دکتر کریمی: جوانانی که از کشور خارج می شوند نباید انتظار داشته باشند قهرمانی بیاید و امور را اصلاح کند

گالری عکس
مراسم صمیمی افتتاح این تالارها صبح روز چهارشنبه 25 مهر 97، در تالار قریب تشکیل شد، دکتر سیما مدیر دفتر توسعه آموزش دانشکده پزشکی به دلایل ایجاد این کلاس‌ها اشاره کرد و گفت: فرآیند یادگیری فعال پیش‌ازاین در دانشکده آغازشده بود اما فضای کلاس‌ها اتوبوسی، با صندلی‌های ثابت و ساخته‌شده برای ارائه سخنرانی اساتید بود. لذا با توجه به اینکه  برنامه پزشکی 90 بر دانشجو محوری  و یادگیری فعال تأکید دارد، لازم بود فضای فیزیکی متناسب با آن در دانشکده ایجاد شود.

 انگیزه اساتید و دانشجویان مروج الگوی یادگیری فعال
دکتر سیما هدف از ایجاد فضای یادگیری فعال را به‌منظور افزایش مهارت حل مسئله، یادگیری عمیق و تعاملی، ایجاد جو مشارکتی و مهارت کار تیمی در دانشجویان دانست و افزود: هرچند که وجود فضا برای این شیوه لازم است اما آنچه بیشتر اهمیت دارد ایجاد نگرش لازم در اساتید و دانشجویان برای به‌کارگیری این شیوه است. لذا اگر دانشجو و استاد با این فضا همسو نباشند نمی‌توان به نتیجه مطلوب رسید.
مدیر دفتر توسعه آموزش دانشکده پزشکی بابیان اینکه مسئله اصلی در تداوم شیوه یادگیری فعال،  تقویت انگیزه در اساتید و فراگیران است افزود : پیش‌ازاین اعضای هیات علمی باانگیزه‌های درونی و براساس خلاقیت خود از روش TBL (یادگیری مبتنی بر تیم) استفاده می‌کردند اما برای ترویج این روش نیاز به حمایت بیرونی بیشتری وجود دارد. دانشجویان هم باید بدانند که دیگر دانش‌آموز نیستند و باید مهارت تجزیه‌وتحلیل و حل مسئله را در قالب تیم بیاموزند که البته این یک روند تدریجی است و به‌مرور حاصل می‌شود.
وی با قدردانی از تلاش‌های دکتر نفیسی، دکتر عمیدی و دکتر مهرپور در حمایت از بهسازی تالارهای قریب و دانشجو گفت: از امسال درس‌هایی مانند مهارت طبابت، رفتار حرفه‌ای و مهارت‌های ارتباطی که نیاز دارد دانشجویان در مورد آن بحث و تبادل‌نظر کنند در این کلاس تشکیل می‌شود.

تاکید بر ایجاد شرایط مناسب آموزشی برای نخبگان
سپس دکتر عمیدی معاون اداری و مالی دانشکده پزشکی به چگونگی ایجاد این سالن و موانع پیش روی آن اشاره کرد و گفت: سال‌ها از فضاهای آموزشی دانشکده غافل بودیم و کلاس‌ها وضعیت مطلوبی نداشتند براین اساس کتاب آسیب‌شناسی دانشکده پزشکی را تدوین کردیم تا مسائل آن را شناسایی و در صورت امکان برطرف کنیم.
دکتر عمیدی بابیان اینکه بهترین‌های ایران به این دانشکده می‌آیند و باید شرایط مناسب آموزش آنان فراهم شود افزود:  کلاسی که امروز بازسازی‌شده، قبلاً یک‌سوم صفحه نمایشگر آن برای دانشجویانی که در ردیف‌های بالایی می‌نشستند قابل‌مشاهده نبود. ازاین‌رو تصمیم گرفتیم برای بهسازی آن اقدام کنیم که این بهسازی با ایده دکتر مهرپور توأم شد و این فضا به وجود آمد.
معاون اداری و مالی دانشکده پزشکی بابیان اینکه ایجاد این پروژه حدود یک سال به طول انجامید گفت: این پروژه برای نخستین بار در کشور، با صرف اعتباری حدود 500 میلیون تومان به بهره‌برداری رسیده است.

ضرورت مشارکت فعال دانشجو در فرآیند یاددهی و یادگیری
در ادامه دکتر مهرپور رییس بیمارستان شریعتی و مدیر پیشین دفتر توسعه آموزش دانشکده پزشکی، با تأکید بر به‌کارگیری روش TBL گفت: از یک سال و نیم پیش دفتر توسعه دانشکده برای برگزاری کلاس‌های TBL فکر می‌کرد ولی در اجرای آن با مشکلاتی مواجه بود.
وی افزود: مهم‌ترین مسئله این بود که اساتید بپذیرند از تدریس به شیوه سخنرانی به سمت کلاس‌های دانشجو محور و فعال تغییر روش بدهند و دانشجویان  بتوانند در آموزش و یادگیری خود نقش فعال ایفا کنند.
دکتر مهرپور بابیان اینکه باید اساتید انگیزه لازم را برای حضور دانشجویان در کلاس فراهم کنند افزود: باید بپذیریم دانشجویان نسل امروز به‌راحتی به منابع علمی و درسی دسترسی دارند و برای اینکه دانشجو سر کلاس حاضر شود اساتید باید مطالب بیشتری به او یاد بدهند. لذا امروزه روش سخنرانی و خواندن اطلاعات از روی اسلایدها دیگر اثربخشی لازم را ندارد.
وی با اشاره به نبود فضای فیزیکی لازم برای اجرای روش یادگیری فعال و تیمی گفت: باوجوداینکه برخی اساتید تمایل به برگزاری کلاس‌های تیمی داشتند اما فضای لازم وجود نداشت. برای ایجاد این کلاس، بسیاری از محیط‌ها را موردبررسی قراردادیم تا اینکه به تالار دکتر قریب رسیدیم که توسط دکتر عمیدی در حال بازسازی بود.
رییس بیمارستان شریعتی با اشاره به موانع اجرایی شدن این ایده در تالار قریب و حمایت دکتر کریمی از تحقق آن گفت: سالن قریب شیبی داشت که به لحاظ فنی امکان خاک‌برداری از آن امکان‌پذیر نبود. بنابراین با حمایت رییس دانشگاه و دانشکده پزشکی،  تیمی تشکیل شد که باوجوداین موانع سالنی در سه‌طبقه را طراحی کرد و کلاس یادگیری فعال ایجاد شد.
دکتر مهرپور در پایان سخنان خود ضمن قدردانی از همه افرادی که در این پروژه مشارکت کردند، با تأکید براینکه باید فضای مناسب را برای پرورش بهترین استعدادهای کشور فراهم  کنیم گفت: ساخت این کلاس باوجود همه مشکلاتی که در کشور وجود دارد خبر امیدبخشی است. چراکه نشان می‌دهد در این شرایط هم می‌توان رشد و پیشرفت داشت. افرادی که در این پروژه کارکردند بارها با شکست مواجه شدند اما ناامید نشدند و دست از تلاش برنداشتند. 

جوانان مبدا تحول در دانشگاه
پس از توضیحات مسئولان پروژه از چگونگی راه‌اندازی آن، دکتر کریمی رییس دانشگاه، ضمن قدردانی از تلاش‌های رییس، معاونان و مدیران و اساتید دانشکده پزشکی در ایجاد این کلاس گفت: همان‌طور که می‌دانید من از سال 1353 در این دانشگاه هستم و سطوح مختلف مدیریتی از معاون آموزشی تا رییس دانشکده و رییس بیمارستان را تجربه کرده‌ام.
رییس دانشگاه، با یادآوری خاطره اولین تجربه تدریس خود در دانشگاه گفت: 31 سال پیش وقتی عضو هیات علمی دانشگاه شدم، در اولین تجربه ‌آموزشیم، کلاس را براساس سلیقه شخصی خودم برای دانشجویانی که به بخش جراحی عمومی آمدند، با روشی که شما امروز آن را ترویج می‌کنید برگزار کردم. در آن گروه، یک کیس مطرح می‌شد و دانشجویان درباره آن صحبت می‌کردند. البته در ابتدا برای آنان، صحبت در جمع کار سختی بود اما در طول‌ترم بسیار علاقه‌مند شدند و جالب بود که بعدها بیشتر آن دانشجویان تز خود را با اینجانب بر داشتند که دلیل آن، جاذبه همام کلاس دو سال قبلشان بود.
وی افزود: مدل‌های مختلف حضور و غیاب و روش‌های مختلف برخورد با دانشجویانی که سر کلاس حاضر نمی‌شوند؛ در دانشگاه تجربه‌شده و نتیجه‌ای هم نداشته است و من هیچ‌وقت اعتقادی به به‌کارگیری روش‌های سخت‌گیرانه برای  حضور دانشجویان نداشته‌ام. 
رییس دانشگاه، راه‌اندازی کلاس یادگیری فعال را حاصل به ثمر رسیدن ایده‌های خلاق و نو، و حمایت اساتید مسن‌تر دانست گفت: در جلسه‌ای که با دکتر مهرپور درمورد واگذاری مسئولیت بیمارستان شریعتی داشتم، ایده راه‌اندازی این کلاس را مطرح کرد که بسیار از آن استقبال کردم. خوشحالم که امروز شاهد نسلی با افکار جدید در دانشکده هستم.  
وی با تأکید بر پذیرش تحولات در اساتید مسن‌تر گفت: افراد مسنی که حاضر نیستند اصلاحات را بپذیرند باید امور را واگذار کنند و اجازه دهند جوانان ترها مبدأ تحول در دانشگاه شوند.
رییس دانشگاه سه رکن اصلی آموزش را استاد، دانشجو و فضای مناسب دانست و گفت: استاد و دانشجو به‌مراتب ارکان مهم‌تری هستند و  به تعبیر رییس‌جمهور این دو واژه بسیار زیبا و غرورآفرین است. البته دانشجو در دوره ما بار ارزشی بیشتری از امروز داشت که امیدوارم دانشجویان جایگاه اصلی خود را پیدا کنند.
دکتر کریمی، ضمن قدردانی از دکتر نفیسی  در حمایت از ایجاد این کلاس، خواستار توجه بیشتر به فضاهای آموزشی دانشکده پزشکی شد و گفت: هنگام عبور از دانشکده پزشکی، وقتی فقر و فضای فرسوده آن را می‌بینم دلم می‌سوزد. از دکتر نفیسی می‌خواهم به دانشکده به‌عنوان محیط آموزشی نگاه کند و فضاهایی که استفاده غیرآکادمیک می‌شود را نیز برای آموزش استفاده کند.
دکتر کریمی در بخش دیگری از سخنان خود قدم اول در ترویج یادگیری فعال را به‌کارگیری اساتید با انگیزه درونی دانست و گفت: باید به اساتید و دانشجویان بگوییم چشم‌ها را باید شست و جور دیگر باید دید. برای نهادینه‌سازی این روش، ابتدا اساتید را در همین کلاس جمع کنید و برایشان مباحثی را که امروز ارائه شد؛ بیان کنید.
 وی افزود: به‌جای اجبار کردن اعضای هیات علمی در به‌کارگیری این شیوه، ابتدا کلاس‌ها را برای اساتید داوطلب برگزار کنید و از دیگر اساتید دعوت کنید که در این کلاس‌ها شرکت کنند. این رویکردی است که در بسیاری از دانشگاه‌های دنیا مورداستفاده قرار می‌گیرد. من هم اگر رییس یا معاون دانشکده بودم حتماً در این کلاس‌ها شرکت می‌کردم.
رییس دانشگاه بابیان اینکه همیشه کارهای بزرگ از یک نقطه آغاز می‌شود گفت: هیچ‌وقت کارهای بزرگ در همان ابتدا بزرگ نبودند. شما هم حتماً در پیشبرد اهدافتان موفق می‌شوید و می‌توانید با تلاش، مداومت و مقاومت بیشتر تغییر نگرش را در اساتید و دانشجویان ایجاد کنید. البته برای نهادینه شدن این رویکرد باید دوره‌های مدیریتی در دانشکده طولانی‌تر شود و با تغییر مدیریت‌ها، ایده‌ها دستخوش تغییر نشود.
دکتر کریمی امید را لازمه پیشرفت دانست و گفت: بااینکه به پایان دوره مدیریتی‌ام نزدیک می‌شوم ولی بسیار امیدوار هستم و همیشه مدیرانی را کنار خود جمع می‌کنم که همین نگرش را داشته باشند و بتوانند باشهامت و جسارت موجب ایجاد تحول در مجموعه شوند. نمونه موفق این مدیران، دکتر مهرپور است که مبدأ تحولات بسیاری در بیمارستان شریعتی شده است.
رییس دانشگاه، مهم‌ترین دغدغه خود را چرایی خروج نیروهای نخبه از کشور دانست و گفت: مگر در کشورهای کره، ژاپن و چین، چه کسانی مبدأ تحول و پیشرفت کشورشان شدند. جوانانی که از این مرزوبوم خارج می‌شوند و انتظار دارند قهرمانی بیاید و امور را اصلاح کند، اشتباه می‌کنند با رفتن مسئله حل نمی‌شود. چون  این نخبگان هستند که باید کشور را بسازند.
وی افزود: اگر تحولات 80 ساله کشور را نگاه کنید مبدأ اکثر این تحولات دانشگاه تهران بوده است و فارغ‌التحصیلان این دانشگاه در حوزه‌های مختلف حقوق، فنی، پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی تحول‌آفرین بودند.
دکتر کریمی تصریح کرد: اگر معتقدم سربازان جنگ اقتصادی امروز، فارغ‌التحصیلان نخبه دانشگاه هستند به این دلیل است که تولید، خدمت، علم و پژوهش توسط این فارغ‌التحصیلان به دست میاید و  باید از آنان حمایت شود. بهترین‌های کشور در این دانشگاه‌ها آموزش می‌بینند؛ که گاهی با مدیریت نادرست ما، توانمندی آنان  به هدر می‌رود. لذا این سربازان نیاز به سرلشکرهایی در سطح خوددارند و امیدوارم سطح دانشگاه ارتقا پیدا کند و از این نخبگان حمایت بیشتری شود.
دکتر کریمی بابیان اینکه هر جا که عده‌ای ایستاده‌اند و باغلبه بر مشکلات، کاری را انجام داده‌اند، اصلاحی صورت گرفته است افزود: اگر این امر را در مقیاس بزرگ‌تر ببینم کشور نیز اصلاح می‌شود. نمونه آن ایجاد همین کلاس و راه‌اندازی مرکز قلب است. 17 سال پیش که مرکز قلب تأسیس شد هیچ‌کس تصور نمی‌کرد یک بیمارستان بدون بودجه دولتی و به‌صورت تمام‌وقتی اداره شود.
رییس دانشگاه در پایان سخنان تأکید کرد: از راه‌اندازی این کلاس بسیار خوشحال و بر تداوم فعالیت آن بسیار امیدوارم. به همه شما خسته نباشید می‌گویم. امیدوارم راهتان را ادامه دهید و سایر بخش‌های دانشکده را هم با ایده‌های نو و جدید بازنگری کنید و محیط شاداب و بانشاطی را در دانشگاه به وجود آورید.

دانشگاه تهران الگوی تحولات مثبت
در ادامه دکتر سهراب پور معاون آموزشی دانشگاه، دانشگاه تهران را الگوی تحولات مثبت دانست و گفت: فاصله ایده تا عمل بسیار است و همه نمی‌توانند آن را طی کنند و خوشحالم که امروز این کار ارزشمند به ثمر رسیده است.
وی افزود: این کلاس نیز دستاوردی است که برای اولین بار در کشور فراهم‌شده و امیدوارم به‌عنوان الگو در سایر دانشکده‌ها و دانشگاه‌ها به اجرا درآید.
دکتر جهانشیر مدیر مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی دانشگاه نیز، از راه‌اندازی این کلاس تشکر کرد و گفت: امیدوارم دکتر سیما برای ترویج الگوی دفتر توسعه آموزش دانشکده پزشکی به سایر دانشکده‌ها، به ما کمک کند.
دکتر میرزازاده رئیس مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی وزارت بهداشت، بر تعامل بین فضای فیزیکی، کوریکولوم و برداشت ذهنی افراد در یادگیری و یاددهی تأکید کرد و گفت: وقتی کوریکولوم جدید براساس TBL تنظیم شد، اساتید درعین‌حال که به وظیفه خود عمل می‌کردند اما دغدغه فضای مناسب را داشتند خوشحالم که امروز تعاملی بین خواست اساتید و مسئولان دانشکده در ایجاد فضای مناسب به وجود آمده است.
وی با یادآوری تحولاتی که در آموزش دانشکده به وجود آمده گفت: ما یاد گرفته‌ایم مغرور به گذشته نباشیم بلکه مفتخر به آن باشیم. اغراق نیست اگر بگوییم کارهای جدیدی که در این دانشگاه پیاده‌سازی شده در سایر مراکز کشور  به اجرا درآمده است.
رییس مرکز مطالعات و توسعه آموزش وزارت بهداشت، تصریح کرد: حمایت از شیوه یادگیری فعال نقطه‌ای برای شروع آینده بهتر است و بسیار خوشحالم که شاهد این تحولات در دانشکده هستم.
خبرنگار: سمیرا کرمی
عکس: جمشید ربیعی