین رشته ای تاکید کرد و مفاهیمی همچون آوار اطلاعات، جنون اطلاعات و رژیم اطلاعات را تشریح کرد.

در بخش انتهایی وبینار، دکتر غلامحسین مقدم حیدری، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی، سخنرانی با موضوع زیست سیاست و همه گیری کووید-19 را ارائه کرد.