به گزارش روابط عمومی معاونت غذا و دارو؛  جلسه آموزشی توسط کارشناسان معاونت غذا ودارو باهدف آشنایی رابطین بهداشت در خصوص جایگاه داروساز در جامعه، بحث مقاومت آنتی بیوتیکی و اهمیت آن  و تجویز منطقی گیاهان دارویی چهارشنبه 10 بهمن 97 در شبکه‌های بهداشت و درمان اسلامشهر برگزار شد.

دکتر دهقان کارشناس واحد تحقیق و توسعه معاونت طی آموزش به رابطین سلامت گفت: میکروب‌ها ارگانیسم‌های بسیار کوچکی هستند که با چشم دیده نمی‌شوند و در همه جای زمین یافت می‌شوند. انواع مختلفی از میکروب‌ها وجود دارد که شامل باکتری‌ها، قارچ‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها هستند. درحالی‌که اکثر میکروب‌ها بی‌ضرر و حتی برای زندگی سایر ارگانیسم‌ها مفید هستند، بعضی از آن‌ها می‌توانند موجب بیماری در انسان‌ها، حیوانات و گیاهان شوند.

وی در ادامه افزود آنتی‌بیوتیک چیست؟ آنتی‌بیوتیک‌ها داروهایی هستند که به بیماران برای مقابله با عفونت‌هایی که عامل باکتریایی دارند با کشتن یا توقف رشد باکتری‌ها، کمک می‌کنند. اشکال دارویی متفاوتی از آنتی‌بیوتیک‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند که شامل قرص، کپسول، قطره، پماد و آمپول‌ها است. آنتی‌بیوتیک‌ها فواید بسیاری دارند و با کمک آن‌ها می‌توان جان افرادی که دچار عفونت‌های جدی با باکتری‌ها شده‌اند را نجات داد.

دکتر دهقان خاطرنشان کرد چه زمانی آنتی‌بیوتیک‌ها مفید هستند؟ تنها زمانی که عامل ایجادکننده عفونت، باکتری‌ها باشند این داروها مؤثر هستند. آنتی‌بیوتیک‌ها هیچ اثری بر عفونت‌هایی که ناشی از ویروس‌ها باشند، ندارند.

همچنین گفت: آنتی‌بیوتیک‌ها چه زمانی بی‌تأثیر هستند؟ آنتی‌بیوتیک‌ها بر عفونت‌هایی که عامل آن‌ها ویروسی باشد مؤثر نیستند. از بین آن‌ها می‌توان به بیماری‌های سرماخوردگی، آنفولانزا و اکثر گلودردها به‌جز گلودرد چرکی، سینوزیت‌ها  و برونشیت‌های حاد (عفونت راهه‌ای هوایی) که عامل ویروسی دارند، اشاره کرد. تنها پزشک است که می‌تواند از بین انواع مختلف آنتی‌بیوتیک، داروی مؤثر بر بیماری شمارا تشخیص دهد.

وی در ادامه اظهار داشت، چرا نباید از آنتی‌بیوتیک‌ها زمانی که به آن‌ها نیاز نداریم استفاده کنیم؟ استفاده نابجا و بیش‌ازحد از آنتی‌بیوتیک‌ها سبب بروز مقاومت میکروب‌ها به آنتی‌بیوتیک‌ها می‌شود آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند باعث بروز حساسیت شود. آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند باعث بروز عوارض جانبی ازجمله تهوع، استفراغ و اسهال شوند.

دکتر دهقان در توضیح بیشتر به موضوع مقاومت آنتی‌بیوتیکی اشاره کرد و گفت: استفاده از آنتی‌بیوتیک‌هایی که جایگاهی در درمان ندارند این فرصت را به باکتری‌ها می‌دهد تا به طریقی تغییر کنند که اثر آنتی‌بیوتیک‌ها بر آن‌ها  کم شود یا کلاً متوقف شود و زمانی که این اتفاق بیفتد باکتری‌ها جان سالم به دربرده و از بین نمی‌روند و به رشد و قوی‌تر شدن ادامه می‌دهند. در مقاومت آنتی‌بیوتیکی نه‌تنها بیماران، بلکه افراد سالم جامعه هم ضربه می‌خورند. باکتری‌های مقاوم به‌سرعت بین اعضای خانواده، همکلاسی‌ها و همکاران گسترش می‌یابد و سلامت  افراد جامعه با گونه‌های بیماری‌های جدیدی که به‌سختی و با  هزینه زیاد درمان می‌شود، تهدید خواهد شد.

وی همچنین عوامل ایجادکننده مقاومت آنتی‌بیوتیکی و عواقب مقاومت آنتی‌بیوتیکی  را تشریح کرد و افزود: استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در بیماری‌های ویروسی، عدم استفاده از آنتی‌بیوتیک طبق دستور پزشک، خوددرمانی، کامل نکردن دوره درمان، بیماری طولانی‌تر و پیچیده‌تر می‌شود و نیاز به داروهای گران‌تر و با عوارض بیشتر خواهد بود؛ حتی ممکن است عفونت  مقاوم منجر به مرگ شود

کارشناس دارویی واحد تحقیق و توسعه در خصوص پیشگیری از ایجاد مقاومت آنتی‌بیوتیکی اظهار داشت: در صورت داشتن بیماری ویروسی از پزشک تقاضای آنتی‌بیوتیک نکنید و پزشک را برای تجویز آنتی‌بیوتیک تحت‌فشار قرار ندهید. دوره درمان را حتی در صورت بهبودی کامل کنید. در غیر این صورت باکتری‌ها به‌طور کامل از بین نمی‌روند و باکتری‌های باقیمانده باعث عفونت مجدد می‌شوند که ممکن است این بار مقاوم شده و دیگر به آنتی‌بیوتیک‌ها جواب ندهند. آنتی‌بیوتیک‌های  باقیمانده را دور بریزید و برای روز مبادا ذخیره نکنید؛ زیرا آنتی‌بیوتیک تجویزی روی همان عفونت بخصوص مؤثر و صرفاً برای شما در آن ایام تجویزشده است. دارو را در ساعاتی که توسط پزشک یا داروساز  معین‌شده، مصرف کنید. آنتی‌بیوتیک‌ها زمانی مؤثر خواهند بود که به‌طور منظم مصرف شوند. حتی اگر علائم شما یکسان باشد آنتی‌بیوتیک‌های خود را به دیگران پیشنهاد نکنید، زیرا ممکن است برای آن‌ها مناسب نباشد.

وی همچنین در مورد نحوه مصرف صحیح آنتی‌بیوتیک‌ها گفت: هر بیمار باید با پزشک یا داروساز مشاوره نماید. مصرف نادرست این داروها می‌تواند جذب آن‌ها را تحت تأثیر قرار داده و باعث کاهش یا حذف اثر آن‌ها شود.

دکتر شیوا دهقان کارشناس دارویی واحد تحقیق و توسعه معاونت غذا و دارو به ارائه مطالبی در خصوص آشنایی با جایگاه داروساز پرداخت و

گفت: دکتر داروساز در دسترس ترین عضو زنجیره درمان است که مراجعه‌کنندگان می‌توانند در مورد عوارض و واکنش دارویی و تداخلات دارویی پاسخ پرسش‌های خود را در مورد داروها از وی سؤال نمایند.

وی با اشاره به این موضوع که برای راهنمایی گرفتن از دکتر داروساز باید داروساز داروخانه را بشناسید گفت: یکی از راه‌های آن داشتن اتیکت یا نشستن در جایگاه دکتر داروساز، سؤال از کارکنان داروخانه می‌توان دکتر داروساز را شناخت زیرا تنها پزشک و دکتر داروساز هستند که صلاحیت ارائه مشاوره پزشکی و دارویی دارند.

وی همچنین افزود: جهت مشاوره تلفنی با دکترای داروساز می‌توانید با مراکز اطلاعات دارویی سیزده آبان با شماره ۸۲۱۰۱ و یا اطلاعات دارویی وزارت بهداشت به شماره ۱۴۹۰ تماس حاصل نمایید.

دکتر فضائلی کارشناس دارویی واحد طب مکمل‌ها و داروهای طبیعی و سنتی گفت: درمان منطقی با گیاهان دارویی و داروهای طبیعی و سنتی طبق آمار سازمان جهانی بهداشت حدود 80 درصد از جمعیت مردم جهان در مواجهه با بیماری‌ها ابتدا به درمان‌های گیاهی و سنتی روی می‌آورند.

وی در ادامه به نکاتی پیرامون نحوه مصرف گیاهان دارویی و داروهای طبیعی سنتی و درمان منطقی به آن‌ها باید توجه شود اشاره نمود.

و همچنین در خصوص خطرات و آسیب‌هایی که استفاده غیرمنطقی و غیرعلمی از داروهای گیاهی و سنتی به دنبال دارد توضیحاتی را به تفضیل ارائه داد.

دکتر فضائلی در خصوص تخلفات عطاری‌ها و داروهای غیرمجاز در عطاری‌ها را شرح داد و در خصوص سیب سلامت و برچسب اصالت کالا و درمان منطقی با داروهای گیاهی. طبیعی و سنتی را توضیح داد.