دکتر علامه: تولید علم و بهبود کیفیت آموزش و پژوهش در فعالیت های بین رشته ای رخ می دهد

برگزیده سیزدهمین جشنواره شهید مطهری، اجرای طرح "کاربرد مدل رهبری Havelock برای تغییر در محیط بالین و بازگشت به  علوم پایه ویژه کارآموزان دوره پزشکی عمومی" را در راستای برقراری ارتباط و تعامل بین اساتید علوم پایه و بالین و کاهش شکاف میان آنها دانست.

دکتر سید فرشاد علامه، عضو هیات علمی گروه داخلی بیمارستان امام خمینی (ره)، ضمن معرفی طرح خود گفت:  "کاربرد مدل رهبری Havelock برای تغییر در محیط بالین و بازگشت به  علوم پایه ویژه کارآموزان دوره پزشکی عمومی" ایده ای است که در راستای بازنگری در حوزه علوم پزشکی اتفاق افتاد و تمرکز این طرح بر ادغام علوم پایه و بالینی بود.

وی با اشاره به پیشینه طرح "ادغام علوم پایه و بالینی" گفت: در گذشته ادغام علوم پایه در بالین به صورت عمودی ایجاد شده بود و در انتهای بلوک های علوم پایه، اساتید بالینی با سناریو های مشخص در جلسات آموزشی شرکت می کردند و دانشجویان  برمبنای آنچه در دروس خود خوانده بودند، کاربردهای علوم پایه بر بالین را آموزش می دیدند. این طرح معکوس سیستم گذشته است؛ به نحوی که در بالین و در راندهای آموزشی، از اساتید علوم پایه دعوت می شود تا مطالب کلیدی و مهم آموزشی را که فراگیران در بالین نیازمند آن هستند، مجددا به دانشجویان یادآوری نمایند.

دکتر علامه، این طرح را در راستای بازگرداندن دانشجویان به مباحث مهم علوم پایه دانست و تاکید کرد: در ابتدا مهم ترین و کاربردی ترین موضوعات با همفکری اساتید علوم پایه و بالینی انتخاب شد و سپس به مرور زمان، با شکل گیری و بهبود رابطه اساتید علوم پایه و بالین، این موضوعات پخته تر و بیشتر شد.

وی خاطر نشان کرد: یکی از مهارت های مهم، مسئله تصمیم گیری و مدیریت بهتر برای بیماران است به این مفهوم که از نکات علوم پایه ای برای فهم بهتر نکات فیزیوپاتولوژیک و پاتولوژیکی که رخ داده استفاده می شود. وقتی این فهم شکل گرفت قطعا تشخیص های افتراقی بهتر و تصمیم گیری های بالینی (clinical decision making) بهتری اتفاق می افتد.

عضو هیات علمی گروه داخلی بیمارستان امام خمینی (ره)، از اجرای موفقیت آمیز این طرح به صورت پایلوت خبر داد و یادآور شد: این طرح در مورنینگ های استاجری گروه داخلی بیمارستان امام خمینی (ره) اجرا شده است و دکتر خواجوی به عنوان مسئول استاجری و اساتید علوم پایه و بالینی زحمات زیادی برای اجرای این طرح کشیدند. دانشجویان نیز از اجرای این طرح بسیار راضی بودند و کاملا با کاربرد علوم پایه در تشخیص ها آشنا شدند. همچنین این طرح موجب شد تا تعامل بین اساتید علوم پایه و بالینی که همواره در این حوزه نقص داشتیم به خوبی شکل گرفت.

وی مهم ترین چالش در اجرای این طرح را ایجاد تعامل میان اساتید علوم پایه و بالینی عنوان کرد و گفت: اینکه افراد گردهم بیایند و برای بهتر شدن آموزش بیاندیشند، سخت ترین قسمت کار بود که خوشبختانه این اتفاق در گروه داخلی رخ داد. چالش دیگر مشارکت مابقی اساتید در گروه های دیگر است.

دکتر علامه، ایجاد انگیزه در محققین با المان های تشویقی را در جلب مشارکت آنها موثر دانست و افزود: باید تعداد افرادی را که در پروسه های آموزشی نوین و روش های جدید و مبدعانه دخیل هستند و ریسک فاصله گرفتن از کارهای روتین خود را دارند، تشویق کنیم. یکی از بحث های جشنواره مطهری فراهم کردن محیطی است که افراد بیشتری در ابداع و نوآوری در حوزه آموزش مداخله کنند. هر چه این تعداد بیشتر شود، موفق تر خواهیم بود.

وی با بیان اینکه "این طرح به دلیل برنامه ریزی برای جلب مشارکت و تغییر در حیطه رهبری، مدیریت و لیدرشیپ در جشنواره مطهری حایز رتبه شد" افزود: قطعا دانشگاه علوم پزشکی تهران در این زمینه پیشرو بوده و هست اما هرچه بیشتر برای جلب مشارکت کمک کنیم، تولید برنامه ها و ایده های خوب گسترش می یابد.

معاون درمان دانشگاه، اعضای هیات علمی را افرادی چند وجهی و مولتی پتانسیل خواند و گفت: تمامی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، افرادی آموزشی هستند که به فعالیت های پژوهشی و درمانی نیز می پردازند. به عبارت دیگر هیات علمی بودن در ذات به معنی آموزشی بودن است اما هر کس ممکن است در یکی از حیطه های پژوهش و درمان نیز علاقمندی و توانمندی بیشتری نسبت به دیگر حیطه ها داشته باشد.

وی افزود: باید سعی کنیم از همه پتانسیل ها در جایگاه و موقعیت خود استفاده کنیم. در شرایط فعلی که حرکت به سمت دانشگاه نسل سوم و چهارم از مهم ترین اهداف محسوب می شود، لذا باید به سمت ایده های نوآورانه، خلاق، ارتبط با صنعت و .. حرکت کنیم و از افراد انتظار می رود که در این زمینه ها فعال باشند. در واقع حس دانشگاه باید کمک به این بالندگی باشد و دانشگاه جایی است که این اتفاق باید رخ دهد.

دکتر علامه، دنیای امروز را عصر ارتباطات بین رشته ای دانست و تصریح کرد: دنیای ارتباطات بین رشته ای موجب ارزش افزوده و تولید علم و بهبود کیفیت ها در حوزه های مختلف می شود، چرا که وقتی افراد از رشته ها و دیدگاه های مختلف با هم همفکری می کنند ایده ها و طرح های جدیدی شکل می گیرد از این رو باید این همکاری ها بیش از پیش در دانشگاه تقویت شود.

دکتر علامه ابراز امیدواری کرد تا گام بعدی این طرح، تداوم و گسترش آن در مرکز توسعه آموزش دانشکده پزشکی باشد و خاطر نشان کرد: پایلوت این طرح از بیمارستان امام خمینی آغاز و در بیمارستان شریعتی نیز برای دوره های کوتاهی اجرایی شد. امیدواریم اجرای این طرح در کلیه رشته ها و بیمارستان ها گسترش پیدا کند.