به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران پژوهشکده فناوری‌ها و تجهیزات پیشرفته پزشکی، این سامانه حاصل همکاری مشترک مرکز آموزش مهارت‌های پیشرفته بالینی ایران (آی اکت)، مرکز تحقیقات فناوری‌های بیومدیکال و رباتیک، پژوهشکده فناوری‌ها و تجهیزات پیشرفته پزشکی، بیمارستان فوق تخصصی سینا، بیمارستان امام خمینی (ره)، گروه فیزیک و مهندسی پزشکی دانشکده پزشکی، شرکت نوآوران رباتیک و پزشکی سینا و شرکت ارتباطات سیار ایران (همراه اول) در دانشگاه علوم پزشکی تهران با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است.
معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری در رونمایی از این فرایند فناورانه و هایتک، بر توان بالای متخصصان ایرانی تأکید کرد و گفت: این کار سرآغاز یک حرکت جدی و فناورانه در حوزه پزشکی است.
امروز در این رونمایی، تست‌های از راه دور این ربات بر روی نمونه حیوانی از فاصله ۷ کیلومتری برای نخستین بار در کشور انجام شد. این اختراع ایرانی در کشورهای اروپایی، چین و آمریکا ثبت شده است.
دکتر ستاری افزود: این نوع از جراحی، خطاها و مشکلات جراحی‌های معمولی را ندارد. نواقصی چون لرزش دست و خطاهای انسانی‌ که می‌تواند ریسک جراحی‌ها را کاهش دهد. این سامانه به جراح اجازه می‌دهد تا در شرایطی که انتقال بیمار خطرناک و سخت است، جراح از هزاران کیلومتر دورتر این جراحی را انجام دهد.

جراحی از فاصله ۷ کیلومتری
دکتر سعید سرکار، رئیس پژوهشکده فناوری‌ها و تجهیزات پیشرفته پزشکی با اشاره به جراحی انجام شده، گفت: این کار، اتفاق بسیار بزرگی است و جراحی از بیمارستان سینا با فاصله ۷ کیلومتری با بیمارستان امام خمینی انجام شد که در این امر مهم حمایت‌های معاونت علمی و فناوری و دانشگاه علوم پزشکی تهران و شرکت همراه اول ستودنی است.
وی افزود: این کار از سال ۹۲ آغاز شد و پس از انجام فاز حیوانی به تست‌های بالینی ورود خواهیم کرد.
دکتر سرکار همچنین بیان کرد: یک همگرایی خوب برای اجرای این طرح ملی صورت گرفت و در حال حاضر این ربات در بیمارستان امام خمینی، سینا و شریعتی مستقر است و امیدواریم به‌زودی در دیگر بیمارستان‌ها هم مورداستفاده قرار گیرد.
دکتر علیرضا میرباقری رئیس مرکز آموزش مهارت‌های پیشرفته بالینی ایران (آی اکت) با بیان اینکه بعد از ساخت این ربات توانستیم زمینه‌های مختلف تکنولوژیکی آن را ارتقا دهیم، گفت: اکنون ما به فناوری‌هایی دست پیدا کرده‌ایم که کمتر کشوری در جهان، آنها را به صورت بومی در اختیار داشته و در آینده نزدیک قادر خواهیم بود عمل جراحی رباتیک از راه دور را در همه نقاط کشور بنا به‌ضرورت مورداستفاده قرار دهیم. بحث ترویج و آموزش این روش جدید جراحی که با جراحت و آسیب کمتری به بیمار همراه خواهد بود و دقت و کیفیت جراحی را افزایش خواهد داد ازجمله مأموریت‌های آموزشی این مرکز و مراکز مشابهی خواهد بود که در آینده در کشور تأسیس خواهند شد.

ربات جراحی از راه دور سینا چه می‌کند؟
دی‌ماه سال ۱۳۹۲، پروژه ساخت یک سامانه عملیاتی جراحی رباتیک با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری آغاز شد که به نام پرآوازه دانشمند بزرگ تاریخ کشورمان، «سینا» نام‌گذاری شد.
سامانه جراحی رباتیک سینا شامل دو بخش اصلی کنسول جراحی از راه دور و ربات‌های جراح مستقر بر بالین بیمار می‌شود.
ربات جراحی سینا دارای ۲۳ مفصل مجهز به موتور الکتریکی است که قادر است ظریف‌ترین عمل‌های جراحی را انجام دهد. کنسول جراحی شامل مانیتور، دو ربات راهبر و پدال‌های هدایت زیرپایی است که جراح با نشستن در پشت کنسول، تصاویر ارسال شده از ناحیه عمل را مشاهده و ابزارهای جراحی و دوربین تصویربرداری را به‌صورت از راه دور هدایت می‌کند.
از سوی دیگر سه ربات پیرو شامل دو ربات حامل ابزار و یک ربات تصویربردار که در بالین بیمار مستقر شده‌اند، اجرای دستورات جراح را بر عهده دارند. در طی عمل، ربات تصویربردار که به‌وسیله جراح کنترل می‌شود، تصویر ناحیه عمل را در کنسول جراحی در اختیار جراح قرار می‌دهد و حرکات دستان جراح توسط ربات‌های راهبر دریافت شده و با حذف لرزش‌ها و مقیاس گزاری به ربات‌های پیرو انتقال می‌یابند تا با دقت بالا، در ناحیه عمل اجرا شوند.
سامانه جراحی رباتیک سینا پس از طی آزمون‌های فنی و عملکردی، در تست‌های حیوانی مورد ارزیابی قرار گرفت. ازجمله عمل‌های بسیار متداول که با استفاده از این سامانه روی حیوان زنده (در حالت بیهوشی کامل و در اتاق عملی مشابه اتاق عمل انسانی) انجام شده است، عمل‌های جراحی هیسترکتومی، وازکتومی و جراحی لاپاروسکوپیک کوله سیستکتومی یا همان برداشتن کیسه صفرا از طریق سه شکاف پنج میلی‌متری روی شکم حیوان بوده است.