گالری عکس

به گزارش روابط عمومی دانشکده پیراپزشکی: زهرا سادات آزاد دانشجوی دوره دکتری تخصصی رشته مدیریت اطلاعات سلامت این دانشکده از رساله خود دفاع کرد، به این بهانه به گفت‌وگو با وی پرداختیم.
1- لطفاً در مورد سوابق تحصیلی خود توضیح دهید؟
در سال 95 با قبولی در مقطع کارشناسی رشته مدارک پزشکی وارد دانشگاه علوم پزشکی تهران شدم. در سال 88 با رتبه یک کشوری در مقطع ارشد پذیرفته شدم و این مقطع را نیز در دانشگاه علوم پزشکی تهران گذراندم. در سال 91 نیز در مقطع دکتری تخصصی رشته مدیریت اطلاعات همین دانشگاه پذیرفته شدم.
2- در خصوص سوابق کاری خود توضیح دهید؟
از سال 89 برای انجام پروژه بومی‌سازی طبقه‌بندی ملی بیماری‌ها تا پایان پروژه به مدت یک سال در معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت مشغول به کار بودم. سپس از سال 90 تا 91 به‌عنوان نیروی طرحی در پژوهشکده علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تهران فعالیت داشتم. در حال حاضر به مدت 3 سال است که به‌عنوان مدیر اجرایی پروژه ثبت ملی آسیب نخاعی ایران با مرکز تحقیقات تروما و پژوهش‌های جراحی سینا همکاری دارم اما عضو هیات علمی نیستم.
3- در خصوص عنوان رساله خود، موضوع و روش انجام آن توضیح دهید؟
رساله من در خصوص طراحی و توسعه سامانه الکترونیک طبقه‌بندی ملی مداخلات سلامت ایران بود. ازآنجاکه داده‌های مداخلات سلامت از بعد ارزیابی خدمات سلامت، محاسبه شاخص‌های بهره‌مندی از خدمات سلامت، تحقیقات بالینی بخصوص تحقیقاتی که به‌منظور بررسی اثربخشی اقدامات و مداخلات درمانی در بهبود وضعیت بیماران یا به‌منظور بررسی صحت، دقت و ضرورت اقدامات تشخیصی انجام می‌شوند، اهمیت بسیاری دارد. با توجه به اینکه منبع اصلی این داده‌ها پرونده‌های بیماران در مراکز بهداشتی درمانی هستند، لازم است داده‌های مندرج در آن‌ها از طریق ابزارهای طبقه‌بندی، دسته‌بندی و کدگذاری گردند تا تجمیع، بازیابی و استفاده از آن‌ها برای اهداف فوق تسهیل می‌شود.
کشور ما فاقد یک طبقه‌بندی ملی برای کدگذاری مداخلات سلامت است و بیش از 25 سال است که در بیمارستان‌های کشور از ویرایش 1980 طبقه‌بندی تک‌محوره ICD-9 CM امریکا برای کدگذاری مداخلات استفاده می‌شود. همچنین کدگذاری مداخلات در کشور ما فقط در بیمارستان‌ها انجام می‌شود. درواقع فرایند کدگذاری بیشتر بر مداخلاتی که در سطح اول مراقبت انجام می‌شود و عمدتاً جراحی هستند متمرکز بوده و حتی اقدامات تشخیصی در این فرایند کدگذاری کمتر لحاظ می‌شوند؛ بنابراین چون داده‌های کدگذاری شده جامع و مناسبی از تمامی مداخلاتی که در حوزه سلامت انجام می‌شود، شامل مداخلات تشخیصی، درمانی، توان‌بخشی، مشاوره‌ای، طب مکمل و سنتی وجود ندارد، از نظام آمار و اطلاعات جامع و سازمان‌یافته‌ای برخوردار نیستیم. با توجه به مسائل فوق و محدودیت در دامنه و ساختار طبقه‌بندی ICD-9 CM و خاتمه دوره به روزسانی و نگهداشت این طبقه‌بندی در سال 2015 در امریکا تلاش برای توسعه یک طبقه‌بندی مناسب ملی مداخلات سلامت ضروری به نظر می‌رسید.
در پروژه من که با حمایت معاونت درمان وزارت بهداشت درمان و آموزشی انجام شد، گام‌های اولیه برای ایجاد طبقه‌بندی ملی بر اساس چارچوب بین‌المللی برداشته شد. پس از بررسی عمیق 12 طبقه‌بندی ملی موجود که توسط کشورهای مختلف توسعه پیدا نموده بودند و نیز بررسی نسخه بتا چارچوب طبقه‌بندی بین‌المللی مداخلات سلامت که توسط سازمان بهداشت جهانی ارائه‌شده است، حداکثر ویژگی‌های مطلوب طبقه‌بندی ملی ازنظر دامنه، ساختار و محتوا مشخص شد. حداکثر ویژگی‌ها به‌عنوان پیش الگو به نظرسنجی گذاشته شد و بر اساس نظرات جامعه متخصصین در این زمینه الگوی نهایی مشخص گردید. بر اساس الگوی به‌دست‌آمده، فهرست جداول و اندکس الفبایی طبقه‌بندی ملی به همراه راهنمای استفاده ایجاد شد. همچنین سامانه الکترونیک طبقه‌بندی ملی مداخلات سلامت نیز به‌منظور تسهیل فرایند کدگذاری توسعه پیدا کرد. عملکرد سامانه در تعیین کد مناسب بر روی 304 مداخله رایج ارزیابی شد که صحت کدهای اختصاص‌یافته برای کل مداخلات 69/97 درصد بود.
4- آیا مطالعه مشابهی در این زمینه در ایران انجام‌شده است؟
مطالعه‌ای که به ایجاد طبقه‌بندی ملی برای مداخلات سلامت منجر شده باشد، تاکنون در ایران انجام‌نشده است؛ اما پژوهشی به‌منظور ارائه یک مدل برای طبقه‌بندی ملی اقدامات پزشکی در سال 84 انجام شد.
5- آیا مطالعه مشابهی در این زمینه در خارج از کشور انجام‌شده است؟
در حال حاضر موج توسعه یا تطبیق طبقه‌بندی ملی مداخلات سلامت بر اساس چارچوب ارائه‌شده توسط سازمان جهانی بهداشت در میان کشورهای متعددی شامل آلمان، نروژ، کره جنوبی، فرانسه، مالزی، آفریقای جنوبی، اسپانیا ایجادشده است. ویژگی برجسته پروژه رساله من در مقایسه با پروژه‌های در حال اجرا در کشورهای دیگر، جامعیت پروژه ازنظر دستاوردها بود چراکه طی این پروژه هم اندکس الفبایی و هم نرم‌افزار کمکی ایجاد شد.
6- مهم‌ترین مانع انجام طرح خود در مراحل مختلف را چه می‌دانید؟
گستردگی مداخلاتی که در حوزه سلامت انجام می‌شود و کمبود اطلاعات و آمار دقیق از مداخلات رایج در بیمارستان‌ها به علت مشکلاتی که به آن‌ها اشاره شد، پیشبرد پروژه را با مشقت مواجه کرده بود.
7- نتیجه و دستاورد پژوهش خود را چه می‌دانید؟
در حال حاضر نسخه اولیه طبقه‌بندی ملی مداخلات سلامت به همراه سامانه کمکی که چه برای آموزش کدگذاران و چه برای تسهیل، تسریع و افزایش صحت کدگذاری توسط کدگذاران بر اساس این طبقه‌بندی آماده است.
8- تعداد مقالاتی که در دوران دکتری تهیه‌شده است؟
11 مقاله چاپ‌شده است.
توضیح اینکه دکتر رضا صفدری و دکتر مرجان قاضی سعیدی اساتید راهنما و دکتر مهرشاد مختاران و دکتر محمد اسماعیلی کاملی اساتید مشاور این پژوهش بودند. دکتر میترا زارع، دکتر زهرا میدانی، دکتر شراره رستم نیاکان و دکتر مهرداد فرزندی پور داوری آن را بر عهده داشتند.