دکتر محمدعلی چراغی: امید است با بهره گیری از آیین اخلاقی به سمت بیمارستان های قانون مدار و اخلاق محور پیش برویم

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران بیمارستان فارابی، وبینار کاربرد قانون و آیین اخلاق در پرستاری پنجشنبه 25 شهریور 1400 به صورت مجازی در بیمارستان فارابی برگزار شد. در ابتدای وبینار دکتر محمدعلی چراغی عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران با ابراز خشنودی از برگزاری این وبینار، مطرح کردن مباحث قانونی و اخلاقی را باعث ارتقا صلاحیت حرفه ای، دانش و توانمندی پرستاران دانست. وی گقت: معمولا نگرانی ما در تربیت انسان و شهروند درجه یک بحث ادب است. ادب فردی و اجتماعی فلسفه وجودی جایگاه اخلاق و دانایی است. در واقع ادب اجتماعی باعث می شود تا ما نوعی التزام قانونی در تعاملات با مردم، سازمان ها و مشاغل مختلف داشته باشیم.

دکتر چراغی با اشاره به حقوق پرستار و بیمار اظهار داشت: ما به عنوان پرستار باید حقوق و تکالیفی را که بر عهده داریم بشناسیم. این حقوق ممکن است درباره شخص پرستار، همکار، مردم، ذی نفعان و ذی سهمان باشد. به همین دلیل کسب صلاحیت مداوم و استانداردهای حرفه ای بر اساس دستورالعمل های وزارت بهداشت برای پرستاران ضروری است.

عضو هیئت علمی گروه پرستاری دانشگاه در ادامه صحبت های خود به توضیح رهبری اخلاقی و قانونی با رعایت الزامات اخلاقی و قانونی، پاسخگویی با رعایت حق و تکلیف و ارتباطات حرفه ای اخلاقی و قانونی درون و بین حرفه ای پرداخت و به همکنشی اخلاق و قانون و نیز بایدها و نبایدهای اخلاق و قانون در پرستاری اشاره کرد.. 

دکتر ایوب منتی، مسئول امور حقوقی بیمارستان نیز موضوع قصور پرشکی و علل شکایت از کادر درمان را مطح کرد و گفت: بحث قصور پزشکی و آموزه های قانونی برای کادر پرستاری اهمیت زیادی داشته و کادر درمان در هنگام ارائه خدمت به بیمار باید با این مباحث آشنایی داشته باشد. به همین منظور در این وبینار آموزه های قانونی کاربردی در بیمارستان که قابل اجراست را به صورت خلاصه بیان می کنیم.

وی سپس به انواع تخلف، تعریف و انواع قصور پزشکی و مراجع قانونی رسیدگی کننده و مجازات قصور پزشکی اشاره کرد و گفت: قصور کادر درمان دلایل مختلفی دارد. گاهی در اثر بی مبالاتی که شدیدترین نوع قصور است و به صورت فعل منفی ظاهر می شود. گاهی نیز در اثر بی احتیاطی و انجام فعل غیر لازم بروز می کند. حتی این موضوع ممکن است در نتیجه ناآشنایی فرد با اصول علمی و فنی یا نداشتن تبحر کافی در انجام امور محوله پیش می آید که در نهایت می تواند موجب شکایت بیمار از کادر درمان شود.

دکتر منتی عوامل رفتاری را یکی از مهمترین دلایل شکایت از کادر درمان دانست و افزود: رابطه رفتاری پزشک و پرستار با بیمار بسیار مهم است. زمانی که بیمار به دنبال یک اقدام درمانی دچار عارضه ناگواری می شود، چه این عارضه مربوط به ذات بیماری باشد و چه در اثر سهل انگاری و کوتاهی کادر درمان ایجاد شده باشد، از آنجا که انتظارات بیمار و اطرافیان او برآورده نشده ناخواسته حالت روحی و خلقی غیر عادی خواهند داشت. پس بروز عکس العمل غیر منطقی و نسنجیده کادر درمانی منجر به آزرده دلی بیمار و بدتر شدن اوضاع و بروز شکایت خواهد شد. وی رفتار مهربانانه و منطقی از سوی کادر درمان در این شرایط را مثبت دانست و گفت: رفتار سنجیده می تواند از بروز نارضایتی بیشتر پیشگیری کند. زیرا بیمار پیش از آن که از شیوه درمان ناراضی باشد از برخورد نادرست کارکنان درمانی گله مند است. توجه به این نکته ضروری است که بیمار تا آزرده نشود شکایت نمی کند.

مستندسازی در پرونده های بالینی، دریافت رضایت نامه و برائت نامه، رضایت آگاهانه، مراقبت های بعد از عمل و توصیه های مهم برای کاهش شکایات از دیگر مواردی بود که مسئول امور حقوقی بیمارستان فارابی به آن اشاره کرد.

در ادامه ابوالقاسم پوریانی، کارشناس ارشد پرستاری و سوپروایزر پژوهشی این مرکز نیز  درباره آیین اخلاق در پرستاری و اهمیت و رعایت آن در چالش های پیش رو در بالین مطالبی را بیان کرد.

در پایان این وبینار دکتر چراغی با جمع بندی مطالب ارائه شده افزود: با توجه به مباحثی که مطرح شد باید به سمت آینده حرکت کنیم. به دلیل چندوجهی بودن و پیچیدگی موضوع ها برگزاری این برنامه ها بسیار حائز اهمیت می باشد. حاکمیت فرهنگ مکتوب ضمانت اخلاقی و اجرایی ایجاد می کند، زیرا می توانیم به آنها مراجعه و در واقع تحلیل ریشه ای وقایع (RCA) انجام دهیم. با این حاکمیت جدید می توان به سمت بیمارستان های دوستدار اخلاق، قانون و تشویق گر پیش رفت. بحث های اخلاقی و قانونی یک فرآیند است نه یک فعل و نیاز به برگزاری راندهای مشترک پرستاری، پزشکی و تمامی کادر درمان می باشد تا در بحث استقرار محیط مناسب اخلاقی و قانونی همزمانی و هماهنگی ایجاد شود.

وی افزود: به دلیل اهمیت بالای  اصول پنج گانه، ارزش های دوازده گانه و بندهای 73 گانه بهتر است آیین اخلاق پرستاری در سایت مراکز درمانی بارگذاری شود تا دسترسی و خواندن آن آسان تر باشد. رفتار در فضای مجازی برای پرستاری و پزشکی موضوع مهم دیگری است و امید است با بهره گیری از آیین اخلاقی به سمت بیمارستان های قانون مدار و اخلاق محور پیش برویم و باعث رفتارهای اصلاحی بعدی از جمله خدمت گذار بودن بسیار خوب برای گیرندگان خدمت می شود.